SCENO I

En Venecio. Sur strato.

Eniras Antonio, Salarino kaj Salanio.

ANTONIO:

Nu, vere ne komprenas mi la kaŭzon

de mia malgajeco; min ĝi ĝenas,

kaj vin, laŭ via diro; tamen kiel

mi kaptis, trovis, aŭ ricevis ĝin,

el kio ĝi konsistas, aŭ naskiĝis,

ankoraŭ mi ne scias;

kaj tia malspritulo min ĝi faras,

ke mi apenaŭ min rekonas mem.

SALARINO:

Animo via sur la oceano

balanciĝadas kun ŝipegoj viaj

grandvelaj, kiuj, kvazaŭ grandsinjoroj

kaj riĉaj burĝoj, aŭ paradaj monstroj,

de alte la komercetistojn marajn

la per salutaj flagoj honorantajn,

rigardas nur kaj preterflugas ilin

per tolaj la flugiloj.

SALANIO:

Kredu min,

sinjoro, se hazardoj tiaj min

rilatus, tiam pli ol la duono

de miaj pensoj sekvus ilin for.

Per herbo deŝirita mi senĉese

provadus la direkton de la vento;

esplorus mi markartojn por havenoj,

por kaĵoj, rodoj. Certe malgajigus

min ĉio nur povanta malbonigi

riskitan la miaĵon.

SALARINO:

Se blovus mi sur supon,

tuj mi frosttremus ĉe la penso, kiom

da perdo povus kaŭzi marventego.

Se vidus mi horloĝon sabloŝutan,

mi revus tuj pri maraj malprofundoj

kaj vidus, kiel luksa mia ŝipo

Andreo, implikite en sablaro,

topvelon sian klinas pli malalten

ol kilo, por ekkisi sian tombon.

Se, en preĝejon enirinte, mi

la ŝtonojn de la sankta konstruaĵo

rigardus, tiam mi danĝerajn rokojn

pripensus, kiuj, flankon nur tuŝinte

de la nobela ŝipo, ŝutos for

sur maran vaston la spicaran ŝarĝon

kaj silkojn miajn vestos al marondoj.

Jen ĵuse, grandvalora posedaĵo:

jen, post momento, jam nenio restas.

Ĉu mi pri malĝojigaj ŝancoj pensus,

ne pripensante ankaŭ la malĝojon?

Ne diru ”ne,” ĉar certe pro komercaj

zorgegoj malgajadas nun Antonio.

ANTONIO:

Kredu, ke ne; ĉar, dank’ al la Fortuno,

disponas mi nek sole unu ŝipon,

nek lokon solan, por hazardoj miaj;

nek mia tuta havo nur dependas

de la bonŝanco de la nuna jaro.

Do, ne komercaj zorgoj min depremas.

SALARINO:

Do, enamiĝis vi.

ANTONIO:

Fi! kia penso!

SALARINO:

Ne enamiĝis ankaŭ? Do ni diru,

ke vi malgajas, ĉar vi nur ne gajas.

Sed kial vi egale ne saltadu

kaj ridu, diru, ke vi estas gaja

pro tio, ke malgaja vi ne estas?

Nu, pro dukapa Janus, la Naturo

de temp’ al tempo kreas strangajn homojn.

Jen unuj, kun pupiloj duonplenaj,

ridegas ĉiam, kiel papagetoj

ĉe sakfajfisto; jen aliaj, kiuj

aspekton tiel vinagrecan portas,

ke ili ne malkaŝos siajn dentojn

ridete, eĉ en la okazo se

Nestoro mem ridegos pri la ŝerco.

Eniras Bassanio, Lorenzo kaj Gratiano.

SALANIO:

Ha, jen Bassanio, via altnobela

parenco, kun Gratiano kaj Lorenzo.

Adiaŭ! nun ni lasas vin pli bone

akompanotajn.

SALARINO:

Mi volonte restus

ĝis mi gajigus vin, se ne malhelpus

amikoj pli meritaj.

ANTONIO:

Vian indon

tre alte ŝatas mi. Aferoj viaj

sendube vokas vin kaj oportuna

vi trovas la okazon por foriri.

SALARINO:

Saluton, viaj moŝtoj.

BASSANIO:

Diru vi,

sinjoroj, kiam do ni povos ridi?

Vi fremduliĝas; ĉu ĝi devas esti?

SALARINO:

Ni vin vizitos laŭ okazo via.

Eliras Salarino kaj Salanio.

LORENZO:

Moŝta Bassanio, ĉar Antonion nun

vi trovis, ni forlasos vin, sed vi

volu memori, je tagmanĝa horo,

la lokon de rerenkontiĝo nia.

BASSANIO:

Mi nepre venos.

GRATIANO:

Vi, sinjor’ Antonio,

aspektas malbonsana. Mondaferoj

tro multe vin implikas. Se per zorgo

aĉetas homo mondon, li ĝin perdas.

Mirinde vi sanĝiĝis, efektive.

ANTONIO:

Por mi la mondo, Gratiano, estas

la mondo simple: teatraĵo, kiu

el ĉiu homo eldevigas rolon,

el mi – malĝojan.

GRATIANO:

Kaj el mi la rolon

de ŝercemulo. Gaje kaj ridante

ricevu mi la sulkojn maljunecajn.

Pli bone trovarmigi la hepaton

per vino, ol frostigi per ĝemado

la koron mian. Ĉu al homo decas,

en kiu fluas varma sango, sidi

simila al statuo alabastra

de sia avo; dormi maldormante,

kaj pro malafableco sia rampi

en flavmalsanon? Aŭdu min, Antonio,

(Nur ĉar mi amas vin mi tion diras.)

ekzistas tiaj, kies la vizaĝoj

similas kruston ŝliman de lageto,

kaj senmovecon intencitan montras

nur por akiri famon de saĝulo,

seriozulo kaj profundpensanto

kun pozo: Jen mi Moŝta Orakolo;

neniu hundo boju miajn vortojn!

Antonjo mia, konas mi tielajn

laŭfame saĝajn nur per silentado;

sed, se parolus ili, tiam nepre

kondamnon ili trudus al aŭdantoj

nomantaj ilin, fratojn, ”malsaĝuloj”.

Mi alifoje tion plu parolos.

Ne penu, per logilo la malĝojo,

gobion vantan kapti – tiun famon!

Bona Lorenzo, venu. Ĝis revido;

mi finos la predikon post tagmanĝo.

LORENZO:

Ni do vin lasos ĝis tagmanĝa horo.

El tiuj mutsaĝuloj, kompreneble,

mi nepre estas, ĉar Gratiano min

neniam lasas vorton eĉ paroli.

GRATIANO:

Min akompanu plu nur jarojn du:

vi eĉ ne konos vian propran voĉon.

ANTONIO:

Adiaŭ! babilema mi fariĝos.

GRATIANO:

Bone; ĉar la silento ne konvenas

krom al bovlango sekigita, aŭ

knabino ne svatebla.

Eliras Gratiano kaj Lorenzo.

ANTONIO:

Nu, ĉu tio estas io?

BASSANIO:

Gratiano parolas teruran kvanton da nenio, eĉ

pli multe ol ĉiu viro en tuta Venecio. Liaj pensoj

estas kvazaŭ du grajnoj tritikaj kaŝitaj en du

buŝeloj da grenventumaĵo: tutan tagon vi serĉos

ilin antaŭ ol vi trovos; kaj trovite ili ne valoras

la serĉadon.

ANTONIO:

Nu, diru min pri tiu sinjorino,

al kiu vi vin ĵuris pilgrimanto

sekreta, kun promeso, ke hodiaŭ

rakontos vi al mi.

BASSANIO:

Antonio, certe

vi ne nescias, kiom mian havon

kripligis mi, pli multe paradante

ol, laŭ rimedoj miaj, povis daŭri.

Jam nun ne plendas mi, ke malpli brave

mi devas nun elspezi; ĉefe mi

deziras dece liberiĝi for

de grandaj ŝuldoj, kiuj min implikis

en tempo de tro granda malŝparemo.

Al vi, Antonio, mi plej multe ŝuldas

rilate ĉu al mono ĉu al amo;

kaj via amo kvazaŭ min rajtigas

malkaŝi miajn planojn kaj intencojn

por neniigi ĉiun mian ŝuldon.

ANTONIO:

Bassanio mia, diru ĝin, mi petas;

kaj se ĝi staras, kiel ĉiam vi,

en sfero de honoro, estu certa,

ke por dispono via malŝlosiĝis

kaso, persono kaj rimedoj miaj.

BASSANIO:

En lernaj jaroj, sagon se mi perdis,

mi pafis samdirekten egalulon,

pli vigle observante ĝin; kaj ofte,

riskinte duan, ambaŭ mi trovadis.

Pri tiu knaba provo mi aludas

ĉar tre naive mi parolos nun.

Multon al vi ŝuldante, pro juneca

senzorgo ĝin mi perdis tutan; tamen

se plaĉos vin ekriski samdirekten

ankoraŭ unu sagon, mi ne dubas,

ke mi, la flugon observinte, savos

duopan sumon eble, aŭ almenaŭ

la duan certe; kaj mi restos tiam

danka ŝuldanto via pro l’ unua.

ANTONIO:

Konante min, vi nur la tempon perdas

ĉirkaŭvortante mian amikecon.

Certe vi pli ofendas min, dubante

pri mia volonteco ĝis ekstremo,

ol se vi jam tradandus mian havon.

Diru vi nur, mi kion devas fari

(se scias vi, ke decas, ke mi faru),

kaj mi tutpreta estas; do parolu.

BASSANIO:

En Belmont loĝas riĉe heredinta

fraŭlino, bela kaj, pli grave, ankaŭ

mirinde virta; la okuloj ŝiaj

al mi sendadis iam, ne per vortoj,

parolojn dolĉajn. Portia ŝi nomiĝas,

neniel malpli inda ol Porcia

filino de Katono kaj edzino

de Bruto. Ankaŭ en la vasta mondo

ne estas nekonata ŝia indo;

ĉar ventoj kvar el ĉiuj bordoj blovas

petantojn pri edziĝo eminentajn.

Tempiojn ŝiajn ornamadas bukloj

sunaj, simile al ŝafvesto ora,

kaj faras el loĝejo ŝia, Belmont,

veran Kolĥosan bordon, kie ŝin

Jasonoj serĉas multaj. Ho, Antonio,

amiko, se mi havus nur rimedojn

konkuri inter ili, antaŭsento

spiriton mian tenas, ke sendube

sukceson trafus mi.

ANTONIO:

Vi scias mem,

ke mia tuta havo estas nun

sur maroj. Monon mi ne havas, nek

vendeblan komercaĵon; iru do;

provu la forton de kredito mia

en Venecio. Tio ĝis ekstremo

streŝata nepre estu, por ebligi

al vi, viziti la belegan Portian

en Belmont. Iru, eldemandu tuj

(mi ankaŭ faros same) pri havebla

monsumo; kaj sendube mi ricevos,

ĉu pro kredito, ĉu pro amikeco.

Ili eliras.

SCENO II

En Belmont. Ĉambro en la domo de Portia.

Eniras Portia kaj Nerissa.

PORTIA:

Je mia honoro, Nerissa, mia korpeto enuiĝis

pro tiu ĉi mondego.

NERISSA:

Laca vi estus, kara sinjorino, se viaj mizeroj

abundus same kiel viaj feliĉoj; tamen, laŭ mia

observo, tiom malsanas la sategantaj pro troaĵo,

kiom la malsategantaj pro absoluta manko.

Ne malŝatinda do estas la bonŝanco okupi

la mezan lokon; la trohavo pli rapide ricevas

blankajn harojn; sed la sufiĉhavo vivas pli longe.

PORTIA:

Bonaj sentencoj kaj bone elparolitaj.

NERISSA:

Ankoraŭ pli bonaj, se bone observataj.

PORTIA:

Se estus same facilaj la sciado kaj la farado de

la konveno, tiam preĝejetoj estus preĝejegoj

kaj la kabanoj de malriĉuloj estus princaj pala

coj. Tiu estas bona predikisto, kiu sekvas mem

sian instruon. Mi pli facile povas instrui dudekon

pri konveneco ol, kiel unu el dudek, sekvi

mian propran admonon. La cerbo povas elpensi

regulojn por la sango, sed arda temperamento

transsaltas dekreton malvarman. Vera

leporo estas tiu junulo, la frenezeco por transsalti

la retojn de l’ kriplulo la bonkonsilo. Sed

tiu ĉi babilado ne taŭgas por elekti al mi edzon.

Tamen, kia vorto, ”elekti”! Mi povas nek elekti,

kiun mi volas, nek malakcepti, kiun mi mal

ŝatas; tiel la simpla volo de vivanta filino estas

bridita per la testamenta volo de mortinta patro.

Ĉu tio ne estas malagrabla, Nerissa, ke mi

povas nek elekti unu, nek malakcepti alian?

NERISSA:

Via patro estis ĉiam virta; kaj piaj homoj ĉe sia

morto havas bonajn inspirojn; tial la loterio,

kiun li aranĝis kun tiuj tri kestetoj el oro,

arĝento kaj plumbo, tiel ke la divenanto de lia

intenco elektas ankaŭ vin, nepre estas tia, ke

neniu iam divenos ĝin krom viro, kiu bone vin

amos. Sed kia varmo ekzistas en viaj sentoj al

iu el tiuj petontaj princoj, kiu ĝis nun venis?

PORTIA:

Nomu ilin, mi petas; kaj kiun vi nomos, tiun mi

pridiros; kaj laŭ mia pridiro vi konjektu pri mia

sento.

NERISSA:

Unue do, la princo Napola.

PORTIA:

Jes, vera ĉevalido li estas, ĉar pri nenio li parolas

krom pri sia ĉevalo. Grandan aldonon li alkalkulas

al siaj kvalitoj en tio, ke li povas mem

subforĝi ĝin. Multe mi timas, ke sinjorino lia

patrino maldiskrete kondutis kun iu forĝisto.

NERISSA:

Tiam la grafo Palatina.

PORTIA:

Ĉiam li sulkigas la frunton kun mieno kvazaŭ

li volus diri: Se vi ne volas min, elektu. Aŭskultante

gajajn rakontojn, li ne ridetas. Mi timas,

ke li fariĝos, maljuniĝante, ploranta filozofo,

ĉar en sia juneco li estas tiel malafable malgaja.

Prefere mi edziniĝus kun skulptita kranio

tenanta oston en sia buŝo, ol kun unu el tiuj.

Dio gardu min kontraŭ la du!

NERISSA:

Kion vi diras pri la franca nobelo, Monsieur le

Bon?

PORTIA:

Dio faris lin, do li estu kalkulata kiel homo.

Vere mi scias, ke estas peke esti mokemulo;

tamen – li! Nu, li havas pli bonan ĉevalon ol

la Napolano, pli bonan kutimaĉon kuntiri la

brovojn ol la grafo Palatina; li, estante neviro,

estas ĉiu viro; se turdo ekpepas, tuj li komencas

danci; li skermus kun sia propra ombro. Se

mi edziniĝus kun li, mi estus edzino de dudek

edzoj. Se li bonvolus malŝati min, mi pardonus

al li; ĉar, se li amos min ĝis frenezeco, mi neniam

rekompencos lin.

NERISSA:

Do, pri Falconbridge, la juna barono el Anglujo,

kion vi diras?

PORTIA:

Vi scias, ke pri li mi nenion diras; ĉar mi ne

komprenas lin, nek li min. Nek la latinan, nek

la francan, nek la italan lingvojn li posedas; kaj

vi povus ĵuri antaŭ tribunalo, ke de la angla mi

posedas apenaŭ la valoron de unu penco. Li

estas bela bildo de viro; sed ve! kiu povus interparoli

kun pantomimaĵo? Kiel malegale li

estas vestita! Ŝajnas al mi, ke li aĉetis sian ledveston

en Italujo, sian pufpantalonon en Francujo,

sian ĉapon en Germanujo kaj siajn morojn

ĉiulande.

NERISSA:

Kion vi pensas pri lia proksimulo, la alia lordo?

PORTIA:

Ke li havas en si la komplezemon de proksimulo;

ĉar li pruntis de la anglo vangofrapon kaj

ĵuris, ke li repagos ĝin al li, tuj kiam li povos.

Mi kredas, ke la franco fariĝis garantiulo en la

afero, sub kondiĉo de egala rekompenco.

NERISSA:

Kion vi opinias pri la juna germano, nevo de la

duko Saksa?

PORTIA:

Kun malŝato en la mateno, kiam li estas malebria;

kaj kun abomeno en la posttagmezo,

kiam li ebrias. En sia plej bona stato li iom

malsuperas homon kaj en la plej malbona li

apenaŭ superas beston. En la plej malbona

okazo, kiu povos okazi, mi esperas, ke iel mi

povos aranĝi ne havi lin.

NERISSA:

Se li proponos elekti kaj elektos la ĝustan kesteton,

tiam, se vi rifuzus akcepti lin, vi rifuzus

plenumi la testamentitan volon de via patro.

PORTIA:

Tial, por evito de la plej malbona, mi petas vin,

metu sur la kontraŭan kesteton grandan glason

da Rejna vino; ĉar se la diablo estas interne

de ĝi kaj tiu tento ekstere, mi konvinkiĝis,

ke li elektos ĝin. Ĉion mi faros, Nerissa, pli volonte

ol edziniĝi kun spongo.

NERISSA:

Vi ne devas timi, sinjorino, ke vi havos iun el

tiuj nobeloj. Ili sciigis min pri sia intenco, kiu

estas ĝuste reiri al siaj hejmoj kaj ne plu ĝeni

vin per petado, krom en la okazo, ke vi estas

akirebla alimaniere ol laŭ la kondiĉo de via

patro rilate al la kestetoj.

PORTIA:

Se mi vivos ĝis la maljunaĝo de Sibyila, mi

mortos ĉasta kiel Diana, se mi ne estos akirita

laŭ la kondiĉo de la patra testamento. Mi ĝojas,

ke tiu ĉi areto da edziĝopetantoj estas tiel

kompleza, ĉar ne estas unu inter ili, pri kies

foresto mi simple ne sopiregas; kaj mi petegas

Dion, ke li prosperigu al ili la forvojaĝon.

NERISSA:

Ĉu vi ne memoras, sinjorino, en la tempo de

via patro, Venecianon, klerulon kaj militiston,

kiu venis ĉi tien kune kun la markizo de Montferrat?

PORTIA:

Jes, jes, tio estis Bassanio; ŝajnas al mi, ke li

havis tiun nomon.

NERISSA:

Efektive, sinjorino. Li, el ĉiuj viroj, kiujn iam

rigardis miaj nelertaj okuloj, plej bone meritis

belan sinjorinon.

PORTIA:

Mi bone memoras lin kaj mi memoras lin inda

de via laŭdo.

Eniras servisto.

Nu, kio do?

SERVISTO:

La kvar vizitantoj serĉas vin, sinjorino, por peti

forpermeson. Ankaŭ venis kuriero de unu kvina,

la princo de Maroko; li anoncas, ke la princo

lia mastro alestos hodiaŭ nokte.

PORTIA:

Se mi povus tiel kore bonvenigi la kvinan, kiel

mi povas adiaŭi la kvar aliajn, mi ĝojus pro lia

alveno. Se li havas la emon de sanktulo kaj la

vizaĝkoloron de satano, mi preferus, ke li estu

por mi pastro ol mastro. Venu, Nerissa. Vi homo,

antaŭen. Dum ni fermas la pordegon post

unu edziĝopetanto, alia frapas vizite.

Ili eliras.

SCENO III

En Venecio. Sur placo.

Eniras Bassanio kaj Shylock.

SHYLOCK:

Trimil dukatoj; he!

BASSANIO:

Ĝuste, homo, kaj por tri monatoj.

SHYLOCK:

Por tri monatoj; he!

BASSANIO:

Por kio, kiel mi diris, Antonio fariĝos garantiulo.

SHYLOCK:

Antonio garantios; he!

BASSANIO:

Ĉu vi povas helpi? Ĉu vi volas komplezi min?

Ĉu mi ricevos vian respondon?

SHYLOCK:

Trimil dukatoj por tri monatoj kaj Antonio garantianto.

BASSANIO:

Vian respondon pri tio.

SHYLOCK:

Antonio estas solida homo.

BASSANIO:

Ĉu vi do aŭdis iun aludon pri dubo?

SHYLOCK:

Ho, ne, ne, ne, ne! Mia intenco, dirante, ke li

estas solida homo, estas komprenigi al vi, ke

mi opinias lin sufiĉe firma. Tamen liaj rimedoj

estas supozecaj. Li havas ŝipegon naĝanta al

Tripoliso, alian al Hindujo; oni diris ankaŭ al

mi, sur Rialto, ke li havas trian en Meksikujo,

kvaran por Anglujo; kaj aliajn hazardojn li havas,

dise metitajn. Tamen-n, ŝipo estas nur tabularo,

ŝipanoj estas nur homoj; ekzistas teraj

ratoj kaj maraj ratoj, maraj rabistoj kaj teraj

rabistoj, korsaroj kompreneble; kaj ekster tio

estas la danĝero pro akvoj, ventoj kaj rokoj.

Malgraŭ tio, la viro estas sufiĉohava. Trimil dukatojn;

mi opinias, ke mi povas akcepti lian garantion.

BASSANIO:

Estu certigita pri tio.

SHYLOCK:

Pri tio mi nepre estos certigita; kaj mi atente

konsideros pri la certigo. Ĉu mi povas paroli

kun Antonio?

BASSANIO:

Se plaĉos al vi tagmanĝi kun ni.

SHYLOCK:

Jes, por flari porkaĵon! por manĝi el la korpolo

ĝejo, en kiun via profeto la Nazaretano per

ĵuro enloĝigis la diablon! Kun vi mi aĉetos kaj

vendos, kun vi mi parolos kaj promenos kaj tiel

plu; sed mi neniel volas manĝi kun vi, nek trinki

kun vi, nek preĝi kun vi. Kiuj novaĵoj sur

Rialto? Kiu venas ĉi tien?

Eniras Antonio.

BASSANIO:

Tio estas sinjoro Antonio.

SHYLOCK:

Flanken

Al servemaĉa impostisto kiel

aspekte li similas! Mi malamas

en li kristanon, sed plimulte tion,

ke li, naiva bubo, pruntedonas

pro danko! malplibonigante tiel

ĉe ni la pruntprofiton Venecian.

Se nur mi povus koksen premi lin,

(Li faras geston de luktado, kvazaŭ li levas sian homon sur la kokso.)

mi grase nutrus venĝon la malnovan.

Nacion nian sanktan li malamas,

insultas min, en loko plej publika

por komercistoj, pri marĉandoj miaj

kaj meritita la profito, kiun

li procentego nomas. Mian tribon

malbeno premu, se pardonos mi

al tiu homo!

BASSANIO:

Shylock, ĉu vi aŭdas?

SHYLOCK:

Mi konsideras la kontanton mian,

kaj, nur laŭ la memoro konjektante,

ne povas tuj kunigi la tutaĵon

ĝis plena la trimilo da dukatoj.

Ne grave! Tubal, riĉa samtribano

hebrea, ĝin liveros. Sed, denove,

por kiom da monatoj vi deziras?

(Al Antonio)

Sinjor’ afabla, mi salutas vin.

Pri via moŝt’ plej laste ni parolis.

ANTONIO:

Ne kutimante, Shylock, kun procento

prunti al iu, nek de iu prunti,

mi nek postulas kreskon, nek ĝin donas.

Mi tamen nun decidis tiun moron

trarompi unu fojon por amiko

premata de bezono.

(Al Bassanio) Ĉu li scias

ankoraŭ, kiom vi deziras?

SHYLOCK:

Jes,

dukatojn trimil.

ANTONIO:

Kaj por tri monatoj.

SHYLOCK:

Jes, mi forgesis, tri monatojn, vere

vi diris tion; do subskribon vian;

kaj plue, – tamen aŭdu; al mi ŝajnas,

vi diris, ke pro kresko vi ne pruntas,

nek done, nek riceve.

ANTONIO:

Mi neniam

faradas tion.

SHYLOCK:

Kiam Jakob paŝtis

la ŝafojn de Labano, sia onklo –

li, Jakob, post la sankta nia Abram

(laŭ saĝa klopodado de l’ patrino)

posedis kiel tria; jes, la tria –

ANTONIO:

Kion pri li? Ĉu li procente agis?

SHYLOCK:

Ne; ne procente; ne, por tiel diri,

rekte procente. Kiel agis Jakob,

observu. Kiam Laban kaj li mem

konsenton faris pri ŝafidoj, jene:

ke ĉiujn makulitajn kaj striitajn

kalkulos ili kiel rekompencon

al Jakob, (tiam en aŭtun’ malfrua

kontraŭ ŝafviroj pasiiĝis inoj;

kaj ĉe plenumo de l’ naskiga ago

inter lanbestoj tiuj, la paŝtisto

bastonojn iajn lerte senŝeligis

kaj metis antaŭ inoj la kovrataj.)

Kaj tiuj gravediĝis kaj en tempo

la ĝusta, makulitajn idojn naskis.

Do tiuj ĉi al Jakob apartenis.

Jen estis profitada voj’; kaj li

ricevis benon. Benas ja profito,

se ĝin akiras homoj, ne ŝtelante.

ANTONIO:

Deĵoris Jakob por hazardo, homo;

ne povis li ĝin realigi. Mano

ĉiela ĝin direktis kaj ordigis.

Ĉu tiel vi pravigas la procenton?

aŭ ĉu la oro kaj arĝento via

geŝafoj eble estas?

SHYLOCK:

Mi ne scias;

sed mi ĝin igas naski samrapide.

Notu, sinjoro, tamen.

ANTONIO:

Notu vi, Bassanio,

Satano povas citi la Skribaĵon

por celo sia. Fianimo sanktan

ateston povas citi, sed similas

kanajlon ridetantan, aŭ al pomo

belŝajna putriĝinta ĉe la koro.

Ho, kiel bonaspektas la malvero!

SHYLOCK:

Trimilo da dukatoj; bela sumo.

Monatojn tri; kaj jara la poeco –

ANTONIO:

Nu, Shylock, ĉu vi volas nin komplezi?

SHYLOCK:

Sinjor’ Antonio, ofte kaj multfoje

sur la Rialto vi insultis min

pri miaj monoj kaj procentoj miaj;

sed bonmiene mi elportis ĉion,

ĉar toleremo nin distingas gente.

Min malkredanto, ponardista hundo,

nomadis vi kaj mian gabardenon

hebrean malpurigis per kraĉado,

nur ĉar propraĵon mian mi uzadas.

Okaze nun, atentu, mian helpon

bezonas vi; vi venas kaj vi diras:

Shylock, ni volas monon; vi, vi diras!

vi, kiu kraĉis mian barbon, kiu

min piedbatis, kvazaŭ trans la sojlon

hundaĉon fremdan: monon vi pripetas!

Kion mi devas diri? Ĉu ne jene:

Ĉu hundo monon havas? Ĉu hundaĉo

trimil dukatojn povas prunti? Aŭ,

kun riverenco, flustra humileco,

premita spiro kaj servuta tono,

paroli jene:

Afabla moŝto, en merkredo lasta

vi kraĉis min; en certa tago min

vi piedbatis; jen alian fojon

hundo vi nomis min; mi do, pro tiuj

komplezoj, pruntedonos tiun sumon?

ANTONIO:

Denove ankaŭ mi verŝajne vin

tiele nomos, kraĉos, piedbatos.

Se vi konsentas pruntedoni, pruntu

ne kvazaŭ al amikoj; ĉar neniam

postulis amikeco ĉe amiko

rikolton el senfrukta la metalo.

Sed pruntu ĝin al malamiko, kiun

vi povos sen skrupulo persekuti

pro malplenumo.

SHYLOCK:

Jen, vi furiozas!

Mi nur afablan vian amikecon

deziras kaj forgesi ĉiun hontan

makulon jam ĝis nun de vi metitan,

al vi la nunan mankon tuj forigi,

kaj da procento eĉ ne unu speson

postuli pro la mono mia; tamen

aŭskulti vi ne volas. Mi proponas

el bona koro.

BASSANIO:

Bonkoreco vere

ĝi estus.

SHYLOCK:

Tian bonkorecon tamen

mi montros. Iru tuj al notario

kun mi, sigelu tie dokumenton

personan vian; kaj, pro gajhumoro,

se ne repagos vi en la diritaj

tago kaj loko la diritan sumon,

aŭ sumojn, laŭ kontrakto, tiam estu

punperd’ la kondiĉita: ĝusta funto

da karno via bela, fortranĉota

de korpoparto, kiun mi elektos.

ANTONIO:

Tre kontentige; tion mi sigelos

kaj la hebreon nomos tre bonkora.

BASSANIO:

Pro mi vi tion nepre ne sigelu;

prefere restos mi en la bezono.

ANTONIO:

Ne timu, mia kara; mi ne perdos.

Post malpli ol monatoj du (lasante

do plenmonaton ĝis la maturiĝo

de l’ akto) mi atendas la revenon

de tri triobloj de l’ nomita sumo.

SHYLOCK:

Ho, patro Abram, kiaj homoj estas

kristanoj tiuj! kies propraj agoj

severaj suspektigas ilin pri

la pensoj aliulaj. Se maltrafus

li sian tagon, diru vi, mi petas,

kion mi gajnus, insistante pri

la pago de l’ nomita punkondiĉo?

Funto da homa karno, fortranĉite,

jam ne valoras, ŝate nek profite,

viandon ŝafan, bovan, aŭ de kaproj.

Mi, por aĉeti lian korinklinon,

konfese, tiun amikaĵon faras.

Se plaĉas, prenu li; se ne, adiaŭ!

kaj pro bonvolo mia, ne malicu.

ANTONIO:

Jes, Shylock, tian akton mi sigelos.

SHYLOCK:

Do tuj vizitu mian notarion;

mendu ĉe li gajeman tiun akton.

Mi iros nun dukatojn ensakigi,

domon prizorgos, nun sub gardo duba

de malzorgema knab’ kaj sen prokrasto

vin trovos.

ANTONIO:

Iru do, hebre’ aminda.

Eliras Shylock.

La judo kristaniĝos; li dolĉiĝas.

BASSANIO:

Parolon belan el kanajla buŝo

malfidas mi.

ANTONIO:

Ni iru. Ne en tio

konsterno povas esti. Miaj ŝipoj

revenos antaŭdate plenmonaton.

Ili eliras.