En 1995 mi iniciatis dum la SAT-kongreso en Maribor diskuton pri neceso fondi asocion por eŭropa konscio kaj por tiu aranĝo verkis unuan programan dokumenton sub la nomo Eŭropa Manifesto. La Asocio estis efektive fondita en februaro 1996 kaj registrita en Maribor. La fina versio de Eŭropa Manifesto estis akceptita dum la fondkunveno de la Asocio. Kvankam en ĝi troviĝas kelkaj konstatoj, kiujn mi jam esprimis en unuopaj antaŭaj ĉapitroj, tamen mi prezentas ĉi tie la kompletan originalan Eŭropan Manifeston kiel apartan dokumenton.

A Supozita politika evoluo en la mondo en la unua duono de la 21-a jarcento

Post la falo de la opozicio KAPITALISMO-KOMUNISMO komencas kreski nova opozicio: DEMOKRATIA ŜTATO – PURISMA ŜTATO.

La postkomunismaj landoj kun la escepto de Ĉehio, Pollando, Hungario, Slovenio, Slovakio, Estonio kaj Kroatio estas escepte subevoluintaj landoj kun nacia jara pokapa enspezo sub 2000 dolaroj jare. Faliginte la komunismon, ili ĉiuj ekesperis pri rapidega riĉiĝo kaj ke nur post kelkaj jaroj iliaj civitanoj havos altajn salajrojn, aŭtojn kaj riĉajn loĝejojn, liberan pasporton kaj sufiĉan monon por vojaĝi tra la mondo.

Kompreneble, ke tio ne eblas. Anstataŭ tio iliaj ekonomioj daŭre agonias. La riĉa landaro de Okcidento nek povas nek volas helpi. Interne, ene de siaj landoj ili organiziĝis kun alta solidareco kaj sociaj solvoj, dum sur la internacia merkato restis (kaj ili subtenas ĝin) tro liberalisma, ekspluata, primitiva, imperiisma ekonomia ordo, kiu ebligas al riĉaj ankoraŭ pli riĉiĝi kaj al la malriĉaj ankoraŭ pli malriĉiĝi.

Reage al tio la malriĉaj landoj ĉiam pli evoluigas la mekanismojn de sinizoligo, enfermiĝo, por unuflanke malebligi la totalan prirabon el ekstero kaj aliflanke por doni iun psikologian nutraĵon al siaj popoloj elteni longdaŭran periodon de malriĉo, kiu atendas ilin. La nova (malnova) ideologio, kiu helpas ilin en tio estas la ĉiam pli ekstrema naciismo kaj ŝovinismo, moderne nomita etnopurismo. Tamen ne temas nur pri etnopurismo sed ankaŭ pri religipurismo, politika purismo ktp, tial plej ĝenerale oni nomu ĝin : PURISMO. Provante defendi sian malhumanisman ideologion, per kiu en unuopaj ŝtatoj povas avantaĝe vivi nur unu nacio aŭ nur unu religio (ofte ankaŭ nur unu politika linio gvidata de unu partio) kaj la aliaj estas aŭ forigotaj (forbalaotaj) aŭ devige asimilitaj aŭ forte diskriminaciataj, tiuj ŝtatoj komencos grupiĝi ĉirkaŭ la plej forta el ili, kiu posedas nukleajn armilojn, kaj kiu ŝajnos al ili garantiulo de iliaj propraj purismaj ideologioj formante tiel novan ideologian blokon. Baldaŭ denove kreskos muro kaj malamika rilato inter purismaj landoj kaj la evoluinta demokratia bloko al kiu verŝajne aliĝos la menciitaj 5-6 pli evoluintaj ekssocialismaj landoj.

Ĉiu naciismo estas karakterizata de ekspansiismo. Tial komence estos militoj inter la purismaj landoj mem, sed kelkaj el ili komencos endanĝerigi rekte la okcidentajn demokratiojn.

Rekreskos la stato de malvarma milito inter la demokratia bloko kaj la purisma bloko (kies nuraj komunaj ecoj estos la komuna malamiko kaj la komuna malriĉeco). Tiu stato daŭros kelkajn jardekojn ĝis la momento, kiam unuflanke la purismaj landoj mem tiom domaĝos al la propraj popoloj, ke nepros frakasiĝo (kia estis la disfalo de komunismo), sed ankaŭ samtempe la demokratiaj landoj devos ŝanĝi tion, kio fakte kaŭzis la novan opozicion: ili devos enkonduki iun novan internacian ekonomian ordon kun iu nova UNO kiu havos la kompetentecojn de impostisto en la internacia komercado kaj kiu el la kolektata imposto helpos evoluon de la malriĉaj kaj investos por forigi la danĝerojn de la ekologia detruado de la mondo. Se la evoluinta mondo ne komprenos tion, povus venki la purisma bloko kaj reirigi la tutan homaran historion je kelkaj jarcentoj en la pasinton. (Ja la science kaj demokratie alte evoluintan romian imperion detruis barbaroj kaj la tutan sciencan historion multe malprogresigis, ĉar la romianoj ne kapablis kompreni, ke necesas forigi la propran sklavismon.)

Intertempe daŭros serioza malvarma milito (aŭ ”malvarma paco”) kun daŭra danĝero de nuklea milito kaj danĝero, ke infektiĝos partoj de la demokratia bloko, speciale de Eŭropa Unio per la purisma viruso. La grandaj purismaj potencoj klopodos sian novan ideologion venene disŝpruci ĉie tra la mondo.

Kaj la viruso jam agas en Brita Irlando, Belgio, Italio, Hispanio kaj potenciale en ĉiuj aliaj landoj. Necesos granda batalo de demokratiaj fortoj, kiuj konscios pri la danĝero de purismo interne de demokratiaj landoj kaj el la ekstero.

B Eŭropa Unio kiel unika novkreaĵo endanĝerigita de novnaciismo

La burĝa revolucio de la 18-a jarcento postulis laŭeble grandan teritorion por evoluigi laŭeble grandan merkaton. Tio rezultis per ekesto de la nocio ”nacio”, kies difino estis la jena: nacio estas ŝtato. Ĉiu kiu loĝas en Francio estas franco! Se iu ŝtato (do, nacio) milite konkeras pli grandan teritorion, novaj teritorioj fariĝas partoj de tiu ŝtato, sekve la novaj ŝtatanoj fariĝas samnacianoj kaj la nacio aŭtomate kreskas. Ke nacio estas io alia, tion oni longe ne komprenis (nome la kuneco de kulturo de iu homgrupo, kiu inkluzivas lingvon, kutimojn, vivmanieron, edukadon, komunajn ideojn, ofte religion ktp) kaj la lastaj klopodoj de tiu burĝa logiko per milito grandigi sian merkaton kaj sekve nacion okazis dum la du mondmilitoj.

Paginte sian miskomprenon per nekredeblaj milionoj da viktimoj Eŭropo nur post la 2-a mondmilito komencis pensi alimaniere. La evoluo de la eŭropa ideo, ideo de civitana demokratia ŝtato, kiun USONO praktikis jam pli ol unu jarcenton de post kiam ĝi forigis la rasismon, signifas lasi al ĉiu unuopulo aŭ homgrupo senti ian ajn identecon kaj organiziĝi libere kiel ajn: teritorie, kulture, lingve, religie kaj ne klopodi tion unuecigi. Tio signifas, ke eblas krei laŭeble grandan unikan merkaton, kie ĉiuj estos taksataj nur laŭ la aparteno al tiu ŝtato, neniu estos pli aŭ malpli bona pro tio, ke li apartenas al islamo, kataluna nacio, frisa lingvo aŭ esperantista movado!

Grandigi merkatan teritorion – jes, ĉar la granda merkato ebligas evoluon kaj forton. Tamen ne fari tion perforte, sed unuigante libervole ĉiujn diversajn homgrupojn, kiuj tion deziras. Ni ĉiuj ricevu eŭropan pasporton, en kiu ne troviĝos distingo rasa, nacia, religia, lingva aŭ iu ajn alia.

Tiu nova grandioza ideo kondukis al same grandioza rezulto: dum jarmiloj neebla afero jam realiĝis: paca kununuiĝo de Francio kaj Germanio kadre de EU!

Sed samtempe pro la kresko de purismaj ideologioj Eŭropo mem komencas denove skuiĝi ankaŭ de interne. Kresko de fortaj naciismoj kaj iredentismoj, kresko de malamo al fremduloj, nesolvitaj minoritataj problemoj, ĉiam pli agresiva altrudado de la angla lingvo al ĉiuj neanglalingvanoj estas komencoj de tre danĝera malsano!

Eŭropa Unio bezonas movadon, kiu batalos por eŭropa konscio por eŭropa identeco kiel primara identeco, ŝtata civitana identeco, identeco de tiu nova eŭropa ideologio pri civitaneco kun homa vizaĝo!

Por esti eŭropano necesas ankaŭ plej grava signo de tiu identeco: la eŭropa lingvo. Nuntempe la eŭropa burokrataro ankoraŭ ne konscias kiom grava estas tiu fakto. Ĝi vidas lingvon nur kiel komunikilon kaj por tio sufiĉas, ke oni per forto de ekonomio iom post iom altrudu la anglan. Ĝi ne konscias, ke same grava kiel komunikilo estas la rolo de lingvo kiel identeca signo! Kaj por tiu celo eŭropa lingvo devas esti neŭtrala rilate al ĉiuj eŭropaj nacioj. Ĉiuj devas senti ĝin kiel ion, kion ne trudas iu alia, kiel ion, kio egale apartenas al ĉiuj eŭropanoj kaj kion ĉiuj egale devas lerni! Tiu neŭtrala unuiga norma eŭropa lingvo povus esti iu ajn neeŭropa lingvo! Sed estas tute nenecese serĉi ĝin ekster Eŭropo! Kiel indonezianoj kreis artefaritan lingvon bazitan je iliaj tradicioj de malajzia kaj hindia lingvoj kaj historio kaj je islama religio, tiel Eŭropo jam havas lingvon plane faritan kaj multe pli flekseblan ol iu ajn ĝisnuna, lingvon kiu ekestis sur eŭropaj tradicioj de la latina, greka kaj interinfluoj de ĉiuj ĉefaj tri lingvogrupoj: la ĝermana, la latinida kaj la slava. Tio estas sendube la centjara Esperanto!

Se Eŭropo ne konscios baldaŭ, ke necesos kontraŭ la viruso de purismo batali per rimedoj por primara eŭropa konscio povas esti, ke ĝia belega ideo ne travivos sian infanan aĝon!

Baze de trudita neneŭtrala angla lingvo kreskos nova imperio, en kiu ĉiuj neanglaj denaskuloj sentos malkontenton kaj post kelkaj jardekoj tia Eŭropo disfalos eksplode, kiel okazis pri Aŭstro-Hungario aŭ Sovetunio (Sovetoj volis evoluigi tutsovetan identecon kiel primaran, sed trudis la rusan lingvon al nerusaj popoloj kaj per tio postulis de aliaj akcepti la rusan primarecon. Pro tio la nerusoj anstataŭ akcepti la sovetan identecon, eĉ pli intense evoluigis la lokan identecon kaj atendis la momenton kiam la rusoj malfortiĝos por liberi ĝi de ili.)! Kaj tiu eksplodo signifos verŝajne la trian mondmiliton kaj verŝajnan detruon de la homa civilizo!

C Kion fari?

1. Organizi internacian movadon en eŭropaj landoj por konsciigadi eŭropanojn pri la neceso esti antaŭ ĉio eŭropano.

Realigi tiun celon per Asocio por Eŭropa Konscio, kiu aktivos kadre de lokaj societoj por eŭropa konscio per ĉiaspecaj formoj de klerigado.

Tiu movado devos malfortigi la malfidon, kiun la nacioj havas kontraŭ ĉiu, kiu reklamas ion, pro kio ili devus iel doma ĝi al sia nacia, loka identeco. Tio estas ebla nur se oni la novan eŭropan identecon ne ligas al identeco de unu el la eŭropaj nacioj aŭ unu el la eŭropaj religioj, sed al neŭtralaj rimedoj kaj komunaj atingoj: neŭtrala lingvo, egalrajteco de virinoj kaj viroj, eventuale nova koncepto de individua kredo^[1], neŭtrala filozofio pri civitanaj rajtoj aparteni al kiu ajn nacio, etna minoritato aŭ politika partio, solidara socia demokratia ordo.

2. Kontraŭbatali la ŝovinismon kaj la purismon ĝenerale per klerigado kaj per edukado por akcepti plurismon de Eŭropo kiel valoron, esti fiera pri ĉiuj eŭropaj kulturoj kaj atingoj kaj montri, ke ĉiuj eŭropaj popoloj kontribuas al eŭropa kulturo, tre grava por la monda kulturo kaj progreso.

3. Uzi la plej potencan rimedon: la televidajn retojn kaj ĉiujn informretojn
por laŭeble rapide instrui almenaŭ la pasivan scion de Esperanto al kiel eble plej granda kvanto da eŭropanoj.

4. Instrui la minoritatojn, kiam iliaj membroj edz(in)iĝas al alinaciano, kiel eduki la infanojn dulingve tiel, ke ili ne perdu unu el siaj gepatraj lokaj identecoj.

5. Fondi internaciajn malfermajn universitatojn kaj internaciajn gimnaziojn, kiuj instruos fakojn en neŭtrala eŭropa lingvo kaj zorgos pri reciproka diskonigo de lokaj kulturoj kaj lingvoj de siaj studentoj.

6. Subteni kaj iniciati aktivadojn, kiuj kontribuas al demokratio, plifortigo de la homaj rajtoj, egalrajteco de virinoj, al solvoj de ekologiaj problemoj kaj al konstruado de pli justa kaj solidara internacia ekonomia ordo^[2].

7. Organizi ĉiuspecajn internaciajn aranĝojn, kiuj servas al interkonati ĝado kaj interamikiĝado de diversaj etnoj, religioj, fakaj kaj interes-grupoj, aparte de gejunuloj.

8. Batali por Eŭropo de regionoj kun apliko de la principoj de subsidiareco.