La Edukada Servo de I-LO en Tarnovo Materialoj por geliceanoj |
LA INSULO MISTERAAŭtoro: Julio Vern |
©2024 Geo |
La Enhavo |
Uragano en la jaro 1865 – Voĉoj en la aero. – Balono forportita de tornado. – La balonŝelo krevas. – Nur la maro ĉirkaŭe. – Kvin vojaĝantoj. – Kio okazas en la korbo? – Tero ĉe la horizonto. – Solvo de la dramo.
– Ĉu ni leviĝas supren?
– Male! La balono malleviĝas!
– Pli malbone ol tio, sinjoro Cyrus, ni falas!
– Je Dio! Forĵetu la balaston!
– Ĉi tio jam estas la lasta sako!
– Ĉu la balono flugas supren?
– Ne!
– Ŝajne mi aŭdas la plaŭdbruon de ondoj!
– La maro estas sub la nacelo!
– Jam ne pli ol kvincent futojn sub ni!
En la aero eksonis laŭta voĉo :
– Forĵetu ĉion pezigantan la balonon! Ĉion! Kaj la Dia volo plenumiĝu!
Tiuj ĉi vortoj sonoris en la aero super la nemezurebla akvovastaĵo de la Pacifika Oceano, ĉirkaŭ la kvara horo posttagmeze la 23-an de marto 1865.
Sendube ĉiuj bone memoras la teruran baton de nordorienta ventego, kiu furioziĝis en tiu jaro dum la printempa ekvinokso, kiam la barometro montris premfalon ĝis sepcent dek milimetroj. La uragano daŭris seninterrompe ekde 18-a ĝis 26-a de Marto kaj kaŭzis grandegajn detruojn en Ameriko, Eŭropo kaj Azio en la zono larĝa je mil okcent mejloj, kiu kuris oblikve tra la ekvatoro ekde tridek-kvina grado de la norda latitudo ĝis kvardeka grado de la suda.
Renversitaj urboj, arbaroj tiritaj kun radikoj, marbordoj dezertigitaj de akvomontoj, kiuj falis kun freneza rapideco sur la teron, ŝipoj disĵetitaj sur marbordojn, nombrantaj, laŭ la oficejo Veritas, ĝis kelkaj centoj, tutaj teritorioj nivelitaj ĝisgrunde de kirlovento, kiu dispremis ĉion sur sia vojo, pluraj miloj da personoj mortigitaj surtere aŭ dronintaj en maro: jenan ateston de sia furiozo lasis post si tiu terura uragano. Koncerne al la grandeco de detruoj ĝi superis la uraganojn, kiuj tiel terure detruis la Havanon la 25-an de Oktobro 1810 kaj la Gvadelupon la 26-an de Julio 1825.
Samtempe kun la teruraj katastrofoj sur la tero kaj sur la maro, same danĝera dramo okazis en la aero, skuita de la ŝtormo.
La balono, portita kiel pilko sur la dorso de trombo, forprenita de ventego, flugis tra la spaco kun rapideco de naŭdek mejloj hore, turniĝante ĉirkaŭ sian akson, kvazaŭ ĝi estus ĵetata de supernatura forto.
Sub la balono, fiksita per ŝnuroj, balanciĝis korbo, en kiu sidis kvin vojaĝantoj, apenaŭ videblaj en la densa nebulo.
De kie venis ĉi tiu balono, ĉi tiu ludilo de la terura ŝtormo? El kiu fino de la mondo ĝi venis? Estas neverŝajne ke tio okazus dum la ŝtormo. La uragano daŭris kvin tagojn, kaj ĝiaj unuaj signoj aperis la 18-an de marto. Oni povus supozi, ke la balono venis de tre longa distanco, ĉar ĝi devis traflugi almenaŭ du mil mejlojn en 24 horoj.
La vojaĝantoj ne sciis kiom longe ili veturis, senigitaj je ajna maniero kalkuli distancon. Forportataj de la vento, ili eĉ ne sentis la brutalecon de la ŝtormo, kiu ĵetis ilin. Ili ne povis vidi tra la nebulo kirliĝanta sub ili. La nuboj estis tiel densaj, ke estis neeble distingi tagon de nokto.
Dume la balono, malplenigita de pezaj objektoj: municio, armiloj kaj nutraĵoj, denove leviĝis en la pli altajn tavolojn de la atmosfero, ĝis alteco de kvar mil futoj. La nokto pasis en konstanta maltrankvilo, kiu povus mortigi homojn kun malpli da harditeco kaj la spirita forto. Ĉe tagiĝo la uragano ŝajnis perdi iom da sia brutaleco.
Ĉirkaŭ la dekunua horo la supraj tavoloj de aero konsiderinde puriĝis. Sed samtempe la balono denove komencis malsupreniĝi. La gaso malrapide elfluis el ĝi. Ĉirkaŭ tagmeze ĝi estis nur du mil futojn super la mara surfaco.
Tiam la vojaĝantoj komencis forĵeti la restantan manĝaĵon, kiu ankoraŭ pezigis la korbon, kaŝante nur kelkajn el la pli malgrandaj iloj en siaj poŝoj. Tamen tio helpis malmulte, ĉar la gaso ĉiam malpliiĝis. Do pereo estis neevitebla! Kiom malproksime la okulo povis vidi, estis neniuj tero kaj insulo. Ekzistis eĉ ne unu fiksa punkto en la tuta spaco; ne eĉ unu terpeco, kie ili povus ankri.
Tamen la vojaĝantoj estis homoj eksterordinare kuraĝaj, kapablaj rigardi morton en la okulojn. Ne eĉ unu plendvorto eskapis el iliaj lipoj. Ili estis decidemaj batali ĝis la lasta momento kaj uzi ĉiujn rimedojn por prokrasti sian pereon. La simpla korbo, plektita el vimenoj, ne povus resti flosanta, se ili falus en la maron. Je la dua horo la balono estis nur kvarcent futojn super la maro.
Ĉimomente ekaŭdiĝis vira voĉo – la voĉo de la homo, kies koro ne konis timon:
– Ĉu ĉio estas jam forĵetita?
– Ne, estas ankoraŭ dek mil frankoj en oro. – La peza sako falis en la maron.
– Ĉu la balono flugas supren?
– Iom, sed baldaŭ ĝi denove falos!
– Ĉu ni havas ion alian por forĵeti?
– Ne!
– Kiel do? Kaj la nacelon?
– Ni kaptu la reton! Kaj la nacelon ni ĵetu en la maron!
Ĉi tio estis la lasta maniero por malpezigi la balonon.
La kvin vojaĝantoj grimpis la ŝnurojn ĝis la supro de la ringo kaj, alkroĉiĝante al la reto, rigardis en la abismon.
Oni scias, ke ĉiu malpliigo de pezo kaŭzas ŝanĝon en la pozicio de la balono, do post detranĉo de la korbo, kiu konsistigis konsiderindan ŝarĝon, la balono leviĝis alte, sed post iom da tempo ĝi denove komencis pli kaj pli fali.
Subite aŭdiĝis laŭta bojado. Tio estis hundo, kiu akompanis la vojaĝantojn, kroĉiĝanta al balona reto tuj apud sia mastro.
– Top rimarkis ion! – ekkriis unu el la vojaĝantoj. Post momento, laŭta voĉo vokis:
– Tero! Tero!
La balono, konstante pelata de la vento al la sudoriento, flugis konsiderindan distancon ekde la tagiĝo, kaj baldaŭ la tero aperis ĉe la horizonto, proksimume tridek mejlojn for. Necesis ĉirkaŭ unu horo por alflugi al ĝi; kaj nur tiam se ne estis iu ŝanĝo en la kurso. Sed ĉu la gaso ankoraŭ daŭre restanta en la balono ne eskapus unue?
Tio ĉi estis terura demando! La vojaĝantoj vidis malproksime teron, kiun oni devis necese atingi. Ili ne sciis, ĉu ĝi estas kontinento aŭ insulo; loĝata aŭ malloĝata tereno – sed ili ne havis elekton.
Je la kvara horo estis jam tute videble, ke la balono ne tenos sin pli longe en la aero. Pasante, ĝi tuŝetis la surfacon de la maro.
Post duonhoro, kiam la tero estis nur unu mejlon for, la balono, preskaŭ tute platigita, retenis nur etan pecon da gaso en sia supra parto. La vojaĝantoj alkroĉitaj al la reto estis tro granda ŝarĝo kaj baldaŭ ili estis tuŝantaj la surfacon de la maro, elmetitaj al la furiozo de la ondoj. La haŭto de la balono ŝveliĝis kiel grandega duonronda poŝo, kaj la vento, blovante en ĝin el malantaŭe, pelis la balonon kvazaŭ ŝipon tra la maro al la proksima marbordo.
Subite, el ĉiuj kvar gorĝoj samtempe eliĝis malespera krio. La balono, kiu ŝajnis ne plu povi leviĝi, subite puŝita de la ondegoj de la maro, neatendite ekflugis supren. Kvazaŭ en tiu momento ĝi forĵetis grandan parton de sia ŝarĝo, ĝi leviĝis ĝis la alteco de kvincent futoj, kaj, diagonale puŝita, ĝi falis kun abrupta ŝoko sur la bordan sablon, en la lokon, kiun la maraj ondoj ne plu atingis.
La vojaĝantoj, helpante unu la alian, eltiris sin el la reto. La liberigita balono flugis plu kun la vento kiel vundita birdo, kiu reakiris la vivon por momento kaj malaperis en la spaco.
Estis kvin homoj kaj hundo en la korbo – sed la balono albordigis nur kvar homojn.
Unu el ili certe estis forportita de tiu abrupta ondo frapinta la reton, kio faris ke la balono, perdinte parton da sia ŝarĝo, denove leviĝis, kaj kelkajn minutojn poste falis sur la bordon.
La kvar postvivantoj apenaŭ tuŝis teron, kiam subite, rimarkinte la malĉeeston de sia kamarado, ili ekkriis samtempe:
– Eble li provas naĝi! Ni savu lin! Ni savu!
La Fakgrupo de Kemio-Fiziko-Informatiko en la Unua Liceo Ĝeneraledukada nomita al Kazimierz Brodziński en Tarnowo Str. Piłsudskiego 4 ©2024 mag. Jerzy Wałaszek |
La materialoj nur por edukada uzado. Ilia kopiado kaj multobligado licas
nur se oni sciigas pri la fonto kaj ne demandas monon por ili.
Bonvolu sendi demandojn al: i-lo@eduinf.waw.pl
Nia edukada servo uzas kuketojn. Se vi ne volas ricevi ilin, bloku ilin en via legilo.