La Edukada Servo de I-LO en Tarnovo Materialoj por geliceanoj |
KOSMODROMOAŭtoro: Konrad Fiałkowski |
©2024 Geo |
La Enhavo |
La suno brilis tie malsupre kaj la ĉielo estis blua. Ĉi tie la bluo iĝis nigra kaj la steloj lumiĝis. Tompi ne ŝatis la kosman ĉielon. Li komparis ĝin en sia menso kun granda kupolo, en kiu iu boris tie kaj aliloke pli aŭ malpli grandajn truojn, por ke iom da taglumo trapasu internen. Restis ankoraŭ la Suno – granda moviĝanta lanterno, pendigita ie pli malsupre, sub la kupolo, kaj la Luno-spegulo, reflektanta ĝiajn radiojn. Iam, verŝajne ankoraŭ en universitato, kiam li mem estis studento, li aŭdis, ke iu astronomo el frua antikveco imagis la universon ĝuste tiel. Ĉi tiu astronomo sciis nenion pri interstelaj distancoj, li ne povis imagi ilian grandecon... bonŝanculo.
Li pensis pri la artefarita luno, kaj preskaŭ en tiu momento la aŭtomato parolis:
– Alteriĝo sur la XXI Satelito en tri minutoj.
Tompi ne povis alkutimiĝi al tio. Eĉ kvankam li estis en ĉi tiu mondo dum pluraj jaroj, li estis agacita de menslegantaj aŭtomatoj. Kiam li forlasis la Teron, la aŭtomatoj apenaŭ komencis flue paroli. Kiam li revenis de la Regulus-sistemo, li havis multajn konversaciojn kun aŭtomatoj antaŭ ol li unuafoje aŭdis homan voĉon. Komence li pensis, ke li parolas kun homoj havantaj strangajn plurciferajn nomojn, sed ili estis nur aŭtomatoj.
– Saluton, Tompi, XA3 bonvenigas vin nome de Fux al la XXI Satelito! – la voĉo sonis tiel klare, kvazaŭ la XA3 starus tuj apude.
– Saluton! – senpripense respondis Tompi. Li rigardis la simetrian strukturon de la satelito pligrandiĝi sur la ekrano kiam ĝi alproksimiĝis. Li serĉis la kosmodromon, sed ne vidis ĝin. La satelito fariĝis pli kaj pli granda ĝis la ekrano ne plu povis ampleksi ĝin. Kaj tiam Tompi komprenis. Estas manko de perspektivo en vakuo. Vera satelito estas tiu ĉi malgranda globeto metita en la mezo de giganta, multkilometre longa araneaĵo de metalaj strukturoj, kiel araneo aŭskultanta la signalojn de malproksimaj kosmoŝipoj ricevataj de la antena araneaĵo. La signaloj de lia kosmoaviadilo verŝajne iam atingis tiun ĉi antenon.
La bremsado estis tiel milda, ke Tompi ne sentis eĉ unu skuon. Poste la kluzoj klakis ie.
– Saluton, Tompi! – la luko malfermiĝis krake kaj Fux enŝovis sian ruĝan kapon internen de la teroplano.
Tompi elsaltis el la kajuto kaj ili nun iris laŭ la ekstercentra koridoro de la satelito.
– Ĉu... ĉu la signaloj daŭras? – Tompi demandis.
– Jes. Ni aŭskultas konstante.
– Do... ĉu vi determinis la lokon?
– Ni determinis ĝin ankoraŭ hieraŭ nokte. La fonto de la signaloj kuŝas en la konstelacio de Liro.
– Tio estus prava...
– Mhm... Sed vi vidas – Fux paŭzis – ...cetere, eble ne gravas.
– Kio?
– Li sendas signalon, kroman signalon...
– Eble la aŭtomatoj disagordis. Pasis ja tiom da jaroj...
– Eble, sed estas malverŝajne. Kiam li estis forfluganta, neŭroscienco jam estis altnivela.
– Ĉu vi kontrolis, ke tio estas li?...
– Kiu alia povus esti?
– Mi ne scias... Oni devus tralegi la kronikojn.
– Mi jam faris tion. Devas esti li. Krome, lia alvoko troviĝas en la signaloj.
– Oni anoncis lian kosmoŝipon malaperinta en la kronikoj.
– Nu, okazas, ke perdita kosmoŝipo revenas...
– Sed ne post tiom da jaroj... En kiu jaro li devis reveni?
– Mi precize ne memoras. Ĉiuokaze, kalkulu. Li forlasis la Sunsistemon dudek jarojn antaŭ vi, Tompi...
– Jes, sed li flugis nur al la Vego.
– Vi diras tion, kvazaŭ la Vego kuŝas tuj ekster la orbito de Plutono. Sed tio estas dudek ses lumjarojn for...
– Mi flugis multe pli malproksimen. Li devus reveni al la Tero kelkajn dekojn da jaroj antaŭ mi...
– Li devus, sed li ne revenis tiam – Fux levis la ŝultrojn.
– Nenio estus nekomprenebla pri tio ĉi. Kosmoŝipoj foje detruiĝas... brulas en nuboj de spacpolvo aŭ eniras la atmosferon de nekonataj planedoj, por neniam forlasi ilin. Sed nun li revenas kaj tio estas nekomprenebla. Se li revenus kvin aŭ dek jarojn poste... okazas. Sed cent jaroj?
– Eble li esploris pli longe la Vego-sistemon? – Fux diris tion ĉi sen konvinkiĝo.
– Absurdo. Ja tio estas cent jaroj. Cent jaroj da aktiva vivo, ne da daŭro. Li estus mortinta tie antaŭ longe.
– Aŭ eble li nur daŭris en tiu tempo.
– Daŭris? Sensencaĵo. Eĉ se nur por resendi la kosmoŝipon al la Tero, oni devas ĉesi daŭradon. Oni devas reviviĝi dum kelkaj dekoj da horoj. Vi diros, ke eble li reviviĝis poste, plurajn jardekojn post atingi laVegon. Ĉi tio ankaŭ ne eblas. Li havis la saman vivigilon kiun mi havis kiam mi flugis al Regulus. Se tia aŭtomato malfunkciis unufoje ne revivigante lin tuj post la atingo de la Vego, ĝi ne faris tion en dek jaroj aŭ en cent. Ja ni ne vivas en kosma fantazio kaj aŭtomatoj ne kondutas kiel kapricaj regidinoj.
– Vi verŝajne... pravas – Fux konsentis. – Ĝi estas tute nekomprenebla. Ne utilas trompi sin. Ni ne scias kio okazis. Krome mi ripetas tion dekkvin fojojn ĉiutage al ĉiuj ĉi ĵurnalistoj el la videotronio, kaj ili ne volas kredi min. Ili ne povas kredi, ke ni kaj niaj aŭtomatoj eble ne scias. Ili faras la plej mirindajn supozojn, sed ili ne kredas.
– Ni ambaŭ ripetos tion al ili la deksesan fojon... Sed certe ne pro tio vi alvokis min el la Tero?
– Ne, ne pro tio... La vera kialo estas alia. Vi vidas, Tompi... Vi estas la sola vivanta homo, kiu konis lin...
– Ĉu vere?
– Jes, mi kontrolis. Li prelegis al vi pri kosmogonio dum kelkaj semestroj ankoraŭ dum vi studis en la Marsa Instituto...
– Neescepte. Do kio? – li demande rigardis Fux-on.
– Estas malfacile por mi pravigi ĝin, sed mi pensas, ke estos pli bone, se vi estos ĉi tie, kiam li revenos...
– Ĉu vi pensas, ke…
– Mi pensas nenion. Mi ne scias... mi simple ne scias.
Tompi nur levis la ŝultrojn.
– Kaj kiom fore li estas? – Li demandis.
– Li jam enflugas la ebenon de la Sunsistemo, pli-malpli duonmilionon da kilometroj de la Tero.
– Do ni transiru al vizio.
– Jes, vi vidos lin sur la ekrano tuj kiam li atingos la distancon de la Luno.
– Kaj rapideco?
– Perdita laŭ la flugprogramo.
Tompi alpaŝis al la kosmoemisila ekrano, kiun Fux estis alĝustiganta kaj demandis mallaŭte:
– Kaj la nomo?... Kia estis lia nomo?
– Ĉu vi ne memoras? -– Fux rigardis lin de super la ekrano. – Lia nomo estis Ban.
– Ban... Jes, mi rememoras. Ni nomis lin Banano. – Tompi subite ridetis.
– Banano? Kio estas tio?
– Tia frukto. Vi povas vidi ĝin en la botanika muzeo. En nia tempo, antaŭ du jarcentoj, krom sintezaj produktoj, ni foje manĝis bananojn...
– Kaj li... similis al tiu... banano?
– Ne... prefere ne. Kaj pensu, ke maljuna Banano alflugas al la Tero, kiam la nomojn de liaj studentoj jam ne plu memoras iliaj propraj pranepoj.
– Senmorteco estas la privilegio de kosmonaŭtoj.
– Senmorteco? Sed ili ne estas senmortaj... Ili nur daŭras, ŝlositaj en la kestoj de kosmoŝipoj, moviĝante ĉiusekunde dekmilojn da kilometroj for de la stelo kiu estis ilia suno. Ili daŭras... nenio pli...
Kiam la kosmoŝipo de Ban troviĝis en la distanco de la Luno, komunikado pliboniĝis tielgrade ke la aŭtomatoj transiris al vizio. Tompi kaj Fux staris antaŭ la vizotrono kiam la ekrano grize ekardis por la unua fojo, montrante la kajuton de la kosmoŝipo. Sub la impliko de dratoj, en travidebla, hermetika kloŝo, kuŝis Ban. La aŭtomatoj jam komencis interrompi la daŭrostaton kaj la ĉefkunordiganto estis tiel troŝarĝita ke ĝi sendis nur la necesajn datumojn por korekti la kurson de la kosmoŝipo.
– Ĉio iras normale. La aŭtomatoj signalas neniun paneon... – Fux parolis al si mem ol al Tompi.
– Sendu do la mesaĝon kaj eble ĉiuj ĉi tiuj teroplanoj, konstante turniĝantaj ĉirkaŭ ni, finfine alteriĝos.
– Mi devas atendi ĝis Ban parolos. Krome, ili ne forflugos ĝis Ban klarigas la centjaran prokraston.
– Interese… – post momento de silento Fux denove parolis:
– Ĉu vi sciis, ke la specimenaj kameroj estas malplenaj, tute malplenaj.
– Ĉu vi kontrolis?
– Jes, antaŭ ol ni transiris al vizio.
– Eble Ban metis la specimenojn aliloke...
– Kie? Post ĉio, kosmoŝipo ne estas labirinto kun mil anguloj.
– Aŭ eble li tute ne prenis specimenojn? – Tompi riskis.
– Kion do li faris dum tiuj cent jaroj?
– Nur atendu momenton kaj vi aŭdos tion de Ban mem. Juĝante laŭ lia aspekto, Ban povus esti vivinta ne pli ol dek jarojn. La resto estis daŭro. Rigardu lin atente. Li ja certe estas pli juna ol mi...
– Vi vidas lin sur la ekrano. Ne forgesu kiom videotroniko plijunigas.
– Eĉ se... tiam li povus vivi nur maksimume dudek jarojn. Restas ankoraŭ okdek...
– Ankoraŭ nur momenton kaj li rakontos al ni pri tio. Dume, Ban estis metita de aŭtomatoj en seĝon. La aŭtovivigilo pliproksimiĝis al li kaj kovris lian kapon per dekoj da elektrodoj. Preskaŭ samtempe, la aŭtoemisiilo komencis altigi la korpotemperaturon de Ban. Tio daŭris kelkajn minutojn. Fine la aŭtomatoj malproksimiĝis.
– Bonvenon al la Tero! – Fux eldiris la sakramentan formulon kosmonaŭtsaluto.
– Kie... kie mi estas?... – Ban ŝajne ne aŭdis la saluton kaj ĉirkaŭrigardis la kajuton de la XXI Satelito, videblan sur lia ekrano.
– Vi cirkulas blindvoje ĉirkaŭ la Tero – Fux diris.
– Kaj la Vego?
– Kio pri la Vego?
Ban silentis momenton, kaj poste li diris malcerte:
– Mi ja devis flugi al la Vego. Kial vi revenigis min sur la Teron?
– Kiel, revenigi? – Fux miris.
– Revenigi, ĉar vi ja diras, ke mi estas en la Sunsistemo.
– Nu... vi knormale revenas de vojaĝo...
– De la vojaĝo kien?
– Al la Vego, kompreneble.
Nun Ban silentis pli longe, kaj tiam li diris:
– Mi ne estis en la Vego.
– Kiel do vi ne estis?
– Mi ne estis. Mi ne vidis la Vego-sistemon...
– Do de kie vi venas?
– Ne moku min. Ja vi scias plej bone – sur la vangoj de Ban aperis ruĝiĝo.
– Ni scias nenion. Pli ol ducent jaroj pasis de via foriro! Ducent jaroj! Vi aŭdas min! Kiel ni devas scii, kio okazis al vi? – Fux preskaŭ kriegis.
– Neeble… ducent jarojn?… Ĉu vere?… – Tompi sentis, ke Ban ne kredas ilin.
– Vere, parolu al aŭtomato dum iom da tempo, ajna aŭtomato, kaj vi mem vidos – li diris. – Mi nur scivolas, kio okazis al vi dum ĉi tiu tempo...
– Mi memoras nenion. Mi neniam estis vivigita, mi certe ne vidis Vega.
– Kiu do retrosendis la kosmoŝipon al la Tero? – Tompi demandis.
– Ĝuste. Kiu direktis la kosmoŝipon al la Tero, se vi ne estis vivigita eĉ por momento? – Fux daŭrigis ĉi tion.
– Mi ne scias. Mi diris al vi, ke mi ne scias. Estas vi, vi, kiuj devas klarigi tion, vi, kiuj ekipis ĉi tiun kosmoŝipon per aŭtomatoj...
– Pli ĝuste niaj prauloj. Ili konstruis ĝin antaŭ du jarcentoj – Fux aldonis morne.
– Sed eĉ se ni supozas, ke la kosmoŝipo memreturniĝis, kio okazis al ĝi dum cent jaroj?
Tompi ne atendis respondon al tiu ĉi demando. Cetere li ne ricevis ĝin. Ban sidis sur la vitaliziga seĝo kaj rigardis antaŭen. Fux sulkis frunton kaj pensis intense pri io.
– Ban – Tompi diris mallaŭte. – Ban! – li ripetis pli laŭte.
Ban levis la kapon kaj rigardis sur la ekranon.
– Ban, mi iam aŭskultis viajn prelegojn.
– Miajn prelegojn, vi? Vi ja estas pli maljuna.
– Mi daŭris pli mallonge kaj vivis pli longe ol vi dum ĉi tiuj ducent jaroj.
– Kompreneble, mi forgesis, ke aĝo estas relativa.
– Mi aŭskultis viajn prelegojn dum kelkaj semestroj – aldonis Tompi.
– Ĉu vi ankoraŭ memoras ion el ili?
– Jes, sed preskaŭ ĉio hodiaŭ apartenas jam al la historio. Vi ne povas imagi, kiel progresis la kosmogonio.
– Tio neeviteble devis okazi...
– Sed ne nur kosmogonio. Ĉiuj aliaj sciencoj...
– Mi povas imagi. Ĉu ni... ĉu ni estas el tute alia epoko?
– Preskaŭ. Iliaj aŭtomatoj...
– Kio pri aŭtomatoj?
– Kelkfoje ili ŝajnas pli inteligentaj ol ni. Ili legas pensojn.
– Tio devas esti malplezura.
– Ili kutimis al tio. Ili ne zorgas.
– Kaj vi?
Tompi ne havis tempon por respondi. Fux interrompis lin meze de la frazo:
– Ne prenu ĉi tion tro serioze, Ban. Li nur estas adaptiĝanta. Certe, adaptiĝo ne estas plezura, sed kiam oni flugas en la spacon, oni devas esti preta anticipe, ke la mondo iom aprogresos dum ĉi tiu tempo. Ĉi tio estas la prezo, kiun oni pagas por partopreni en la ekspedicio, la prezo de malkovri novajn stelojn.
– Mi malkovris nenion – diris Ban, ŝajne tute trankvile.
– Vi estis misfortunata. Verŝajne okazis misfunkcio, sed ni baldaŭ trovos ĝin. Ni kontrolos la registrojn en la memoroj de la aŭtomatoj... Kio... kio okazas?! Ban... Ban!...
Ili ambaŭ rigardis en la grizan malplenon de la ekrano de kiu Ban ĵus rigardis. Subite la bildo balanciĝis, sulkiĝis kiel brulanta paperpaĝo kaj malaperis.
– Per radaro, serĉu lin per radaro! – Tompi kriis.
– Tie! Tie li estas! Vi vidas! – Fux premis la radarbutonon.
– Jes mi estas. Kio okazis? – Ili turnis sin samtempe. Ban rigardis el la ekrano.
– Iu komunikado-interrompo – Fux diris.
– Voku aŭtomaton pri flugkontrolo kaj demandu kio okazis – Tompi konsilis.
Fux kapjesis kaj premis la vokbutonon. Kontrollumo etrembrilis sur la pupitro.
– Ĉi tio estas la kunordiganto de flugkontrolo – la voĉo estis metala, kiel de ĉiuj aŭtomatoj, kiuj ne ĉiutage parolas kun homoj.
– Priskibu kialojn por la komunikada interrompo.
Estis silento post la demando de Fux, kaj nur la blinkanta ruĝa lumo montris, ke la kunordiganto prepariĝas por respondi.
– Strio de atomgasoj de nekonata selenoplano kun densecogrado de la tera jonosfero... post la eniro de la kosmoŝipo, anihilacio... radiado kun la plena spektro de frekvencoj... kaŭzo nekonata...
– Ĉu vi komprenas ion el ĉi tio? – demandis Tompi.
– Jes. Ĝi akcelas informojn kaj ne sekvas gramatikajn regulojn. Sed mi ne komprenas, kio estas la senco de ĉi tio... mi supozas, ke tio estas ia nuklea reakcio...
– Kie? En pilo?
– Ne, sur la kiraso de kosmoŝipo... kaj tio estas la plej stranga afero...
– Kio pri la kiraso? – demandis Ban.
– Nu ĝuste, ankaŭ mi ne komprenas ĝin… Atendu… – li premis la alvokoklavon. – Konceptotrono – li diris en la mikrofonon.
– Tera Konceptotrono. Mi aŭskultas – la respondo venis preskaŭ en la sama momento.
– Donu hipotezan kaŭzon de nuklea reakcio sur kiraso de kosmoŝipo. Elŝutu datumojn el mnemotronoj de Satelito XXI. Urĝa! – li emfazis.
– Mi komprenas, – respondis la konceptotrono. – Kiam mi ricevos la rezultojn, mi tuj sendos ilin.
– Ni baldaŭ scios, kio kaŭzis ĝin. – Fux ridetis al Ban. – La konceptotrono estas vera aparato de nia epoko. Li faras laboron kiu antaŭe estis la ekskluziva domajno de grandaj sciencistoj.
– Ĉu tio signifas, ke sciencistoj ne plu estas bezonataj? – Ban demandis el la ekrano.
– Nu, ne… ne tute. Ja iu devas krei konceptotronojn kaj helpi ilin memteni.
– Kaj ĉu ankaŭ kosmoŝipoj havas proprajn konceptotronojn?
– Jes.
– Mia kosmoŝipo ne havis tian.
– Kompreneble. Antaŭ ducent jaroj, neniu revis pri konceptotronoj. Ĝenerale, via kosmoŝipo taŭgas por muzeo de teknologio hodiaŭ.
Ban espondis nenion. Tompi perfekte komprenis lin en ĉi tiu momento.
– Ban,tio estas la normala ordo de aferoj. Teknologio antaŭeniras... – li provis konsoli lin iel.
– Kaj mi... Ĉu ankaŭ mi taŭgas nur por muzeo? – demandis Ban.
– Ne. Vi ja estas homo – Fux ĉiam respondis honeste kaj klare.
– Vi adaptiĝos – aldonis Tompi.
Io inter la pupitroj kelkfoje tintis. Kvazaŭ skarabo elprovis siajn flugilojn antaŭ ol flugi. Fux diris haste:
– Aŭskultu, Ban. Mi interrompas la vizion, ĉar ni devas zorgi pri via surteriĝo. Ankaŭ vi, preparu por forlasi la kosmoŝipon.
La ekrano malpleniĝis, kaj en tiu sama momento Fux saltis de sia seĝo kaj kuris laŭ la vicoj da verdaj ekranoj al la kontrolpupitroj. Li premis ion.
– Nun – li diris en la mikrofonon.
– Kio nun? – Tompi ne eltenis. Li surprizite rigardis la subitajn movojn de Fux.
– Ne malhelpu. Io tre grava. Konceptotrono ne volis elsendi klartekste.
– Ĉu li ofte faras tion?… – Tompi ne finis.
La konceptotrono parolis per la voĉo de aŭtomato tradukanta ĝian kodon.
– Konkludante surbaze de la denseco de la gaso kaj la kvanto de ellasita energio, la gasa anihilacio okazis sur la kiraso de la raketo.
– Do?… – Fux klinis sin antaŭen kaj restis en tiu pozicio.
– Aŭ la raketaj ellasgasoj aŭ la kiraso de la kosmoŝipo estas antimaterio. Ĉi-lasta ebleco estas kelkcent mil fojojn pli verŝajna. Mi finis.
– Antimaterio... – Fux flustris.
– Kial antimaterio? Ja oni ne povas meti antimaterian kirason sur raketon. Kiam materio kaj antimaterio kontaktas, ekvivalentaj kvantoj estas konvertitaj en energion, laŭ la formulo de Einstein...
– Tio estas evidenta…
– Nu do, la konceptotrono eraras.
– Antimaterian kirason oni ne povas meti sur kutiman kosmoŝipon, sed oni povas meti ĝin sur antimaterian kosmoŝipon...
– Bone, sed Ban? Li ne povas esti interne de antimateria ŝipo.
Fux iel strange rigardis Tompi-on.
– Krom se Ban mem estas antimaterio.
Ili silentis por momento.
– Ĉu vi vere pensas tiel? – Tompi fine demandis.
– Ne estas mi, tio estas la konceptotrono.
– Ĝi ne diris tion. Mi ja aŭdis kion ĝi diris.
– Ĉar mi ne demandis ĝin pri tio. Sed ĝi rezultas...
– Ĉi tio ŝajnas absurda.
– Ĉu vi konas la verkon "Interstelaj Flugoj"?
– Certe. Ĝi estis kreita en mia tempo.
– Tie troviĝas frazo: "Estas inter la steloj aferoj, pri kiuj aŭtomatoj neniam revis."
– Mi memoras. Oni eĉ diris, ke iu en la antikvaj tempoj diris ion similan.
– Mi ne scias pri tio. Cetere tio estas sensencaĵo. Ja ne ekzistis aŭtomatoj en antikvaj tempoj.
– Kompreneble. Sed vi devas konfesi, ke tiu ĉi afero pri Ban estas absurda.
– Pli ol absurda. Ĉi tio estas io tute ne renkontita en la historio de la homaro.
– Tial mi opinias, ke ĝi estas eraro...
– Konceptotrono ne eraras.
– Vi tro fidas ĝin.
– Ĝi meritas fidon. Ĝi estas la kondensita scio de multaj generacioj de la homaro... Kaj ĝi funkcias same fidinde kiel fidinde la Tero moviĝas en orbito ĉirkaŭ la Suno... Vi, Tompi, ne estas homo de niaj tempoj, tial vi dubas ĝin...
Tompi levis la ŝultrojn.
– Bone. Do via konceptotrono pravas. Kaj la kosmoŝipo, kaj Ban estas faritaj el antimaterio... Kaj kio plue?... Ĉi tio ja nenion klarigas...
– Ĉiukaze ĝi kreas bazojn por interesaj hipotezoj...
– Kiaj hipotezoj?…
– Pri tio jam okupos konceptotronoj kaj sciencistoj.
– Sed Ban ja scias nenion kaj nenion diros al ili.
– Sed ni scias. Ni scias, ke antaŭ ducent jaroj, la kosmoŝipo de Ban forlasis la Sunsistemon, direktante al la Vego. Li revenis cent jarojn poste ol atendite kaj estas antimateria. Oni povas supozi, ke la spaco ĉirkaŭ Vega havas ĉi tiun tipon de materispegulaj propraĵoj. Mi ne scias, ĉu tia supozo ne estus kontraŭa al la fundamentaj principoj de la fiziko, sed eĉ se ĝi ne estus, tuj aperas alia dubo...
– Tio, ke li revenis?
– Jes. La probableco, ke la kosmoŝipo trafis en la Sunsistemo estas preskaŭ nula, kaj tamen Ban ne direktis ĝin al la Suno.
– Kiel do vi klarigas ĝin?
– Faktoro X.
– Mi ne komprenas.
– Vi ne komprenas? Do vi pensas, ke ĉi tiu transmutacio estas vere akcidenta koincido? Mi kredas, ke la X-faktoro, eksterterana civilizacio, aŭ kiel ajn vi volas nomi ilin, faris tion. Ili... volis detrui nin... – li aldonis jam mallaŭte.
– Detrui? Kial?
– Mi ne scias, sed pripensu. Se ne estus ĉi tiu strio de gasoj, la kosmoŝipo de Ban estus enironta la atmosferon de la Tero en duonhoro. La rezulta eksplodo detruus duonon de la planedo...
– Vi troigas…
– Ĉu vi pensas tiel? La kosmoŝipo de Ban havas mason de multaj miloj da antitonoj. Kaj kvindek kilogramoj da antimaterio sufiĉas por varmigi bulon da akvo du kilometrojn en diametro ĝis bolado... Do faru la matematikon...
– Sed tiam Ban ne povas alteriĝi ie ajn en la sistemo krom sur Jupitero aŭ Saturno.
– Li ne povas kaj eĉ ne scias tion… – Fux rigardis senpense al la ekranoj.
– Ĉu li ne scias, kio okazis tie, en la Vego? Li ne scias, ke ili, ĉi tiu faktoro X, kopiis la kosmoŝipon atomon post atomo, ĝian korpon atomon post atomo. Identaj atomoj, nur en iliaj kernoj anstataŭ protonoj troviĝas antiprotonoj, kaj ĉirkaŭ la kernoj anstataŭ elektronoj – pozitronoj. Sed tiam nia civilizacio kompare kun tiu estas en la Ŝtonepoko... estas terure – Tompi subite silentis.
– Same terura estas ke Ban estas antihomo – Fux diris. – Li ne scias, ke lia korpo estas por ni pli danĝera ol la atombombo de antikvaj tempoj... Mense, li estas la sama homo, kiu forflugis de la Tero antaŭ ducent jaroj. La pensanta reto de lia cerbo, ekvivalenta al lia personeco, ne ŝanĝiĝis. Li havas la saman karakteron, rememorojn, spertojn, sed la samaj engramoj kiel antaŭe estas faritaj el antiatomoj. Kaj tial... tial li ne povas reveni al ni sur la Teron.
– Kaj tion vi volas diri al li?
– Mi pensas, ke jes...
– Sed li… Ban…
Fux levis la ŝultrojn.
– Nu, ni vidos, – li premis la ŝaltilon. Ban sidis sur la sama vitaliziga seĝo. Li eĉ ne ŝanĝis sian pozicion kaj nenio ŝanĝiĝis en la kajuto, sed ja ĉio estis antimaterio...
– Ĉio estas preta – diris Ban vidinte Fux-on kaj Tompi-on.
– Ban, vi ne alteriĝos – Fux diris tion unuspire.
– Mi ne alteriĝos, kial?
– Ĉar vi estas farita el antimaterio.
– Mi el antimaterio? Bona ŝerco.
– Vere, mi diras serioze.
– Ne moku min, Fux. Mi vere ne estas tro gaja.
– Vi estas el antimaterio – Fux ripetis obstine.
– Vi eraras, mi estas normala homo. Normala! Ĉu vi aŭdas min!
– Ĉi tio ne estas mia opinio sed de aŭtomatoj...
– Al la diablo kun la aŭtomatoj! Ili trompas vin, ili estas nefidindaj, kaj vi kredas je ili kiel al orakolo.
– Ĉi-foje ili ne eraris.
– Ili certe eraris.
– Ne
– Ni vidos.
– Kion vi volas fari?
– Mi eniros la suprajn tavolojn de la atmosfero. Se vi pravas...
– Tio estas malpermesite al vi! Vi eble ne konscias pri la energio de la eksplodo?
– Mi konscias pri tio, sed ĝi ne estas antimaterio. Mi el antimaterio?... Stultaĵo...
– Ĉu vi pensas, ke vi devus senti ian ŝanĝon?
La demando surprizis Ban-on.
– Ne… ŝajne ne… – li respondis post momento.
– Vi vidas, ni ne povas riski ĝin. La Tero ne estas testejo.
– Kion do ni faru?
– Eniru blindan ĉirkaŭteran orbiton kaj la aŭtomatoj intertempe konsideros la aferon.
– Ne! Mi havas sufiĉe da viaj aŭtomatoj! – li volis leviĝi, sed Fux estis pli rapida ol li. Li saltis al la emisiilo kaj turnis iun levilon.
– Ni transprenas kontrolon de via ŝipo.
– Vi ne povas!
– Ni povas! Estas aparato, kiu permesas nin fari tion dum surteriĝo. Foje pilotoj revenantaj el la vakuo havas perturbitan mensan ekvilibron, kaj ni devas zorgi pri la Tero – li ridetis al Ban.
Ban staris nedecidema por momento, poste malrapide sidiĝis sur la seĝon.
– Faru kion vi volas – li diris kaj fermis la okulojn.
– Ban… Ban… – diris Tompi post momento de silento. – Ĉu vi vere memoras nenion el via restado tie, en la Vego?
– Nenion – Ban respondis, preskaŭ flustre.
– Aŭ eble, eble ili ordonis al vi detrui... vi scias, transformo de cerbo tiel, ke tia ĉi ago iĝas necesa – li aldonis rapide.
– Ne, vere ne. Mi sentas min homo, same homo kiel vi.
– Kaj tamen ili volis detrui nin... – Fux diris.
– Kiel vi scias?
– La fakto mem sendi la ŝipon... el antimaterio.
– Ĉu vi ne pensas, ke estus multe pli facile por ili sendi grandegan antiprotonan ĵetilon anstataŭ ĉi tiun kopion?...
– Eble ili volis surprizi nin. Via kosmoŝipo revenas de la Vego kaj detruas la Teron.
– Mi ne konsentas pri tio, Fux – diris Tompi. – Vi atribuas al ili homan rezonadmanieron. Ili... se ili vere ekzistas, pensas tute alie. Surprizi?... Ili povus egalbone deziri ion diri al ni... Eble la materioŝanĝo de la kosmoŝipo estis signalo, io bone konata al ili, do eĉ ne venis al ili en la kapon, ke ni ne povas helpi al ni kun antimaterio...
– Signalo? Ja ili supozeble volis detrui vin, kaj oni ne avertas la malamikon pri la atako.
– Genie, Ban! – Fux kriis. – Mi havas, mi havas la manieron kontroli ĉu ili volis detrui nin. Kompreneble la signalo. Vi pravas, Ban, oni ne avertas la kontraŭulon pri la atako. Sed ili sendis signalon... eble hazarde. Tiun kroman signalon, pri kiu mi rakontis al vi, Tompi, kiam vi venis ĉi tien... Se tiu signalo ne enhavas informon...
– Ĉi tio signifos, ke ili volis detrui nin… – finis Tompi.
– Kunordiganto!
– Ĉe akcepto – respondis la aŭtomato.
– Sendu kroman signalon al la konceptotrono. Ĝi kontrolu ĉu ĉi tiu signalo enhavas ajnan informon.
– Mi komprenis.
– Sendu la rezultojn tuj post akiri ilin – aldonis Fux.
– Nu, Ban, ĉio estos klara post momento... – Tompi subite interrompis. La ekrano estis malplena. – Ban! Ban! Li ne estas ĉi tie! Radaro!
Fux manipulis la regulilojn dum momento, sed la ekrano restis malplena, nur malgrandaj makuletoj de kargaj raketoj briletis sur la lunvojo.
– Fino... – Fux diris. – Li certe trafis meteoron. Eble eĉ en etan, sed el materio. Anihilacio kaj la kosmoŝipo vaporiĝis...
– Kio pri radaro? – Tompi riskis.
– Ne!
Samtempe ili aŭdis la voĉon de la aŭtomato.
– La jenaj informoj – la aŭtomato parolis malrapide kaj precize. – Testo ekvivalenta al reproduktado. Elekta alternativo. Se jes, tiam fino, se ne, tiam ripeta reproduktado tempoŝovita por ricevi jes.
– Do, ili ja volis ion diri al ni! – Fux kriis laŭte.
– Sed kio? Mi komprenas nenion el ĉi tio.
– Ni baldaŭ scios. Propra komento! – li ordonis.
La respondo venis tuj.
– La ekzameno de la sistemo estas nedisigeble ligita al ĝia detruo. Tiam la sistemo estas rekonstruita el materio aŭ antimaterio.
– Verŝajne depende de kie ili sendas ĝin… – Tompi rimarkis mallaŭte.
– La kosmoŝipo estis rekreita kaj sendita al la Tero. Se ili rekreis ĝin el la ĝusta materio, lasu ĝin resti sur la Tero. Alie, oni devas sendi al ili signalon kaj ili rekreos ĝin de la kontraŭsigna materio kaj resendos ĝin post iom da tempo. Fino.
– Do ili ŝajne malkonstruas ĉion, kion ili studas, en atomojn – Fux pripense rigardis la ekranon. – Kaj poste oni resintezas ĝin, kio estas multe pli malfacila.
– Certe – Tompi konsentis. – Sed ĉar tio daŭras preskaŭ cent jarojn… ili havas tempon…
– Ĉi tio nenion pruvas. Eble ili estas tre longe vivantaj estaĵoj kompare kun ni kaj cent jaroj estas nur fragmento de ilia ekzisto. Cetere, ne temas pri tio... Grave estas, ke ili ja ne volis detrui nin!
– Kaj tamen Ban mortis kaj nun mi estas la plej maljuna homo, aŭ pli ĝuste la plej frue naskita homo en la Sunsistemo.
– Netute. Memoru, ke post ducent jaroj Ben revenos el la Vego
– Ĉu li revenos?
– Sendube. Ili anoncas tion en la signalo sendita al ni. Li, Ban, estas la senmortulo de la Vego. Senmorta danke al ilia teknologio, ĉar ili registris la strukturon de lia korpo, de lia cerbo kaj ili povas rekrei ĉion ĉi kiam ajn ili volas. Kiam ili ricevos signalon de ni, ili rekreos Ban kaj la kosmoŝipon – kaj post ducent jaroj niaj posteuloj bonvenigos lin revenantan duafoje al la Suno.
La Fakgrupo de Kemio-Fiziko-Informatiko en la Unua Liceo Ĝeneraledukada nomita al Kazimierz Brodziński en Tarnowo Str. Piłsudskiego 4 ©2024 mag. Jerzy Wałaszek |
La materialoj nur por edukada uzado. Ilia kopiado kaj multobligado licas
nur se oni sciigas pri la fonto kaj ne demandas monon por ili.
Bonvolu sendi demandojn al: i-lo@eduinf.waw.pl
Nia edukada servo uzas kuketojn. Se vi ne volas ricevi ilin, bloku ilin en via legilo.