de I-LO en Tarnovo
Materialoj por geliceanoj
FABLOJ KAJ AFORISMOJ
Aŭtoro: Janos Dorosmai
©2023 Geo
I-LO en Tarnovo
|
La Edukada Servo de I-LO en Tarnovo
Materialoj por geliceanoj |
FABLOJ KAJ AFORISMOJAŭtoro: Janos Dorosmai |
©2023 Geo
|
| La Enhavo |
|
La Edukada Servo |
La patro de nia sukceso povas esti kaj nia diligento, kaj nia prepariteco, sed ĝia patrino devas esti la fortuno.
Kiu agas spurhunde, estu preta esti trafita.
Ju malpli granda estas via butiko, des pli granda estu via montra fenestro.
Ni kredas, ke la poeto ambicias per la serĉo de populareco, ke multaj lin amu. Eraro. Estas vero nur, ke multajn, ĉiujn li volas ami. Kompreneble nur laŭ la rilataj meritoj. Li volus fari ankaŭ la mondon tia, ke li povu ami ĝin. Tial ĉiuj veraj poetoj estas reformistoj.
estas la vivanta konscienco de sia nacio. Ve al tiu popolo, kiu anstataŭ al sia konscienco obeas al kio ajn aŭ kiu ajn alia.
Nur la lokomotivon oni devas instigi al ekiro; la naivaj vagonoj jam de si mem postiras ĝin, eĉ ŝarĝojn ili portas.
Ni estu singardaj pri la semado! Kaj ni ne miru, se la grajnoj ĵetitaj vojranden, allogas frugilegojn al la prisemita kampo. Grajnoj enterigitaj fariĝas ĉiam malamikoj, la restintaj ekstertere ĉiam aliancanoj de ĉiaspecaj frugilegoj!
Kiuj estas malamikoj de la sklaveco, ĉar ili mem estas sklavoj, tiuj ankaŭ meritas resti tio. La liberiĝo de tiaj estus nome ne libereco, sed nur regoŝanĝo. Sed preferindas du satmanĝintaj leonoj, ol unusola malsata lupo!
Al kaduka barilo, refarbita anstataŭ esti fortikigita per fostoj okazas la samo, kiel al oficisto, ricevanta belsonan titolon anstataŭ pli granda salajro. Kaj inverse.
Super plantoj ekregis bestoj; super ĉi tiuj la homo. Lin superregos la maŝino. Ni observu: pli-malpli baldaŭ servos pli da homoj la maŝinojn, ol maŝinoj la homojn.
Se vi deziras esti azeno fronte de grego, vi povas esti malpli saĝa, ol eĉ la plej malgranda ŝafido, sed nepre vi devas esti pli granda, ol la plej granda ŝafo…
Iun oni ekzekutas pro unusola opinio. Kaj la opinioj de la ceteraj?
Laŭ galoplenaj homoj la tuta bestaro svarmas en ni en la subkonscio. Kaj nur laŭ tio, kiel la kulturo kapablas venki en ni la tigron, simion ktp – kiel la forto de la presilo la briketon – fariĝas ĉiu homo. Sen tio ni estas en la kaĝo de sociaj formoj kunigita, bredata aro de bestoj, el kiuj laŭ humoro erupcias jen tigro, jen hundo, jen simio.
Halti sur deklivo supren estas same malfacile, kiel malsupren.
Kvazaŭ atingo de iu alto nur kreskigus nian deziron atingi la la sekvan.
Ĝuante la lumon de la suno en kiel bela interkonstento vivas la arboj en reciproka najbareco. Sed se vi nur vidus, kiel murdan batalon kondukas unu kontraŭ la alia sub la tero: iliaj radikoj!
La malgrandajn brilajn trumpetojn portas altkreskaj homoj, la grizan tamburegon kutime infano frapas kaj portas. Ankaŭ en la vivo oni metas la grandan ŝarĝon sur la malgrandan azenon kaj la riĉe ornamitan jungilaron sur la grandan ĉevalon.
La malbona aŭ mankhava edukado tiel pikas en la okulojn en la konduto de preta homo, kiel barelodoro pikas la nazon pro la neĝusta traktado de la vino. Kaj la malbona medio tiel malbonigas ankaŭ la pli bonajn elementojn, kiel la bonan vinon la malĝuste traktita barelo.
Kun la haroj ni estas kiel kun la amikoj. Dum ili havas radikojn, ni kombas, karesas ilin; kiam ili restas sen ĉi tiuj, ni forĵetas kaj evitas ilin.
En la naturo fontas la lumo kaj varmo el la sama fonto.
Kaj en la homoj? Kie vi vidas lumon, malofte vi trovas varmon. Sed ofte multe pli da lumo vi trovas en loko, kien la lumo eble neniam atingas!
Kiu riĉa, estas ankaŭ honesta; kiu honesta, estas ankaŭ malriĉa!
Ankaŭ la karduo apelacias al siaj floroj, kiam ĝi volas disŝuti siajn grajnojn.
Ĉu estas bona vetero, ĉu malbona, ĉiufoje la ciriso fariĝas pli grasa, ol la tritiko!
La dornon ni transpaŝas, ĝi ja povas piki nin, la arbon ni evitas, ĝi ja povas mortbati nin; sed la floron? Kiom povas malutili al ni floro? Ĝin ni trankvile surtretas!
Inter plenkreskulo kaj infano estas nur la rilato de ordonado kaj obeado bona. Sed alkutimigu vian filon ĝustatempe al viaj ordonoj, ĉar alie baldaŭ li komencos preni vin sub siajn ordonojn.
Ni laŭdadas la tirkapablon de nia ĉevalo, azeno, sed ni mem jam sidiĝas nur sur la sidkeston, kaj etendas la manon post la kondukilo.
La devizo de nia epoko, la ”pliproduktado” realiĝis nur sur unu kampo. Tiom da misvalorajn homojn eĉ unu epoko ankoraŭ ne produktis.
La homoj estas, kiel la vagonoj. Ili havas propran pezon kaj kargopezon.
Facile estas esti alta al tiu arbo, kiu kreskis sur monto!
Kiu diskonigas sen bedaŭro la malpurajn aferojn de aliuloj, tiu men ne povas esti tro pura.
Se la homoj streĉus tiom da fortoj por akiri kaj protekti verajn virtojn, kiom ili aplikas por ties ŝajnigo, necesus nek pastroj, nek provosoj; nek preĝejoj, nek prizonoj.
Ĉiu grego havas tiajn gvidantojn, kiajn ĝi meritas. Por la ŝafoj taŭgas ekzemple ankaŭ la azeno.
La klereco pliigas en la homoj la individuon, sed ne ŝanĝas ĝin. Tiel estiĝas ĉiu laŭ sia bazo tutlanda trompisto aŭ – sanktulo.
La nuna socia ordo konsumas kaj neniigas tre multajn friponojn, sed bedaŭrinde pli multe ĝi produktas.
La supraĵa klereco estas, kiel la latbarilo. Oni travidas ĝin.
 |
La Fakgrupo de Kemio-Fiziko-Informatiko en la Unua Liceo Ĝeneraledukada nomita al Kazimierz Brodziński en Tarnowo Str. Piłsudskiego 4 ©2023 mag. Jerzy Wałaszek |
La materialoj nur por edukada uzado. Ilia kopiado kaj multobligado licas
nur se oni sciigas pri la fonto kaj ne demandas monon por ili.
Bonvolu sendi demandojn al: i-lo@eduinf.waw.pl
Nia edukada servo uzas kuketojn. Se vi ne volas ricevi ilin, bloku ilin en via legilo.