©2009 mgr Jerzy Wałaszek
I LO w Tarnowie
|
Wyjście Spis treści Poprzedni Następny
|
©2009 mgr Jerzy Wałaszek
|
Leciono: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
La Esperanta-pola kaj pola-Esperanta vortaretoj
Zaimki i przysłówki pytające mają początkową literę K (ko), wskazujące – literę T (to):
| Kio? | – | co? | Tio | – | tamto | |
| Kiu? | – | kto? | Tiu | – | tamten, tamta | |
| Kia? | – | jaki? jaka? jakie? | Tia | – | taki, taka, takie | |
| Kie? | – | gdzie? | Tie | – | tam | |
| Kien? | – | dokąd? | Tien | – | w tamtym kierunku |
Partykuła bliskości ĉi, dodana do zaimka wskazującego lub przysłówka miejscowego, oznacza bliższą osobę, rzecz lub miejsce. Może ona stać przed lub po wyrazie:
| ĉi tio | albo | tio ĉi | – | to |
| ĉi tiu | albo | tiu ĉi | – | ten, ta |
| ĉi tie | albo | tie ĉi | – | tutaj |
| ĉi tien | albo | tien ĉi | – | w tym kierunku |
Bezokolicznik czasowników kończy się zawsze na -i, np. legi – czytać, teni – trzymać, itd.
Tryb rozkazujący kończy się na -u, np. legu!– czytaj! tenu!– trzymaj! ni iru!– chodźmy! ŝi alvenu!– niech ona przyjdzie!
|
mastro – gospodarz gasto – gość afero – sprawa planko – podłoga plafono – sufit estrado – podium, estrada vero – prawda Tadeo – Tadeusz Stefano – Stefan Stanislao – Stanisław Heleno – Helena Zofio – Zofia teksto – tekst odoro – woń, zapach ĝardeno – ogród eraro – błąd, omyłka pilko – piłka poŝto – poczta operacio – operacja kontrolo – kontrola antaŭurbo – przedmieście milito – wojna lumo – światło dekstra – prawy agrabla – przyjemny hela – jasny luksa – luksusowy, wystawny lasta – ostatni praktika – praktyczny mizera – mizerny ĉarma – uroczy, czarowny gastama – gościnny |
jena – ten oto, następny peti – prosić ripeti – powtarzać plaĉi – podobać się vojaĝi – podróżować detranĉi – odcinać veni – przychodzić, przyjść deziri – życzyć sobie, pragnąć adiaŭi – żegnać levi – podnosić porti – nosić pendi – wisieć silenti – milczeć traduki – tłumaczyć forlasi – zostawić, opuszczać kredi – wierzyć babili – gadać, gwarzyć esperi – spodziewać się, mieć nadzieję viziti – odwiedzać resti – zostać koni – znać volonte – chętnie kutime – zwykle ofte – często oportune – wygodnie jam – już pri – o, co dotyczy pro – dla, z powodu por – dla, za, aby apud – obok, przy se – jeżeli ok – osiem |
| La kapo de la demandaj vortoj estas la litero K (ko). El la demandaj vortoj ni faras facile novajn vortojn. Rigardu! Rigardu! Mi skribas sur la tabulo la demandajn vortojn. Ĉu vi vidas ilin? Ĉu vi havas bonajn okulojn? Jes! Bone! Vi scias jam, kion ili demandas. Nun ni faras malgrandan operacion, ne per la tranĉilo, sed per la spongo kaj kreto. Mi detranĉas de la vortoj la kapon K. Restas nun la vortoj sen kapo. Sed mi havas bonan koron – mi estas bonkora – kaj mi donas al ili novan kapon. La nova kapo de la vortoj estas la litero T (to). La novaj vortoj ne estas jam demandaj vortoj, sed ili estas la montraj vortoj. | ||
| Kion faras la montraj vortoj? | La montraj vortoj montras. | |
| Kion montras la vorto Tiu? | La vorto Tiu montras personon. | |
| Ĉu la vorto Tio montras personon? | Ne, la vorto Tiu ne montras personon, sed ĝi montras objekton. | |
| Kiu vorto montras kvaliton? | La vorto Tia montras kvaliton. | |
| Ĉu la vorto Tie montras direkton? | Ne, la vorto Tie ne montras direkton, sed ĝi montras lokon. | |
| Kiu vorto montras direkton? | La vorto Tien montras direkton. | |
| La montraj vortoj montras proksimajn
kaj malproksimajn personojn, objektojn aŭ lokojn. Ĉi tiu lernanto sidas en la unua benko kaj tiu en la lasta. Tiu ĉi libro apartenas al mi – tiu al la fraŭlino Walkowiak. Ĉi tio estas blanka kaj tio estas nigra. Ĉi tie staras la tablo kaj tie pendas la lampo. Venu al mi tien ĉi. Iru de mi tien al la pordo! Mi petas vin, gelernantoj, ripetu montrajn vortojn! La montraj vortoj estas jenaj: tiu, tio, tia, tie, tien. | ||
| Ĉu la novaj vortoj plaĉas al vi? Ĉu ili estas praktikaj? | Jes! La novaj vortoj plaĉas al ni kaj ili estas tre praktikaj. | |
La klasoĉambro konsistas el kvar muroj, el unu planko kaj unu plafono. De la plafono pendas la moderna lampo. La elektra lumo de la lampo estas ofte tre forta. Estas agrable labori ĉe la bona lumo. La malriĉaj homoj, laboristoj, kiuj loĝas en antaŭurbo havas ofte mizeran lumon en siaj hejmoj. Svedujo estas tre bela kaj ĉarma lando. Tie estas multaj belaj urboj. Ili ne konas militon – ili estas feliĉaj. La svedoj loĝas en siaj hejmoj tre oportune kaj komforte. Iliaj hejmoj konsistas el helaj kaj puraj ĉambroj – en ili estas multekostaj mebloj kaj luksaj objektoj. Polujo estas bela kaj riĉa lando, sed ni ne estas riĉaj pro la lasta granda milito. La sinjoro de la hejmo estas la mastro. La sinjorino estas mastrino. En nian hejmon venas nova homo. Li ne estas mastro, sed li estas gasto. Ni poloj tre ŝatas gastojn – ni estas gastamaj. Gelernantoj! Faru kontrolon, ĉu vi estas gastamaj. Sed estas gastoj, kiuj vizitas nin ofte kaj ili havas grandan apetiton. Ĉu vi komprenas? Ili multe parolas pri diversaj aferoj kaj ni ne ŝatas ilin. Ĉi tiuj homoj ne havas tempon por labori, nur tempon por babili. Se ni havas tempon (kaj monon!), ni vizitas volonte kinejon aŭ muzikejon. Tre agrable estas aŭskulti belajn koncertojn en muziksalonoj. La lernanto N. portas kun si sian lernolibron kaj ŝian kajeron. En la
kajero estas multaj Esperantaj vortoj. Nun ni rigardas la instruiston. En la
dekstra mano la instruisto tenas la kreton, en la maldekstra la spongon. Li
levas la dekstran manon kaj skribas sur la tabulo novajn vortojn por siaj
gekursanoj. La demandoj por hejma laboro estas:
Nun mi adiaŭas vin, karaj gekursanoj, kaj mi deziras al vi "Bonan nokton"! Ĝis la revido! Nun ni forlasu nian kursejon kaj rapidu hejmen! | ||
Przetłumacz kolejne zdania na język esperanto. Kliknięcie myszką w zdanie spowoduje wyświetlenie jego tłumaczenia. Z opcji tej korzystaj dopiero po samodzielnym wykonaniu tłumaczenia, aby sprawdzić jego poprawność. Inaczej ćwiczenie nie ma żadnego sensu. Dotyczy to wszystkich ćwiczeń w tym artykule. Jeśli chcesz usunąć teksty esperanckie, to odśwież stronę.
 |
La Fakgrupo de Kemio-Fiziko-Informatiko en la Unua Liceo Ĝeneraledukada nomita al Kazimierz Brodziński en Tarnowo Str. Piłsudskiego 4 ©2024 mag. Jerzy Wałaszek |
La materialoj nur por edukada uzado. Ilia kopiado kaj multobligado licas
nur se oni sciigas pri la fonto kaj ne demandas monon por ili.
Bonvolu sendi demandojn al: i-lo@eduinf.waw.pl
Nia edukada servo uzas kuketojn. Se vi ne volas ricevi ilin, bloku ilin en via legilo.