La Edukada Servo de I-LO en Tarnovo Materialoj por geliceanoj |
LA INSULO MISTERAAŭtoro: Julio Vern |
©2024 Geo |
La Enhavo |
La transporto de Harbert al la Granita Palaco. – La rakonto de Nab. – La ekspedicio de Cyrus al la altebenaĵo. – Devastigo. – Senhelpeco kontraŭ la malsano. – Salikoŝelo. – Mortiga febro. – Top denove bojas.
Oni forgesis la piratojn, la ĉiam minacantan danĝeron kaj la detruon sur la altebenaĵo – nur la sanstato de Harbert gravis.
Pencroff kondukis la ĉaron al kurbiĝo de la rivero. Ĉi tie sur brankardon faritan el kelkaj branĉoj oni metis la knabon. Dek minutojn poste Cyrus Smith, Gideon Spilett kaj Pencroff jam estis ĉe la muroj de la Palaco, konfidinte al Nab veturigi la ĉaron al la Granda Altebenaĵo.
La flegado, kiun oni ne ŝparis al Harbert, revivis lin. Li iomete ridetis, kiam li ekvidis, ke li estas en sia ĉambro, tamen li povis nur flustri kelkajn vortojn, ĉar li estis tiel malfortigita.
Gideon Spilett ekzamenis lin, timante, ĉu la suturaĵo ne malfermiĝis. Nenio tia tamen okazis. De kie do venis ĉi tiu subita perdo de forto kaj sensenteco? Kial la stato de Harbert plimalboniĝis?
Baldaŭ la knabo falis en febran dormon. Pencroff kaj la raportisto restis ĉe lia lito.
Dume, Cyrus Smith rakontis al Nab ĉiujn akcidentojn, kiuj okazis en la gregejo, kaj Nab raportis la okazaĵojn kiujn li spertis en la Granita Palaco.
Nur hieraŭ nokte la fuĝintoj aperis ĉe la rando de la arbaro, apud la torento. Nab, kiu estis tiam apud la kokinejoj, tuj pafis al la pirato, kiu intencis travadi la torenton, sed ĉar la nokto estis tre malluma, li ne sciis, ĉu li trafis la fiulon. Ĉiukaze, la pafo sufiĉis por haltigi la tutan bandon kaj donis al Nab tempon retiriĝi profunden en la Granitan Palacon, kie li estis sekura.
"Kion fari?" – demandis al si Nab. Li ne devis zorgi pri sia sekureco, ĉar la rabistoj ne povis atingi la Granitan Palacon. Tamen necesis informi la kunulojn pri la minacanta danĝero.
Tiam Nab elpensis la ideon sendi mesaĝon per Jup. Li konis la eksterordinaran inteligentecon de tiu ĉi besto, jam multfoje elprovitan. Jup komprenis la vorton "gregejo", kiun oni tiom ofte ripetis ĉirkaŭ ĝi. La suno ankoraŭ ne leviĝis. La rapida orangutano povis do gliti tra la arbaroj nerimarkite.
Nab ne plu hezitis. Li skribis noton, ligis ĝin ĉirkaŭ la kolo de Jup, venigis lin al la pordo de la Granita Palaco, de kie li mallevis longan ŝnuron atingantan ĝis la tero kaj vokis al li plurfoje:
– Jup! Gregejo, gregejo!
La besto komprenis, pri kio temas, kaptis la ŝnuron, fulme glitis malsupren kaj malaperis en la mallumo, sen veki la suspekton de la rabistoj.
– Vi faris bone, Nab – diris Cyrus Smith – sed eble estus pli bone, se vi ne estus informinta nin.
Dirante tion, Cyrus Smith pensis pri Harbert, al kiu tre malutilis la transportado el la gregejo.
Nab aldonis plue, ke la piratoj tute ne aperis sur la marbordo antaŭ la Palaco. Ĉar pafoj disaŭdiĝis el tiom da lokoj samtempe dum la atako de la piratŝipo, ili eble kredis ke la Granitan Palacon defendis granda garnizono. Sed la Granda Altebenaĵo, estante ekster la pafdistanco, estis al ilia dispono, do tie ili kaŭzis senpripensan detruon.
Tuj post ilia foriro, Nab forlasis sian rifuĝejon. Li elkuris sur la altebenaĵon kaj, riskante vagantan kuglon, provis estingi la fajron, kiu ĵus estis bruliganta la kokinejojn. Tamen li vane batalis kontraŭ la fajro ĝis la ĉaro aperis ĉe la rando de la arbaro. Ĉi tiuj estis la plej gravaj okazaĵoj. La ĉeesto de piratoj estis konstanta minaco al la setlantoj de la Insulo de Lincoln, kiuj estis tiel feliĉaj ĝis tiam.
La inĝeniero volis esplori la amplekson de la damaĝo, do li iris kun Nab al la altebenaĵo. Ili direktiĝis al la Rivero de Kompato kaj transiris ĝian maldekstran bordon, trovante neniun spuron de la rabistoj ie ajn. Sur la alia bordo de la rivero, en la densejo, ili ankaŭ trovis nenion suspektindan.
Du verŝajnaj klarigoj proponis sin: aŭ la rabistoj rimarkis la revenantajn kolonianojn de malproksime kaj tuj iris al la forlasita gregejo, aŭ, ne sciante nenion pri ilia reveno, tuj post detruo de la altebenaĵo, ili fuĝis al sia kaŝejo en la arbaro por prepari sin al nova atako. Necesis do anticipi ilin; Tamen ĉiuj provoj forpeli la rabistojn de la insulo dependis je la sano de Harbert, kiu ĝis nun ne permesis al li fari decidajn paŝojn.
La inĝeniero kaj Nab alvenis sur la altebenaĵon. Estis malgaja vidaĵo: tretitaj kaj piedpremitaj kampoj. La maturaj spikoj, la temo de la estonta rikolto, kuŝis sur la tero; Ankaŭ aliaj plantejoj suferis. La legomĝardeno estis tute detruita. Feliĉe la Granita Palaco havis provizon de semoj sufiĉan por ripari la domaĝojn.
Koncerne la muelejon, kokinejojn kaj stalojn por la onagroj, la fajro tute detruis ilin. Kelkaj timigitaj bestoj vagis ĉirkaŭ la altebenaĵo, kaj la birdoj, kiuj serĉis ŝirmejon sur la lagaj akvoj dum la fajro, malrapide revenis al sia vivejo kaj komencis plaŭdi ĉe la bordoj. Feliĉe oni povus rekonstrui ĉion.
La vizaĝo de Cyrus Smith, pli pala ol kutime, elperfidis malfacile detenatan koleron, el la lipoj de la inĝeniero tamen ne eliĝis nek unu malbena vorto. Li ankoraŭ unufoje rigardis la ruinigitajn kampojn, la fumnubojn daŭre ŝvebantajn super la ruinoj, kaj revenis al la Granita Palaco.
La sekvaj tagoj apartenis al la plej malĝojaj, kiujn la setlantoj spertis ĝis tiam. Harbert eksplicite perdis forton. Ŝajnis, ke minacas lin ia tre maligna malsano, estanta sekvo de la profunda ŝoko, kiun li suferis. Gideon Spilett sentis, ke venos momento, kiam lia elĉerpita organismo ne plu povos batali.
Gideon Spilett diagnozis la malsanon la 6-an de decembro. La fingroj, nazo kaj oreloj de la kompatinda knabo subite bluiĝis, kaj baldaŭ li ankaŭ konvulsiis. Lia pulso iĝis malforta kaj neritma, lia haŭto sekiĝis, kaj li estis tre soifa. Poste venis severa atako de temperaturaltigo; lia vizaĝo vigliĝis, lia haŭto ruĝiĝis, lia korpulsado plirapidiĝis. Estis atako de febro. Ĉi tiu malkovro estis certa kaj la plej grava afero estis ĉesigi ĉi tiun ruinigan malsanon antaŭ ol ĝi alprenis pli danĝerajn proporciojn.
– Por plenumi ĉi tion – diris Gideon Spilett al Cyrus Smith – oni bezonas iun kontraŭmalarian rimedon.
– Kontraŭmalaria rimedo! – respondis la inĝeniero. – Bedaŭrinde, ni ne havas eĉ gramon da kinino.
– Tio estas vera – diris Gideon Spilett – sed ni havas salikojn apud la lago, kies ŝelo povas foje anstataŭigi kininon.
– Do ni provu ĝin sen perdi eĉ momenton! – ekkriis Cyrus Smith.
Kaj fakte, salika ŝelo estas ĝuste konsiderata kiel anstataŭaĵo de kinino. Do oni devis provi ĉi tiun substancon, kvankam ĝi ne estis tiel efika kiel kinino.
Cyrus Smith detranĉis kelkajn pecojn da salikŝelo, alportis ilin al la Granita Palaco kaj pulvorigis ilin kaj poste, ankoraŭ tiun vesperon oni donis la pulvoron al Harbert.
La nokto pasis sen iuj komplikaĵoj. Harbert havis iometan temperaturaltigon, sed la atako de febro aperis nek tiun nokton nek dum la sekvan tagon.
La espero komencis reveni al Pencroff. Gideon Spilett konstante maltrankviliĝis. Li estis precipe timigita de la fakto ke, krom malforteco, Harbert suferis je ĝenaj konvulsioj kaj ostdoloroj. Baldaŭ poste, hepata ŝvelaĵo okazis. Gideon Spilett kondukis la inĝenieron flanken.
– Tio ĉi estas flava febro! – li diris.
– Flava febro!? – ekkriis Cyrus Smith. – Vi certe eraras, Spilett. Flava febro ne manifestiĝas spontanee.
– Mi ne eraras – respondis la raportisto. – Harbert certe infektiĝis je ĝi en la marĉoj – kaj tio tute sufiĉas. Li jam havis la unuan atakon. Se venos la dua kaj ni ne povas malhelpi la trian, nia infano estos perdita!...
– Kaj salikŝelo?…
– Nuntempe ĝi ne plu sufiĉas – kaj la tria atako de flava febro, se ne ĉesigita per kinino, estas ĉiam mortiga!
Feliĉe Pencroff ne aŭdis ĉi tiun konversacion. Alie li freneziĝus.
Estas do facile kompreni la maltrankvilon, en kiu la raportisto kaj la inĝeniero travivis la 6-an de decembro kaj la sekvan nokton. Ĉirkaŭ tagmezo venis la dua, tre forta atako. Harbert mem sentis, ke li mortas! Li etendis la manojn al Cyrus Smith, al Spilett, al Pencroff!... Li volis vivi!... Estis korŝira vidaĵo. Pencroff devis esti forkondukata.
La atako daŭris kvin horojn. Estis evidente, ke Harbert ne postvivos similan la trian. La nokto estis terura. Harbert deliris en febro: li batalis kun rabistoj, li alvokis Ayrton-on. Li petis helpon de tiu ĉi mistera estaĵo, de tiu ĉi protektanto... Post ĉio ĉi li falis en profundan sensentemon... Kelkfoje Gideon Spilett pensis, ke la kompatinda knabo jam mortis.
La sekvan tagon, la 8-an de decembro, Harbert eĉ pli deliris. Liaj malgrasaj manoj premis la littukon. Oni donis al li novan dozon da pulvora ŝelo, sed la raportisto jam nenion atendis je ĉi tiu medikamento.
– Se ni ne uzos pli fortan kontraŭmalarian rimedon antaŭ morgaŭ matene – li diris – Harbert mortos!"
Venis la nokto, verŝajne la lasta por tiu ĉi knabo, kuraĝa, saĝa, bona, serioza kiel por sia aĝo, kiu estis por ĉiuj siaj kunuloj kiel naskita filo. Estis neniu kinino, la sola ekzistanta kontraŭflavfebra medikamento sur la Insulo de Lincoln!
En la nokto de la 8-a ĝis la 9-a de decembro, Harbert jam rekonis neniun plu. Ĉu li vivos ĝis la mateno kaj la tria atako, kiu certe lin mortigos? Eĉ tio ne plu povus esti garantiita. Liaj fortoj elĉerpiĝis, kaj inter atakoj li kuŝis kvazaŭ morta.
Ĉirkaŭ la tria matene, Harbert ekkriegis. Oni povis konstati, ke li tordiĝis en siaj lastaj konvulsioj. Nab, kiu estis apud li, kun esprimo de ekstrema timo, kuris en la apudan ĉambron, kie la ceteraj kunuloj gardostaris. En ĉi tiu momento Top ekbojis strange.
La kolonianoj enkuris kaj apenaŭ sukcesis haltigi la mortantan junulon; kiu nepre volis salti el la lito. Estis la kvina matene – La radioj de la leviĝanta suno komencis lumigi la ĉambrojn de la Granita Palaco. Unu el ili falis sur la tableton apud la lito; Pencroff kriis kaj lia mano montris objekton kuŝantan sur la tablo.
Ĝi estis eta, oblonga skatoleto, sur kiu troviĝis surskribo:
Kinina sulfato.
La Fakgrupo de Kemio-Fiziko-Informatiko en la Unua Liceo Ĝeneraledukada nomita al Kazimierz Brodziński en Tarnowo Str. Piłsudskiego 4 ©2024 mag. Jerzy Wałaszek |
La materialoj nur por edukada uzado. Ilia kopiado kaj multobligado licas
nur se oni sciigas pri la fonto kaj ne demandas monon por ili.
Bonvolu sendi demandojn al: i-lo@eduinf.waw.pl
Nia edukada servo uzas kuketojn. Se vi ne volas ricevi ilin, bloku ilin en via legilo.