Ne, la ideo ĉeesti la sepulton ne venis de la rememoro pri la ĉaro kaj ĝiaj plezuroj. La deveno estis alia: ĝi estis la fakto, ke se mi akompanus la sepulton en la sekva tago, tiam mi ne irus al la seminario kaj povus fari alian, iom pli longan viziton al Capitu. Jen pri kio temis. La rememoro pri la ĉaro eble venis poste, aldone, sed la ĉefa kaj tuja estis tiu. Mi revenus al Strato Invalidos, je preteksto informiĝi pri F-ino Gurgel. Mi antaŭvidis, ke ĉio al mi okazos kiel tiutage, la afliktita Gurgel, Capitu apud mi sur la kanapo, la manoj interprenitaj, la hararanĝo...

– Mi petos de panjo...

Mi malfermis la pordeton. Antaŭ ol trairi ĝin, same kiel mi memore aŭdis la parolon de la patro de la mortinto, tiel mi nun aŭdis la patrinan, kaj mi ripetis duonvoĉe:

– Kompatinda Manduca!