La Edukada Servo de I-LO en Tarnovo ![]() Materialoj por geliceanoj |
![]() RIBELO DE LA PENDUMITOJAŭtoro: Bruno Traven |
©2023 Geo |
La Enhavo |
aceptado = akceptite.
aguaceros = pluvelverŝiĝoj.
aguardiente = brando.
ahora = ĉe Traven „ahoa": nun, de nun.
aleman = germano.
alemanes = germanoj.
amigo = amiko.
amorcito mio = karulĉjo mia.
arriero = mulisto, mulpelisto.
arroyo = rivereta trafikstrateto, rojo.
artesanos = metiistoj.
Aŭtomatic = marko de revolvero.
baĥajonteko = indiĝeno el regiono Bachajon Celtal.
barranca = ravino, tersulko.
bebida = trinkaĵo benkeroti = ne skriberaro, sed E-vortludo el benko kaj roto, ĉar originale germane estas „bankerott", sed devus esti „bankrott".
benzoo= aroma rezino.
bestia = besto.
bodega = gardejo por vendaĵoj kiel nutraĵoj, kutime ne vendejo.
botica = apoteko.
boticario = apotekisto.
boyero = bovpelisto, bovoservisto.
bruja = sorĉistino. burro = azeno.
caballo = ĉevalo. caballero = sinjoro, kavaliro, ĝentlemano, honorindulo.
caballeros = sinjoroj, ĝentlemanoj, kavaliroj.
cabildo = urbodomo, municipa sidejo aŭ municipa organizaĵo, ankaŭ carcero cabron = fikulo, merdulo, virkapro, idioto ks.
cabrones = virkaproj, fikuloj (kiel insultvorto).
cachito = La malgranda (frato) en la kunteksto.
cachupines = hispanoj, hidalgoj.
cafetales = kafplantaĵoj.
caja = kesto, ĉerko.
campecito = kuntekste 'senarbejo'.
campesinos = kamparanoj.
cane = alhoholaĵo.
cantina = kantino.
caoba = mahagono.
capataz = subestro, skipestro, gvidanto de laborgrupo, kontrolisto, inspektisto caray = fulmotondro.
carretera = ĉarostrato.
cayucos = kanuoj.
cayuqero = kanuisto, trunkboatisto, kanuveturigisto.
cementerio = tombejo.
centavo = nikela monero.
chamulito = chamulano, ano el Chamula.
chipichipi = pluveto.
choza = kabano.
ciudad =urbo.
cocilo = tsotsilo, ano de indiĝena tribo en Meksiko, ekz. en Ĉiapaso.
Comandancia de Policia = Polica komandejo, policejo.
compadre = baptopatro, amiko, kunulo, kamarado.
compania = kompanio.
comisario = komisaro. confiador = garantiulo Con su permiso, Doctorcito! = Kun via permeso, kuracistĉjo!
contratista = kontraktisto.
copita = brandoglaseto, glaseto por brando ks.
coronel = kolonelo.
corre = kuregu!
creolina = kontraŭinsekta likvaĵo, ankaŭ uzita por mortigi pulojn sur hundoj.
criada = servknabino.
cura = pastro.
curas = pastroj.
dinero en effectivo = kontanta mono.
diputado = deputito, parlamentano.
don = titolo por vira antaŭnomo.
dona = titolo por ina antaŭnomo.
duro = kvinpesa monero.
El Caudillo = la gvidanto.
El Faldon = la basko.
El Guapo = la belulo.
enganchador = varbisto por la laborkontraktoj.
federales = federaciaj trupoj.
fiesta = festo, sed en la libro eŭfemismo por kruela pendumado.
finca = bieno.
finquero = bienulo, bienposedanto, mastro de bieno.
flojos = pigruloj.
frijoles = faboj, fazeoloj.
golfos = fivagabondoj, stratbuboj, friponoj.
gracias = dankon.
hacha = hakilo.
hachero = hakisto.
hamako = ŝnura reto aŭ tolaĵo, horizontale pendigita per siaj du ekstremaĵoj kaj formanta porteblan liton en kiu oni kuŝas, aŭ sin balancas.
hasta luego = ĝis baldaŭ.
Henessy = viskiomarko.
hermanito = frateto.
hijito = fileto, filĉjo.
hombres = homoj, viroj.
ĥorongo = jorongo = lankovrilo ĉiam kun enmeza entranĉaĵo por la kapo, uzata kiel mantelo, similas al la sudamerika „ponĉo“.
iguana = leguano.
jacal = kabano.
jacalito = kabaneto.
jefe = ĉefo.
Jefe Politico = la politika ĉefo de distrikto.
jorongo = ĥorongo = ponĉo.
Jovel = oficiale kaj hispanlingve San Cristobal, pli ofte uzate de la celtaloj kaj cociloj.
kaciko = indiĝena vilaĝestro, tribestro, kuntekste eŭfemisme uzata por El Porfirio.
konstipo = malfacilo feki.
ladino = mestizo, ido de blankuloj kaj indiĝenoj, en Ĉiapaso uzate specife por diferencigi ne-indiĝenojn kaj indiĝenojn, do blankulojn de indiĝenoj.
La Mecha = la meĉo, en la romano nomo de capataz.
leŭgo = hispana mejlo = mezurunuo de distancoj, surtere 5555 m-ojn.
Made in Germany = produktita en Germanio.
manito mio = frateto mia.
mayordomo = administranto.
mestizo = vidu ĉe ladino.
mecate = ŝnuro, lazo.
milpa = kultivita terpeco, agro, sur kiu oni plantas ekz. maizon, fabojn kaj kukurbojn.
mi vida = koramata mia.
mocha = piulino.
monteria = monterio: Laborkoncentrejoj en la ĝangalo, kie oni dehakas kaj prilaboras permane la mahagonarbojn, por povi fortransporti ilin de tie. Tiu laboro per maŝinoj pro la altaj kostoj ne fareblus.
muchacha = knabino, junulino, kamaradino. muchachos = knaboj, junuloj, kamaradoj.
muy bien = tre bone.
mujer = edzino, vivkunulino.
Municipalidad = municipo aŭ municipio, urbodomo, komunuma administrejo, urbo aŭ teritorio havanta relative sendependan registaron.
niños = infanoj.
No, Jefecito, nadie = Ne ĉefĉjo, bedaŭrinde.
nuevo = nova.
oficinas = burooj, administrejo.
ola = interjekcio de entuziasmo.
orito = señorito, mastreto, ĉefĉjo.
oye = Ho ve.
palo = bastono.
paraje = ripozejo, loko, ejo.
partera = akuŝistino.
patache = kuntekste: karavano, ekspedado.
patroncito = ĉefĉjo, patroneto, patronĉjo.
patrono = sanktulo aŭ ĉefo.
Pero, por el amor de Dios = Sed, pro la amo de Dio.
peso = monunuo en Meksiko.
petate = petato = specifa mato el palmfolioj.
Por Dios = pro Dio.
por favor = bonvolu.
posol aŭ potzol = posolo, trinkaĵo el fermentita maizo en Ĉiapaso.
post mortem = post la morto.
profesoro = instruisto, helpinstruisto ktp.
pueblo = setlejo de indiĝenoj.
Que chinguen matricula! = Fiku viajn patrinojn!
ranchito = malgranda ranĉo, malgranda bieno.
realo = dudek kvin centavoj.
regular = ne malbone, laŭkutime.
rurales = Guardia Rural, sub diktatoro Porfirio Diaz federacia rura kavaleria kaj ĝendarma polico, neregularaj helptrupoj salvajes = sovaĝuloj.
Sanctum (latina) = sanktejo, templo.
seguro = certe.
selva = praarbaro, sovaĝejo, ĝangalo.
señor = sinjoro. señorita = fraŭlino.
su humilde servidor = Je via humila servo.
tate = patro (indiĝena vorto).
tienda = vendejo.
tonelada = metra tuno = en Hispanio 20 quintales = 80 arrobas.
totopostle = granda tortiljo, rostita maizoflano el muelitaj kaj kaĉigitaj maizograjnoj, maizaj kukoj, maizaj panetoj kun diametro de 35 centimetroj kaj du milimetrojn alta. tumbo = la loko, kie la trunkoj estas suramasigitaj ĝis komenciĝos la pluvotempo kaj sin pleniĝos la arroyos (la sekaj sulkoj de rivereto) per alta akvo kaj la trunkoj tiam povos drivi aŭ flosi ĝis la transporta riverego.
Un abrazo = unu ĉirkaŭbrako.
Vuelo, doctorcito = Mi flugas, kuracistĉjo.
Yassuh = Jes, Siro.
y algo prontito = Kaj rapidu iom.
zocalo (Meksiko)= la ĉefplaco.
![]() |
La Fakgrupo de Kemio-Fiziko-Informatiko en la Unua Liceo Ĝeneraledukada nomita al Kazimierz Brodziński en Tarnowo Str. Piłsudskiego 4 ©2023 mag. Jerzy Wałaszek |
La materialoj nur por edukada uzado. Ilia kopiado kaj multobligado licas
nur se oni sciigas pri la fonto kaj ne demandas monon por ili.
Bonvolu sendi demandojn al: i-lo@eduinf.waw.pl
Nia edukada servo uzas kuketojn. Se vi ne volas ricevi ilin, bloku ilin en via legilo.