Venkis racio; mi iris al studado. Mi pasigis la dekokan, la deknaŭan, la dudekan, la dudekunuan jaraĝojn; je la dudek-dua mi estis bakalaŭro pri juro.

Ĉio ŝanĝiĝis ĉirkaŭ mi. Mia patrino decidis maljuniĝi; eĉ tiel la blankaj haroj aperadis malvolonte, iom post iom, kaj dise; la kufo, la roboj, la malaltaj, silentaj ŝuoj estis tiuj samaj kiel en la tempo pasinta. Onklo Cosme malsanis je la koro, kaj estis ripozonta. Kuzino Justina estis nur pli maljuna. Ankaŭ Jose Dias, sed ne tiom, ke li ne faris al mi la komplezon ĉeesti mian diplomiĝon kaj malsupreniri la montaron, facile kaj vigle, kiel se la bakalaŭro estus li. La patrino de Capitu forpasis, la patro emeritiĝis en tiu sama posteno, pro kiu li volis eksiĝi de la vivo.

Escobar komencis komercadon de kafo, post kiam li laboris dum kvar jaroj ĉe unu el la unuaj komercdomoj en Rio de Janeiro. Kuzino Justina opiniis, ke li flegis la ideon inviti mian patrinon al dua edziniĝo; sed se tiu ideo okazis, tamen oni nepre ne forgesu la grandan aĝodiferencon. Eble vi pensis nur pri asociiĝo al ŝi en liaj unuaj komercaj entreprenoj, kaj fakte, pro mia peto, mia patrino pruntedonis al li iom da mono, kiun li al ŝi redonis tuj kiam eble, ne sen ĉi tiu kritiko: “S-ino Gloria estas timema kaj senambicia.”

Disiĝo ne malvarmigis nin. Li estis peranto en la interŝanĝado de leteroj inter mi kaj Capitu. De kiam li vidis ŝin, li tre kuraĝigis min koncerne nian amaferon. La rilatoj, kiujn li starigis kun la patro de Sancha eĉ pli proksimigis tiujn kun Capitu, kaj igis lin servi nin ambaŭ kiel amiko. Komence, estis al ŝi malfacile akcepti lin, ŝi preferis Jose Dias, sed Jose Dias estis al mi ne alloga, pro restinta infana respekto. Escobar venkis; kvankam ŝi hontis, tamen Capitu liveris al li la unuan leteron, kiu estis patrino kaj avino de aliaj leteroj. Eĉ post sia edziĝo li ne ĉesigis la komplezon... Li ja edziĝis – divenu vi al kiu – li edziĝis al la bona Sancha, la amikino de Capitu, preskaŭ ŝia fratino, tiel ke foje, en skribaĵo, ŝi nomis ĉi tiun “mia bofratineto”. Tiel formiĝas estimoj kaj parencaj ligoj, aventuroj kaj libroj.