La dua parto

Forlasito
 

Ĉapitro III

Eliro.  La fluso.  Ulmoj kaj celtidoj.  Plantoj diversaj.  Galbulo.  Aspekto de la arbaro.  La eŭkaliptoj gigantaj.  Kial oni nomas ilin "arboj de febro".  Bandoj de simioj.  La akvofalo.  Kampado por la nokto.

 

Morgaŭe, – 30-an de Oktobro, – ĉio estis preta por la projektata ekspedicio, kiun la lastaj okazintaĵoj faris tiel urĝa. Efektive, la aferoj turniĝis tiel, ke la kolonianoj de la Insulo Linkoln povis rigardi sin kiel ne la homojn bezonantajn helpon, sed kiel tiujn, kiuj povus porti helpon.

Ili decidis do naĝi supren de Rivero de Mizerikordo ĝis ĝi estos surflosebla. Tiamaniere ili povis trapasi grandan parton de la vojo sen laciĝo kaj samtempe transporti siajn provizojn kaj armilojn ĝis malproksima okcidente loko de la insulo.

Oni devis cetere pensi ne nur pri objektoj prenataj kun si, sed ankaŭ pri homoj, kiujn eble oni devos venigi al la Granita Palaco. Kaj se okazis ŝiprompiĝo sur la marbordo, kiel oni supozis, ne mankos objektoj el la ŝipo kaj ili estos bona premio. Laŭ tiu ĉi prognozo, la ĉareto estus sendube pli utila ol la delikata pirogo; tamen tiu ĉi ĉareto estis peza kaj kruda, kaj plie oni devis ĝin tiri, pro tio ĝi fariĝis malplej konvena por uzado, tial Pencroff esprimis bedaŭrojn, ke en la kesto mankis ne nur "lia duona funto da tabako", sed ankaŭ unu paro da viglaj ĉevaloj el Nov-Ĵerzejo, kiuj estus tiel utilaj por la kolonio!

La provizatoj, ŝarĝitaj de Nab, konsistis el konservaĵoj de viando kaj de kelkaj galonoj da biero kaj de fermentinta likvo, ili devis sufiĉi por tri tagoj – la plej longa tempoperiodo, kiun Cirus Smith dediĉis por la ekspedicio. Cetere oni decidis ĉe bezono reproviziĝi dumvoje, kaj Nab ne forgesis preni kun si la malgrandan fornelon porteblan.

El iloj la kolonianoj prenis du hakilojn, kiuj devis servi por forhaki la vojon en densa arbaro, kaj el instrumentoj, la lornon kaj poŝan busolon.

Por armiloj oni elektis du muskedojn, pli utilaj sur tiu ĉi insulo, ĉar por uzi ilin oni nur bezonis facile anstataŭigeblan silikon, dume la aliaj fusiloj postulis amorcojn fumantajn, kies provizo ĉe ofta uzado rapide elĉerpiĝas. Oni ankaŭ prenis kun si unu el karabenoj kaj kelkajn ŝargojn. Se temas pri la pulvo, da kiu la bareloj entenis ĉirkaŭ kvindek funtojn, estis necese porti certan kvanton da ĝi, tamen la inĝeniero esperis fabriki eksplodan substancon, kiu permesos ĝin ŝpari. Krom la pafilojn oni prenis ankaŭ kvin tranĉilegojn en ledaj ingoj, kaj en tiuj ĉi kondiĉoj la kolonianoj povis profundiĝi en la vastan arbaron sen timo, ke ili ne eliĝos.

Senutile estas alĵeti, ke Pencroff, Harbert kaj Nab, tiel armitaj, estis feliĉegaj, tamen Ciro Smith promesigis ilin, ke ili ne pafos senbezone.

Je la sesa horo matene la pirogo estis puŝita sur la maron. Ĉiuj eniris en ĝin, Top inkluzive, kaj la pirogo direktiĝis al la elfluejo de la Rivero de Mizerikordo.

La maro komencis leviĝi nur antaŭ duona horo. Do oni esperis havi ankoraŭ kelke da horoj favoran fluon, kiun oni konvenis profiti, ĉar pli malfrue la malfluso malfaciligus la navigadon supren laŭ la rivero. La fluso estis jam forta, ĉar la luno devis esti plena post tri tagoj, kaj la pirogo, kiun sufiĉis teni en la kurento, antaŭeniĝis rapide inter la du altaj bordoj, sen neceso akceli ĝian rapidecon helpe de remiloj.

En kelkaj minutoj la esplorantoj atingis kurbiĝon de la rivero, kie antaŭ sep monatoj Pencroff estis konstruinta sian unuan floson de ligno.

Ekde tiu ĉi loko la rivero turnis sud-okcidenten, kaj ĝiaj akvoj kuris en la ombro de grandaj daŭrafoliaj koniferoj.

La aspekto de bordoj de la Mizerikordo estis belega. Ciro Smith kaj liaj kompanoj ne povis ĉesi admiri la belajn efektojn, kiujn tiel facile obtenas la naturo el la akvo kaj la arboj. Laŭgrade kiel oni antaŭeniĝis la specoj de arboj diferencadis. Sur la dekstra bordo oni vidis bonegajn specimenoj de ulmacoj, tiuj ĉi valoraj ulmoj, kiujn tiel serĉas la ŝipkonstruistoj por ilia eco konservi sin post longa tempo en la akvo. Pli malproksime montriĝis multaj grupoj de arboj apartenantaj al la sama familio, inter aliaj celtidoj, kies amandoj produktas tre utilan oleon. Ankoraŭ pli malproksime Harbert rimarkis kelkajn lardizabaloj, kies fleksaj branĉoj, trempitaj en akvo, produktas bonegajn kordojn, kaj du aŭ tri ebonujoj, kiuj prezentis belan nigran koloron distranĉitan de kapricaj vejnoj.

De tempo al tempo en certaj lokoj, kie albordiĝo estis facila, la kanuo haltis. Poste Gideono Spilett, Harbert, Pencroff, kun fusiloj en la manoj kaj antaŭirataj de Top, traserĉadis la bordon. Krom ĉasaĵon, oni povis renkonti kelkajn utilajn plantojn, kiujn ne decis malestimi, kaj la juna natursciencisto kun granda ĝojo malkovris specon de sovaĝa spinaco de la familio de kenopodiacoj kaj multajn specimenojn de kruciferoj, apartenantaj al genro de brasiko, kiuj oni povis "civilizi" per transplantado; tie estis akvokresto, kreno, rapo kaj fine maldikaj lanugecaj tigoj, altaj je unu metro, kiuj produktis grajnojn preskaŭ brunajn.

– Ĉu vi scias, kio estas tiu ĉi planto? – demandis Harbert al la maristo.

– Tabako! – ekkriis Pencroff, kiu evidente ĝis nun vidadis sian amatan planton nur en forneto de sia pipo.

– Ne! Pencroff! – respondis Harbert, – tio ne estas tabako, sed la mustardo.

– Tio estu la mustardo! – respondis la maristo, – tamen se hazarde planto de tabako prezentiĝus, mia knabo, bonvolu ne malestimi ĝin.

– Ni trovos ĝin unu tagon! – diris Gideono Spilett.

– Vere! – ekkriis Pencroff. – Tiam, tiun ĉi tagon vere nenio mankos sur nia insulo!

Tiujn ĉi diversajn plantojn oni zorgeme elfosis kaj transportis en la pirogon, kiun gardis Ciro Smith, ĉiam absorbita en siaj pensoj.

La reportero, Harbert kaj Pencroff kelkfoje forlasis la pirogon kaj iris sur bordon kaj dekstran kaj maldekstran. La dekstra bordo estis malpli kruta, tamen la maldekstra malpli arbarumita. La inĝeniero rekonis, konsultante sian poŝan busolon, ke la direkto de la rivero post la unua kurbiĝo kuras de la Nord-oriento al la Sud-okcidento, kaj preskaŭ rektlinie sur longo de ĉirkaŭ tri mejloj. Tamen estis supozebla, ke tiu ĉi direkto ŝanĝiĝos pli malproksime kaj la Rivero de Mizerikordo turnos nord-okcidenten, al deklivoj de la Monto Franklin, kie devis troviĝi ĝia fonto.

Dum unu el tiuj ĉi ekskursoj Gideono Spilett sukcesis kapti du parojn da vivantaj galinacoj. Tio estis birdoj kun longaj maldikaj bekoj, etenditaj koloj, mallongaj flugiloj kaj sen apero de vosto. Harbert ĝuste donis al ili la nomon de "tinamoj", kaj oni rezoluciis, ke ili iĝos la unuaj loĝantoj de la futura birdejo.

Tamen ĝis nun la fusiloj ankoraŭ ne parolis, kaj la unua pafo, kiu aŭdiĝis en tiu ĉi Arbaro de Fora Okcidento estis provokita de la apero de bela birdo, kiu similis anatomie alcionon.

– Mi ĝin rekonas! – ekkriis Pencroff kaj pafis kvazaŭ kontraŭvole.

– Kion vi rekonas? – demandis la reportero.

– La birdon, kiu eskapis al ni dum nia unua ekskurso, kaj kies nomon ni donis al tiu ĉi parto de la arbaro.

– Galbulo! – ekkriis Harbert.

Efektive, tio estis galbulo, bela birdo kun iomete rigida plumaro brilanta metalece. Kelkaj plumbaj grajnoj ĵetis ĝin sur la teron, kaj Top alportis ĝin al kanuo kune kun dozeno da turakoj,  kurantaj birdoj kolombograndaj, kun hele verda plumaro, parte karmezinaj flugiloj kaj rigida kresto sur kapo finiĝanta per blanka rondaĵo. Al junulo apartenis la honoro mortpafi tiujn ĉi birdojn, kaj pro tio li montris fieron. La turakoj estis ĉasaĵo pli bona ol la galbulo, kies viando estas iomete malmola, tamen estis malfacile persvadi al Pencroff, ke li ne mortpafis la reĝon de manĝeblaj birdoj.

Estis la deka horo matene, kiam la pirogo atingis la duan kurbiĝon de la Mizerikordo, ĉirkaŭ kvin mejlojn de ĝia elfluejo. Oni haltis en tiu ĉi loko por matenmanĝi, kaj tiu ĉi halto en ombro de grandaj kaj belaj arboj plilongiĝis je duona horo. La rivere mezuris ankoraŭ sesdek aŭ sepdek futojn de larĝo, kaj kvin aŭ ses futojn de profundo. La inĝeniero rimarkis multajn torentojn alfluantaj al ĝi, sed neniu el ili estis navigebla. Ĝis la perdo de vido etendiĝis la Arbaroj de Galbulo kaj de Fora Okcidento. Neniu parto, nek inter maljunaj altaj arboj, nek inter arboj apudbordaj de la Mizerikordo, ne videbliĝis la ĉeesto de la homo. La kolonianoj povis trovi nenian suspektan postsignon, kaj estis evidente, ke neniam la hakilo tuŝis tiujn ĉi arbojn, ke neniam la tranĉilo de pioniro tranĉis iun el lianoj pendantaj el unu trunko al la alia inter densaj arbustoj kaj longaj herboj. Se kelkaj ŝiprompiĝuloj albordiĝis sur la insulon, tiam ili ankoraŭ ne forlasis la marbordon, tial ne tie ĉi oni devis serĉi la postvivantojn de tiu verŝajna katastrofo.

La inĝeniero manifestis do certan haston por atingi la okcidentan bordon de la Insulo Linkoln, malproksiman, laŭ lia takso, je ne malpli ol kvin mejloj. La navigacio pluis, kaj malgraŭ ke la aktuala kuro de la Mizerikordo ne direktis al la marbordo, sed pli al la Monto Franklin, oni decidis, ke la pirogo naĝos ĝis kiam estos sufiĉe da akvo sub ĝi. Tiamaniere oni povis ŝpari fortuzon kaj ankaŭ gajni tempon, ĉar alie oni devus elhaki al si vojon tra virga arbaro.

Baldaŭ la kurento ĉesis puŝadi la pirogon, ĉu pro malfluso, kiu efektive devis komenciĝi je tiu ĉi horo, ĉu tial, ke maraj ondoj jam ne atingis la lokon je tia distanco de la elfluejo de la Mizerikordo. Oni do devis uzi la remilojn. Nab kaj Harbert sidiĝis sur siajn benkojn, Pencroff ĉe la rudro, kaj la navigado laŭ la rivero pluis.

Ŝajnis, ke la arbaro plimaldensiĝadis al direkto de la Fora Okcidento. Aroj da arboj iĝis malpli kunpremitaj, kaj iafoje aperis nur solaj arboj. Tamen precize tial, ke ili posedis pli da spaco, ili profitis pli larĝe de tiu ĉi aero libera kaj pura, kiu cirkulis inter ili, kaj ili estis bonegaj.

Kiaj imponaj specimenoj de la flaŭro de tiu ĉi latitudo! Certe ilia ĉeesto sufiĉis al botanikisto por senhezite nomi la paralelon, kiu transkuras la Insulon Linkoln!

– Eŭkaliptoj! – ekkriis Harbert.

Tio estis efektive tiuj bonegaj arboj, la lastaj gigantoj de la tropika zono, samgenranoj de tiuj ĉi eŭkaliptoj el la Aŭstralio kaj el la Nov-Zelando, situantaj sur la sama latitudo kiel la Insulo Linkoln. Kelkaj de ili leviĝis sur la alton de ducent futoj. Iliaj trunkoj mezuris dudek futojn en perimetro ĉe sia bazo , kaj ilia ŝelo, kanelita de odora rezino malsuprenfluanta, mezuris ne malpli ol kvin colojn de dikeco. Nenio estis pli mirakla, tamen ankaŭ pli stranga, ol tiuj ĉi enormaj specimenoj de la familio de mirtacoj, kies folioj estas fiksitaj flanke al la lumo kaj permesas al la sunaj radioj penetri tra si ĝis la tero!

Ĉe piedoj de tiuj ĉi eŭkaliptoj freŝa herbo kovris la grundon, el kiu leviĝis aroj da malgrandaj birdoj, brilantaj en la sunaj radioj kiel flugilhavaj fajreroj.

– Jen estas la arboj! – ekkriis Nab, – tamen por kio ili estas utilaj?

– Ba! – respondis Pencroff. – Inter plantoj devas ankaŭ troviĝi la gigantoj, same kiel inter homoj. Ili tanĝas sole por montradi ĉe foiroj!

– Mi pensas, ke vi eraras, Pencroff, – respondis Gideono Spilett. – La ligno de eŭkalipto komencas esti tre uzata en lignaĵarto

– Kaj mi alĵetas, – diris la junulo, – ke la eŭkaliptoj apartenas al familio, kiu entenas multajn utilajn membrojn: la gujavo, kiu donas la gujavberojn; la kariofilo, kiu produktas bonan spicaĵon; la granatujo, kiu alportas granatojn; la jabotikarbo, kies beroj servas por fabrikado de bona vino; la mirto "ugni", kiu donas bonegan likvoron alkoholan; la mirto "caryophyllus", kies ŝelo formas estimatan cinamon; la "eugenia pimenta" liveranta la paprikon; la mirto ordinara, kies beroj povas anstataŭigi la pipron; la "eucalyptus robusta", kiu produktas bonegan manaon; la "eucalyptus gunei", kies suko per fermentado transformiĝas en biero; fine ĉiuj ĉi arboj konataj sub la nomo "arboj de vivo" aŭ "arboj feraj", kiuj apartenas al tiu ĉi familio de mirtacoj kaj nombras kvardek ses genrojn kaj mil tricent variojn!

Ĉiuj aŭskultis al la junulo, kiu debutis kun granda entuziasmo per sia eta lekcio de botaniko. Ciro Smith aŭskultis ridetante, kaj Pencroff kun sento de fiero nepriskribebla.

– Bone, Harbert, – respondis Pencroff, – tamen mi ĵurus, ke ĉiuj ĉi specimenoj utilaj, kiujn vi citis, ne estas tiel gigantaj kiel tiuj ĉi!

– Efektive, Pencroff.

– Tio apogas kion mi diris, – replikis la maristo, – nome ke la gigantoj estas bonaj por nenio!

– Estas tiel, ke vi vin trompas, Pencroff, – tiam diris la inĝeniero, – kaj precize tiuj ĉi gigantaj eŭkaliptoj, sub kiuj ni nun sidas, estas bonaj por kelkaj aferoj.

– Kaj por kiaj do?

– Por plibonigi la salurbajn kondiĉojn en landoj, kie ili kreskas. Ĉu vi scias, kiel oni nomas ilin en la Aŭstralio kaj la Nov-Zelando?

– Ne, sinjoro Ciro.

– Oni nomas ilin la "arboj de febro".

– Tial ke ili ĝin kaŭzas?

– Ne, tial ke ili ĝin kontraŭbatalas!

– Bone. Mi notos tion ĉi, – diris la reportero.

– Do notu, mia kara Spilett, ĉar ŝajnas esti certe, ke la ĉeestado de eŭkaliptoj sufiĉas por neŭtrigi haladzojn de febro marĉa. Oni provis apliki tiun naturan protektan metodon en certaj landoj de la Eŭropo Centrala kaj de la Norda Afriko, kie grundo estis absolute malsaniga, kaj oni atingis iom-post-ioman plibonigon de la sanstato de ilia loĝantaro. En regionoj, kie oni plantis la arbarojn de tiuj mirtacoj, la febro cedis entute. Tiu ĉi fakto estas nun senduba, kaj tio estas feliĉa cirkonstanco por ni, la kolonianoj de la Insulo Linkoln.

– Aĥ! Kia insulo! Kia insulo benita! – ekkriis Pencroff, – Mi diras al vi, ke tie ĉi mankas nenio... escepte de...

– Kaj tion ni trovos siatempe, Pencroff, – respondis la inĝeniero, – tamen ni daŭrigu nian navigadon, kaj ni provu antaŭenigi tiel malproksime, kiel nur la rivero povos porti nian pirogon!

Do la esplorado daŭris sur la surfaco de ne malpli ol du mejloj en lando kovrita de eŭkaliptoj, kiu dominis ĉiujn arbojn de tiu ĉi parto de la insulo. La spaco, kiun ili kovradis, etendiĝis ĝis la du bordoj de la Mizerikordo, sinuanta tie ĉi inter altaj deklivoj verdigitaj. La kurenton de la rivero ofte haltigis altaj herboj kaj akraj ŝtonoj, kio faris la navigadon tiel pena, ke oni ne povis uzi remilojn, kaj Pencroff devis puŝi la kanuon per stango. Oni sentis, ke la fundo iom-post-iome leviĝas, kaj ke baldaŭ alvenos la momento, kiam la akvo jam ne povos porti la kanuon. La suno kliniĝis al la horizonto kaj projekciis sur la ternon plilongigitajn ombrojn de arboj. Ciro Smith, vidante ke ili ne povos atingi la okcidentan marbordon dumtage, decidis fari kampadejon en la loko, kie la navigado estos interrompita el la neceso pro tro malprofunda akvo. Li pritaksis la distancon al la marbordo ankoraŭ je kvin aŭ ses mejloj, kaj ĝi estis tro granda por decidi ĝin trairi nokte inter tiuj ĉi nekonataj arbaroj.

La pirogon oni puŝis do senripoze sur la rivero fluanta tra la arbaro, kiu iom post iom fariĝis pli densa kaj ŝajne pli loĝata, ĉar, se la okuloj de la maristo ne trompis lin, li rimarkis bandojn da simioj, kiuj kuradis sub la arboj. Kelkfoje du aŭ tri el tiuj ĉi animaloj haltis en kelka distanco de la kanuo kaj rigardis la kolonianojn sen manifesti ian ajn teroron, kvazaŭ ili vidis la homon unuafoje kaj ankoraŭ ne sciis, ke oni devas ĝin timi. Oni povis facile mortpafi ilin, tamen Ciro Smith oponis tiun ĉi senutilan masakron, kiu tentis iomete pasian Pencroff-on. Cetere tio estis prudenta, ĉar tiuj ĉi simioj, viglaj, posedantaj ekstreman lertecon, povus iĝi danĝeraj, kaj estis pli bone ne provoki ilin per perfekte malnecesa agreso.

Estis vere, ke la maristo konsideris la simiojn el pure kulinara vidpunkto, kaj efektive tiuj ĉi animaloj, kiuj estas unuforme herbovoraj, formas bonegan ĉasaĵon; tamen havante abundajn provizojn, estis senutile elmeti la municion al pura perdo.

Je ĉirkaŭ la kvara horo la navigado sur la Mizerikordo iĝis tre malfacila, ĉar ĝian fluon pli kaj pli ofte obstrukcadis akvaj plantoj kaj rokoj. La bordoj leviĝis pli kaj pli krute, kaj la fluejo de la rivero sinuis ĉe la piedo de la Monto Franklin. Ĝiaj fontoj ne povis do esti malproksime. Ĝin nutradis ĉiuj akvoj malsuprenfluantaj sur la sudaj deklivoj de la monto.

– Ne pli ol en unu horkvarono, – diris la maristo, – ni devos halti, sinjoro Ciro.

– Bone, tiam ni haltos, Pencroff, kaj ni aranĝos kampadejon por la nokto.

– En kioma distanco ni povas esti de la Granita Palaco? – demandis Harbert.

– Sep mejlojn pli-malpli, – respondis la inĝeniero, – tamen ne en rekta linio, evidente, sed enkalkulante la turniĝojn de la rivero, kiuj portis nin nord-okcidente.

– Ĉu ni daŭrigos la antaŭeniĝadon? – demandis la reportero.

– Jes, kaj tiel longatempe kiel ni povos tion fari, – respondis Ciro Smith. – Morgaŭ, ĉe la tagiĝo, ni abandonos la kanuon, kaj mi esperas, ke en du horoj ni sukcesos trairi la distancon, kiu nin apartigas de la marbordo, kaj ni tiel havos la tutan tagon por esploradi la ĉirkaŭaĵon.

– Do antaŭen! – respondis Pencroff.

Tamen baldaŭ la pirogo komencis froti la ŝtonan fundon de la rivero, kies larĝo tie ne superis dudek futojn. Dika kupolo de verdaĵo staris super ĝia fluejo kaj etendis duonmallumon. Oni aŭdis klare la bruon de akvofalo, kiu indikis la ĉeeston de natura baraĵo je kelkcent da paŝoj supren laŭ la rivero.

Kaj efektive post la lasta turniĝo de la rivero aperis kaskado inter la arboj. La kanuo tuŝis la fundon de la fluejo, kaj post kelkaj momentoj oni alligis ĝin al trunko sur la dekstra bordo.

Estis ĉirkaŭ la kvina horo. La lastaj sunradioj glitis sur dika foliaro kaj frapis oblikve la malgrandan akvofalon, ĉirkaŭ kiu disgutigitaj ŝprucoj de akvo briletis per ĉiuj koloroj de la ĉielarko. En la foraĵo la fluejo de la Mizerikordo malaperadis en malalta arbaro, kie nutris ĝin kelka kaŝita fonto. Dumvoje alfluadis al ĝi diversaj rojoj, kiuj iomete pli poste faris el ĝi veran riveron, tamen tie ĉi ĝi estis nur klara kaj malprofunda torento.

Oni kampis en tiu ĉi loko, kiu estis ĉarma. Post albordiĝo la kolonianoj faris fajron sub bukedo de larĝa celtido, inter kies branĉoj Ciro Smith kaj liaj kompanoj povis je bezono trovi rifuĝejon por la nokto.

Vespermanĝo estis formanĝita, ĉar oni havis malsaton, kaj restis nur dormi. Tamen kun la finiĝo de tago oni ekaŭdis kelkajn suspektindajn blekojn, do estis decidite teni la fajron flamanta por la tuta nokto por protekti la dormantojn. Nab kaj Pencroff alterne gardis ĝin, ne ŝparante la brullignon. Tio ne estis iluzioj, kiam ŝajnis al ili, ke ĉirkaŭ kampadejo kuras kelkaj ombroj de animaloj, jen inter arbustoj, jen inter branĉoj; tamen la nokto pasis sen akcidento, kaj morgaŭ, la 31-an de Oktobro, je la kvina horo matene, ĉiuj estis sur piedoj, pretaj por ekmarŝo.

Noto: Ĉi tio estas ekzerca projekto. Tial ĝi povas enteni erarojn kaj mistradukaĵojn. Se vi rimarkas ion neĝustan aŭ eraran, bonvolu min sciigi pri tio. Dankon.


<<  |  <  |  >