§11.

La feino.

Unu vidvino havis du filinojn. La pli maljuna estis tiel simila al la patrino per sia karaktero kaj vizaĝo, ke ĉiu, kiu ŝin vidis, povis pensi, ke li vidas la patrinon; ili ambaŭ estis tiel malagrablaj kaj tiel fieraj, ke oni ne povis vivi kun ili. La pli juna filino, kiu estis la plena portreto de sia patro laŭ sia boneco kaj honesteco, estis krom tio unu el la plej belaj knabinoj, kiujn oni povis trovi.

feino fée | fairy | Fee | фея | wieszczka.

unu un | one | ein, eins | одинъ | jeden.

vidvo veuf | widower | Wittwer | вдовецъ | wdowiec.

du deux | two | zwei | два | dwa.

simila semblable | like, similar | ähnlich | похожій | podobny.

karaktero caractère | character | Charakter | характеръ | charakter.

vizaĝo visage | face | Gesicht | лицо | twarz.

povi pouvoir | be able, can | können | мочь | módz.

pensi penser | think | denken | думать | myśleć.

ambaŭ l’un et l’autre | both | beide | оба | obaj.

fiera fier, orgueilleux | proud | stolz | гордый | dumny.

oni on | one, people, they | man | безличное мѣстоименіе множественнаго числа | zaimek nieosobisty liczby mnogiej.

vivi vivre | live | leben | жить | żyć.

plena plein | full, complete | voll | полный | pełny.

portreto portrait | portrait | Portrait | портретъ | portret.

laŭ selon, d’après | according to | nach, gemäss | по, согласно | według.

ec marque la qualité (abstraitement); ex. bona bon ― boneco bonté; viro homme ― vireco virilité | denotes qualities; e.g. bona good ― boneco goodness; viro man ― vireco manliness; virino woman ― virineco womanliness | Eigenschaft; z.B. bona gut ― boneco Güte; virino Weib ― virineco Weiblichkeit | качество или состояніе; напр. bona добрый ― boneco доброта; virino женщина ― virineco женственность | przymiot; np. bona dobry ― boneco dobroć; infano dziecię ― infaneco dzieciństwo.

honesta honnête | honest | ehrlich | честный | uczciwy.

krom hors, hormis, excepté | besides, without, except | ausser | кромѣ | oprócz.

tio cela | that, that one | jenes, das | то, это | to, tamto.

§12.

Du homoj povas pli multe fari ol unu. ― Mi havas nur unu buŝon, sed mi havas du orelojn. ― Li promenas kun tri hundoj. ― Li faris ĉion per la dek fingroj de siaj manoj. ― El ŝiaj multaj infanoj unuj estas bonaj kaj aliaj estas malbonaj. ― Kvin kaj sep faras dek du. ― Dek kaj dek faras dudek. ― Kvar kaj dek ok faras dudek du. ― Tridek kaj kvardek kvin faras sepdek kvin. ― Mil okcent naŭdek tri. ― Li havas dek unu infanojn. ― Sesdek minutoj faras unu horon, kaj unu minuto konsistas el sesdek sekundoj. ― Januaro estas la unua monato de la jaro, Aprilo estas la kvara, Novembro estas la dek-unua, Decembro estas la dek-dua. ― La dudeka (tago) de Februaro estas la kvindek-unua tago de la jaro. ― La sepan tagon de la semajno Dio elektis, ke ĝi estu pli sankta, ol la ses unuaj tagoj. ― Kion Dio kreis en la sesa tago? ― Kiun daton ni havas hodiaŭ? ― Hodiaŭ estas la dudek sepa (tago) de Marto. ― Georgo Vaŝington estis naskita la dudek duan de Februaro de la jaro mil sepcent tridek dua.

multe beaucoup, nombreux | much, many | viel | много | wiele.

fari faire | do | thun, machen | дѣлать | robić.

nur seulement, ne... que | only (adv.) | nur | только | tylko.

promeni se promener | walk, promenade | spazieren | прогуливаться | spacerować.

tri trois | three | drei | три | trzy.

hundo chien | dog | Hund | песъ, собака | pies.

ĉio tout | everything | alles | все | wszystko.

dek dix | ten | zehn | десять | dziesięć.

fingro doigt | finger | Finger | палецъ | palec.

alia autre | other | ander | иной | inny.

kvin cinq | five | fünf | пять | pięć.

sep sept | seven | sieben | семь | siedm.

kvar quatre | four | vier | четыре | cztery.

ok huit | eight | acht | восемь | ośm.

mil mille (nombre) | thousand | tausend | тысяча | tysiąc.

cent cent | hundred | hundert | сто | sto.

naŭ neuf (9) | nine | neun | девять | dziewięć.

ses six | six | sechs | шесть | sześć.

minuto minute | minute | Minute | минута | minuta.

horo heure | hour | Stunde | часъ | godzina.

konsisti consister | consist | bestehen | состоять | składać się.

sekundo seconde | second | Sekunde | секунда | sekunda.

Januaro Janvier | January | Januar | Январь | Styczeń.

monato mois | month | Monat | мѣсяцъ | miesiąc.

jaro année | year | Jahr | годъ | rok.

Aprilo Avril | April | April | Апрѣль | Kwiecień.

Novembro Novembre | November | November | Ноябрь | Listopad.

Decembro Décembre | December | December | Декабрь | Grudzień.

Februaro Février | February | Februar | Февраль | Luty.

semajno semaine | week | Woche | недѣля | tydzień.

Dio Dieu | God | Gott | Богъ | Bóg.

elekti choisir | choose | wählen | выбирать | wybierać.

ĝi cela, il, elle | it | es, dieses | оно, это | ono, to.

sankta saint | holy | heilig | святой, священный | święty.

krei créer | create | schaffen, erschaffen | создавать | stwarzać.

dato date | date | Datum | число (мѣсяца) | data.

Marto Mars | March | März | Мартъ | Marzec.

naski enfanter, faire naître | bear, produce | gebären | рождать | rodzić.

it marque le participe passé passif | ending of past part. pass. in verbs | bezeichnet das Participium perfecti passivi | означаетъ причастіе прошедшаго времени страдат. залога | oznacza imiesłów bierny czasu przeszłego.

§13.

La feino (Daŭrigo).

Ĉar ĉiu amas ordinare personon, kiu estas simila al li, tial tiu ĉi patrino varmege amis sian pli maljunan filinon, kaj en tiu sama tempo ŝi havis teruran malamon kontraŭ la pli juna. Ŝi devigis ŝin manĝi en la kuirejo kaj laboradi senĉese. Inter aliaj aferoj tiu ĉi malfeliĉa infano devis du fojojn en ĉiu tago iri ĉerpi akvon en tre malproksima loko kaj alporti domen plenan grandan kruĉon.

daŭri durer | endure, last | dauern | продолжаться | trwać.

ig faire...; ex. pura pur, propre ― purigi nettoyer; morti mourir ― mortigi tuer (faire mourir) | cause to be; e.g. pura pure ― purigi purify; sidi sit ― sidigi seat | zu etwas machen, lassen; z.B. pura rein ― purigi reinigen; bruli brennen (selbst) ― bruligi brennen (etwas) | дѣлать чѣмъ нибудь, заставить дѣлать; напр. pura чистый ― purigi чистить; bruli горѣть ― bruligi жечь | robić czemś; np. pura czysty ― purigi czyścić; bruli palić się ― bruligi palić.

ordinara ordinaire | ordinary | gewöhnlich | обыкновенный | zwyczajny.

persono personne | person | Person | особа, лицо | osoba.

tiu celui-là | that | jener | тотъ | tamten.

ĉi ce qui est le plus près; ex. tiu celui-là ― tiu ĉi celui-ci | denotes proximity; e. g. tiu that ― tiu ĉi this; tie there ― tie ĉi here | die nächste Hinweisung; z. B. tiu jener ― tiu ĉi dieser; tie dort ― tie ĉi hier | ближайшее указаніе; напр. tiu тотъ ― tiu ĉi этотъ; tie тамъ ― tie ĉi здѣсь | wskazanie najbliższe; np. tiu tamten ― tiu ĉi ten; tie tam ― tie ĉi tu.

varma chaud | warm | warm | теплый | ciepły.

eg marque augmentation, plus haut degré; ex. pordo porte ― pordego grande porte; peti prier ― petegi supplier | denotes increase of degree; e.g. varma warm ― varmega hot | bezeichnet eine Vergösserung oder Steigerung; z.B. pordo Thür ― pordego Thor; varma warm ― varmega heiss | означаетъ увеличеніе или усиленіе степени; напр. mano рука ― manego ручище; varma теплый ― varmega горячій | oznacza zwiększenie lub wzmocnienie stopnia; np. mano ręka ― manego łapa; varma ciepły ― varmega gorący.

sama même (qui n’est pas autre) | same | selb, selbst (z. B. derselbe, daselbst) | же, самый (напр. тамъ же, тотъ самый) | źe, sam (np. tam że, ten sam).

tempo temps (durée) | time | Zeit | время | czas.

teruro terreur, effroi | terror | Schrecken | ужасъ | przerażenie.

kontraŭ contre | against | gegen | противъ | przeciw.

devi devoir | ought, must | müssen | долженствовать | musieć.

kuiri faire cuire | cook | kochen | варить | gotować.

ej marque le lieu spécialement affecté à... ex. preĝi prier ― preĝejo église; kuiri faire cuire ― kuirejo cuisine | place of an action; e.g. kuiri cook ― kuirejo kitchen | Ort für...; z.B. kuiri kochen ― kuirejo Küche; preĝi beten ― preĝejo Kirche | мѣсто для...; напр. kuiri варить ― kuirejo кухня; preĝi молиться ― preĝejo церковь | miejsce dla...; np. kuiri gotować ― kuirejo kuchnia; preĝi modlić się ― preĝejo kościół.

labori travailler | labor, work | arbeiten | работать | pracować.

ad marque durée dans l’action; ex. pafo coup de fusil ― pafado fusillade | denotes duration of action; e.g. danco dance ― dancado dancing | bezeichnet die Dauer der Thätigkeit; z.B. danco der Tanz ― dancado das Tanzen | означаетъ продолжительность дѣйствія: напр. iri идти ― iradi ходить, хаживать | oznacza trwanie czynności; np. iri iść -- iradi chodzić.

sen sans | without | ohne | безъ | bez.

ĉesi cesser | cease, desist | aufhören | переставать | przestawać.

inter entre, parmi | between, among | zwischen | между | między.

afero affaire | affair | Sache, Angelegenheit | дѣло | sprawa.

feliĉa heureux | happy | glücklich | счастливый | szczęśliwy.

fojo fois | time (e. g. three times etc.) | Mal | разъ | raz.

ĉerpi puiser | draw | schöpfen (z. B. Wasser) | черпать | czerpać.

tre très | very | sehr | очень | bardzo.

proksima proche, près de | near | nahe | близкій | blizki.

loko place, lieu | place | Ort | мѣсто | miejsce.

porti porter | pack, carry | tragen | носить | nosić.

n marque l’accusatif et le lieu ou où l’on va | ending of the objective, also marks direction towards | bezeichnet den Accusativ, auch die Richtung | означаетъ винит. падежъ, а также направленіе | oznacza przypadek czwarty, również kierunek.

kruĉo cruche | pitcher | Krug | кувшинъ | dzban.

§14.

Mi havas cent pomojn. ― Mi havas centon da pomoj. ― Tiu ĉi urbo havas milionon da loĝantoj. ― Mi aĉetis dekduon (aŭ dek-duon) da kuleroj kaj du dekduojn da forkoj. ― Mil jaroj (aŭ milo da jaroj) faras miljaron. ― Unue mi redonas al vi la monon, kiun vi pruntis al mi; due mi dankas vin por la prunto; trie mi petas vin ankaŭ poste prunti al mi, kiam mi bezonos monon. ― Por ĉiu tago mi ricevas kvin frankojn, sed por la hodiaŭa tago mi ricevis duoblan pagon, t. e. (= tio estas) dek frankojn. ― Kvinoble sep estas tridek kvin. ― Tri estas duono de ses. ― Ok estas kvar kvinonoj de dek. ― Kvar metroj da tiu ĉi ŝtofo kostas naŭ frankojn; tial du metroj kostas kvar kaj duonon frankojn (aŭ da frankoj). ― Unu tago estas tricent-sesdek-kvinono aŭ tricent-sesdek-sesono de jaro. ― Tiuj ĉi du amikoj promenas ĉiam duope. ― Kvinope ili sin ĵetis sur min, sed mi venkis ĉiujn kvin atakantojn. ― Por miaj kvar infanoj mi aĉetis dek du pomojn, kaj al ĉiu el la infanoj mi donis po tri pomoj. ― Tiu ĉi libro havas sesdek paĝojn; tial, se mi legos en ĉiu tago po dek kvin paĝoj, mi finos la tutan libron en kvar tagoj.

on marque les nombres fractionnaires; ex. kvar quatre ― kvarono le quart | marks fractions; e.g. kvar four ― kvarono a fourth, quarter | Bruchzahlwort; z.B. kvar vier ― kvarono Viertel | означаетъ числительное дробное; напр. kvar четыре ― kvarono четверть | liczebnik ułamkowy; np. kvar cztery ― kvarono ćwierć.

da de (après les mots marquant mesure, poids, nombre) | is used instead of de after words expressing weight or measure | ersetzt den Genitiv nach Mass, Gewicht u. drgl bezeichnenden Wörtern | замѣняетъ родительный падежъ послѣ словъ, означающихъ мѣру, вѣсъ и т. д | zastępuje przypadek drugi po słowach oznaczających miarę, wagę i. t. p.

urbo ville | town | Stadt | городъ | miasto.

loĝi habiter, loger | lodge | wohnen | жить, квартировать | mieszkać.

ant marque le participe actif | ending of pres. part. act. in verbs | bezeichnet das Participium praes. act. | означаетъ причасіе настоящаго времени дѣйств. залога | oznacza imieslów czynny czasu teraźniejsz.

aĉeti acheter | buy | kaufen | покупать | kupować.

aŭ ou | or | oder | или | albo, lub.

kulero cuillère | spoon | Löffel | ложка | łyżka.

forko fourchette | fork | Gabel | вилы, вилка | widły, widelec.

re de nouveau, de retour | again, back | wieder, zurück | снова, назадъ | znowu, napowrót.

mono argent (monnaie) | money | Geld | деньги | pieniądze.

prunti prêter | lend, borrow | leihen, borgen | взаймы давать или брать | pożyczać.

danki remercier | thank | danken | благодарить | dziękować.

por pour | for | für | для, за | dla, za.

peti prier | request, beg | bitten | просить | prosić.

ankaŭ aussi | also | auch | также | także.

post après | after, behind | nach, hinter | послѣ, за | po, za, potem.

kiam quand, lorsque | when | wann | когда | kiedy.

bezoni avoir besoin de | need, want | brauchen | нуждаться | potrzebować.

obl marque l’adjectif numéral multiplicatif; ex. du deux ― duobla double | ...fold; e.g. du two ― duobla twofold, duplex | bezeichnet das Vervielfachungszahlwort; z.B. du zwei ― duobla zweifach | означаетъ числительное множительное; напр. du два ― duobla двойной | oznacza liczebnik wieloraki; np. du dwa ― duobla podwójny.

pagi payer | pay | zahlen | платить | płacić.

ŝtofo étoffe | stuff, matter, goods | Stoff | вещество, матерія | materja, materjał.

kosti coûter | cost | kosten | стоить | kosztować.

ĉiam toujours | always | immer | всегда | zawsze.

op marque ládjectif numéral collectif; ex. du deux ― duope à deux | marks collective numerals; e.g. tri three ― triope three together | Sammelzahlwort; z.B. du zwei ― duope selbander, zwei zusammen | означаетъ числительное собирательное; напр. du два ― duope вдвоемъ | oznacza liczebnik zbiorowy; np. du dwa ― duope we dwoje.

ĵeti jeter | throw | werfen | бросать | rzucać.

venki vaincre | conquer | siegen | побѣждать | zwyciężać.

ataki attaquer | attack | angreifen | нападать | atakować.

paĝo page (d’un livre) | page | Seite (Buch-) | страница | stronica.

se si | if | wenn | если | jeżeli.

fini finir | end, finish | enden, beendigen | кончать | kończyć.

tuta entier, total | whole | ganz | цѣлый, весь | cały.

§15.

La feino (Daŭrigo).

En unu tago, kiam ŝi estis apud tiu fonto, venis al ŝi malriĉa virino, kiu petis ŝin, ke ŝi donu al ŝi trinki. “Tre volonte, mia bona,”; diris la bela knabino. Kaj ŝi tuj lavis sian kruĉon kaj ĉerpis akvon en la plej pura loko de la fonto kaj alportis al la virino, ĉiam subtenante la kruĉon, por ke la virino povu trinki pli oportune. Kiam la bona virino trankviligis sian soifon, ŝi diris al la knabino: “Vi estas tiel bela, tiel bona kaj tiel honesta, ke mi devas fari al vi donacon” (ĉar tio ĉi estis feino, kiu prenis sur sin la formon de malriĉa vilaĝa virino, por vidi, kiel granda estos la ĝentileco de tiu ĉi juna knabino). “Mi faras al vi donacon,” daŭrigis la feino, “ke ĉe ĉiu vorto, kiun vi diros, el via buŝo eliros aŭ floro aŭ multekosta ŝtono.”

fonto source | fountain | Quelle | источникъ | żródło.

riĉa riche | rich | reich | богатый | bogaty.

viro homme (sexe) | man | Mann | мужчина, мужъ | mężczyzna, mąż.

volonte volontiers | willingly | gern | охотно | chętnie.

tuj tout de suite, aussitôt | immediate | bald, sogleich | сейчасъ | natychmiast.

lavi laver | wash | waschen | мыть | myć.

sub sous | under, beneath, below | unter | подъ | pod.

teni tenir | hold, grasp | halten | держать | trzymać.

oportuna commode, qui est à propos | opportune, suitable | bequem | удобный | wygodny.

trankvila tranquille | quiet | ruhig | спокойный | spokojny.

soifi avoir soif | thirst | dursten | жаждать | pragnąć.

donaci faire cadeau | make a present | schenken | дарить | darować.

preni prendre | take | nehmen | брать | brać.

formo forme | form | Form | форма | forma, kształt.

vilaĝo village | village | Dorf | деревня | wieś.

ĝentila gentil, poli | polite, gentle | höflich | вѣжливый | grzeczny.

ĉe chez | at | bei | у, при | u, przy.

§16.

Mi legas. ― Ci skribas (anstataŭ „ci” oni uzas ordinare „vi”). ― Li estas knabo, kaj ŝi estas knabino. ― La tranĉilo tranĉas bone, ĉar ĝi estas akra. ― Ni estas homoj. ― Vi estas infanoj. ― Ili estas rusoj. ― Kie estas la knaboj? ― Ili estas en la ĝardeno. ― Kie estas la knabinoj? ― Ili ankaŭ estas en la ĝardeno. ― Kie estas la tranĉiloj? ― Ili kuŝas sur la tablo. ― Mi vokas la knabon, kaj li venas. ― Mi vokas la knabinon, kaj ŝi venas. ― La infano ploras, ĉar ĝi volas manĝi. ― La infanoj ploras, ĉar ili volas manĝi. ― Knabo, vi estas neĝentila. ― Sinjoro, vi estas neĝentila. ― Sinjoroj, vi estas neĝentilaj. ― Mia hundo, vi estas tre fidela. ― Oni diras, ke la vero ĉiam venkas. ― En la vintro oni hejtas la fornojn. ― Kiam oni estas riĉa (aŭ riĉaj), oni havas multajn amikojn.

ci tu, toi, | thou | du | ты | ty.

anstataŭ au lieu de | instead | anstatt, statt | вмѣсто | zamiast.

uzi employer | use | gebrauchen | употреблять | używać.

tranĉi trancher, couper | cut | schneiden | рѣзать | rżnąć.

il instrument; ex. tondi tondre ― tondilo ciseaux; pafi tirer (coup de feu) ― pafilo fusil | instrument; e.g. tondi shear ― tondilo scissors | Werkzeug; z.B. tondi scheeren ― tondilo Scheere; pafi schieesen ― pafilo Flinte | орудіе; напр. tondi стричь ― tondilo ножницы; pafi стрѣлять ― pafilo ружье | narzędzie; np. tondi strzydz ― tondilo nożyce; pafi strzelać ― pafilo fuzya.

ruso russe | Russian | Russe | русскій | rossjanin.

ĝardeno jardin | garden | Garten | садъ | ogród.

voki appeler | call | rufen | звать | wołać.

voli vouloir | wish, will | wollen | хотѣть | chcieć.

fidela fidèle | faithful | treu | вѣрный | wierny.

vero vérité | true | Wahrheit | истина | prawda.

vintro hiver | winter | Winter | зима | zima.

hejti chauffer, faire du feu | heat (vb.) | heizen | топить (печку) | palić (w piecu).

forno fourneau, poële, four | stove | Ofen | печь, печка | piec.

§17.

La feino (Daŭrigo).

Kiam tiu ĉi bela knabino venis domen, ŝia patrino insultis ŝin, kial ŝi revenis tiel malfrue de la fonto. “Pardonu al mi, patrino,” diris la malfeliĉa knabino, “ke mi restis tiel longe”. Kaj kiam ŝi parolis tiujn ĉi vortojn, elsaltis el ŝia buŝo tri rozoj, tri perloj kaj tri grandaj diamantoj. “Kion mi vidas!” diris ŝia patrino kun grandega miro. “Ŝajnas al mi, ke el ŝia buŝo elsaltas perloj kaj diamantoj! De kio tio ĉi venas, mia filino?” (Tio ĉi estis la unua fojo, ke ŝi nomis ŝin sia filino). La malfeliĉa infano rakontis al ŝi naive ĉion, kio okazis al ŝi, kaj, dum ŝi parolis, elfalis el ŝia buŝo multego da diamantoj. “Se estas tiel,” diris la patrino, “mi devas tien sendi mian filinon. Marinjo, rigardu, kio eliras el la buŝo de via fratino, kiam ŝi parolas; ĉu ne estus al vi agrable havi tian saman kapablon? Vi devas nur iri al la fonto ĉerpi akvon; kaj kiam malriĉa virino petos de vi trinki, vi donos ĝin al ŝi ĝentile.”

insulti injurier | insult | schelten, schimpfen | ругать | besztać, łajać.

kial pourquoi | because, wherefore | warum | почему | dlaczego.

frue de bonne heure | early | früh | рано | rano, wcześnie.

pardoni pardonner | forgive | verzeihen | прощать | przebaczać.

longa long | long | lang | долгій, длинный | długi.

salti sauter, bondir | leap, jump | springen | прыгать | skakać.

perlo perle | pearl | Perle | жемчугъ | perła.

granda grand | great, tall | gross | большой, великій | wielki, duźy.

diamanto diamant | diamond | Diamant | алмазъ | djament.

miri s’étonner, admirer | wonder | sich wundern | удивляться | dziwić się.

ŝajni sembler | seem | scheinen | казаться | wydawać się.

nomi nommer, appeler | name, nominate | nennen | называть | naźywać.

naiva naïf | naïve | naiv | наивный | naiwny.

okazi avoir lieu, arriver | happen | vorfallen | случаться | zdarzać się.

dum pendant, tandis que | while | während | пока, между тѣмъ какъ | póki.

sendi envoyer | send | senden, schicken | посылать | posyłać.

kapabla capable, apte | capable | fähig | способный | zdolny.

§18.

Li amas min, sed mi lin ne amas. ― Mi volis lin bati, sed li forkuris de mi. ― Diru al mi vian nomon. ― Ne skribu al mi tiajn longajn leterojn. ― Venu al mi hodiaŭ vespere. ― Mi rakontos al vi historion. ― Ĉu vi diros al mi la veron? ― La domo apartenas al li. ― Li estas mia onklo, ĉar mia patro estas lia frato. ― Sinjoro Petro kaj lia edzino tre amas miajn infanojn; mi ankaŭ tre amas iliajn (infanojn). ― Montru al ili vian novan veston. ― Mi amas min mem, vi amas vin mem, li amas sin mem, kaj ĉiu homo amas sin mem. ― Mia frato diris al Stefano, ke li amas lin pli, ol sin mem. ― Mi zorgas pri ŝi tiel, kiel mi zorgas pri mi mem; sed ŝi mem tute ne zorgas pri si kaj tute sin ne gardas. ― Miaj fratoj havis hodiaŭ gastojn; post la vespermanĝo niaj fratoj eliris kun la gastoj el sia domo kaj akompanis ilin ĝis ilia domo. ― Mi jam havas mian ĉapelon; nun serĉu vi vian. ― Mi lavis min en mia ĉambro, kaj ŝi lavis sin en sia ĉambro. ― La infano serĉis sian pupon; mi montris al la infano, kie kuŝas ĝia pupo. ― Oni ne forgesas facile sian unuan amon.

kuri courir | run | laufen | бѣгать | biegać, lecieć.

vespero soir | evening | Abend | вечеръ | wieczór.

ĉu est-ce que | whether | ob | ли, развѣ | czy.

edzo mari, époux | married person, husband | Gemahl | супругъ | małżonek.

montri montrer | show | zeigen | показывать | pokazywać.

nova nouveau | new | neu | новый | nowy.

vesti vêtir, habiller | clothe | ankleiden | одѣвать | odziewać, ubierać.

mem même (moi-, toi-, etc.) | self | selbst | самъ | sam.

zorgi avoir soin | care, be anxious | sorgen | заботиться | troszczyć się.

gardi garder | guard | hüten | стеречь, беречь | strzedz.

gasto hôte | guest | Gast | гость | gość.

akompani accompagner | accompany | begleiten | сопровождать | towarzyszyć.

ĝis jusqu’à | up to, until | bis | до | do, aż.

serĉi chercher | search | suchen | искать | szukać.

pupo poupée | doll | Puppe | кукла | lalka.

forgesi oublier | forget | vergessen | забывать | zapominać.

facila facile | easy | leicht | легкій | łatwy, lekki.

§19.

La feino (Daŭrigo).

“Estus tre bele,” respondis la filino malĝentile, “ke mi iru al la fonto!” ― “Mi volas ke vi tien iru,” diris la patrino, “kaj iru tuj!” La filino iris, sed ĉiam murmurante. Ŝi prenis la plej belan arĝentan vazon, kiu estis en la loĝejo. Apenaŭ ŝi venis al la fonto, ŝi vidis unu sinjorinon, tre riĉe vestitan, kiu eliris el la arbaro kaj petis de ŝi trinki (tio ĉi estis tiu sama feino, kiu prenis sur sin la formon kaj la vestojn de princino, por vidi, kiel granda estos la malboneco de tiu ĉi knabino). “Ĉu mi venis tien ĉi,” diris al ŝi la malĝentila kaj fiera knabino, “por doni al vi trinki? Certe, mi alportis arĝentan vazon speciale por tio, por doni trinki al tiu ĉi sinjorino! Mia opinio estas: prenu mem akvon, se vi volas trinki.” ― “Vi tute ne estas ĝentila,” diris la feino sen kolero. “Bone, ĉar vi estas tiel servema, mi faras al vi donacon, ke ĉe ĉiu vorto, kiun vi parolos, eliros el via buŝo aŭ serpento aŭ rano.”

us marque le conditionnel (ou le subjonctif) | ending of conditional in verbs | bezeichnet den Konditionalis (oder Konjunktiv) | означаетъ условное наклоненіе (или сослагательное) | oznacza tryb warunkowy.

murmuri murmurer, grommeler | murmur | murren, brummen | ворчать | mruczеć.

vazo vase | vase | Gefäss | сосудъ | naczynie.

arĝento argent (métal) | silver | Silber | серебро | srebro.

apenaŭ à peine | scarcely | kaum | едва | ledwie.

ar une réunion de certains objets; ex. arbo arbre ― arbaro forêt | a collection of objects; e.g. arbo tree ― arbaro forest; ŝtupo step ― ŝtuparo stairs | Sammlung gewisser Gegenstände; z.B. arbo Baum ― arbaro Wald; ŝtupo Stufe ― ŝtuparo Treppe, Leiter | собраніе данныхъ предметовъ; напр. arbo дерево ― arbaro лѣсъ; ŝtupo ступень ― ŝtuparo лѣстница | zbiór danych przedmiotów; np. arbo drzewo ― arbaro las; ŝtupo szczebel ― ŝtuparo drabina.

princo prince | prince | Fürst, Prinz | принцъ, князь | książe.

certa certain | certain, sure | sicher, gewiss | вѣрный, извѣстный | pewny.

speciala spécial | special | speciell | спеціальный | specjalny.

opinio opinion | opinion | Meinung | мнѣніе | opinja.

koleri se fâcher | be angry | zürnen | сердиться | gniewać się.

servi servir | serve | dienen | служить | słuźyć.

em qui a le penchant, l’habitude; ex. babili babiller ― babilema babillard | inclined to; e.g. babili chatter ― babilema talkative | geneigt, gewohnt; z.B. babili plaudern ― babilema geschwätzig | склонный, имѣющій привычку; напр. babili болтать ― babilema болтливый | skłonny, przyzwyczajony; np. babili paplać ― babilema gadula.

serpento serpent | serpent | Schlange | змѣя | wąź.

rano grenouille | frog | Frosch | лягушка | żaba.

§20.

Nun mi legas, vi legas kaj li legas; ni ĉiuj legas. ― Vi skribas, kaj la infanoj skribas; ili ĉiuj sidas silente kaj skribas. ― Hieraŭ mi renkontis vian filon, kaj li ĝentile salutis min. ― Hodiaŭ estas sabato, kaj morgaŭ estos dimanĉo. ― Hieraŭ estis vendredo, kaj postmorgaŭ estos lundo. ― Antaŭ tri tagoj mi vizitis vian kuzon kaj mia vizito faris al li plezuron. ― Ĉu vi jam trovis vian horloĝon? ― Mi ĝin ankoraŭ ne serĉis; kiam mi finos mian laboron, mi serĉos mian horloĝon, sed mi timas, ke mi ĝin jam ne trovos. ― Kiam mi venis al li, li dormis; sed mi lin vekis. ― Se mi estus sana, mi estus feliĉa. ― Se li scius, ke mi estas tie ĉi, li tuj venus al mi. ― Se la lernanto scius bone sian lecionon, la instruanto lin ne punus. ― Kial vi ne respondas al mi? ― Ĉu vi estas surda aŭ muta? ― Iru for! ― Infano, ne tuŝu la spegulon! ― Karaj infanoj, estu ĉiam honestaj! ― Li venu, kaj mi pardonos al li. Ordonu al li, ke li ne babilu. ― Petu ŝin, ke ŝi sendu al mi kandelon. ― Ni estu gajaj, ni uzu bone la vivon, ĉar la vivo ne estas longa. ― Ŝi volas danci. ― Morti pro la patrujo estas agrable. ― La infano ne ĉesas petoli.

sidi être assis | sit | sitzen | сидѣть | siedzieć.

silenti se taire | be silent | schweigen | молчать | milczeć.

hieraŭ hier | yesterday | gestern | вчера | wczoraj.

renkonti rencontrer | meet | begegnen | встрѣчать | spotykać.

saluti saluer | salute, greet | grüssen | кланяться | kłaniać się.

sabato samedi | Saturday | Sonnabend | суббота | sobota.

morgaŭ demain | to-morrow | morgen | завтра | jutro.

dimanĉo dimanche | Sunday | Sonntag | воскресенье | niedziela.

vendredo vendredi | Friday | Freitag | пятница | piątek.

lundo lundi | Monday | Montag | понедѣльникъ | poniedziałek.

viziti visiter | visit | besuchen | посѣщать | odwiedzać.

kuzo cousin | cousin | Vetter, Cousin | двоюродный братъ | kuzyn.

plezuro plaisir | pleasure | Vergnügen | удовольствіе | przyjemność.

horloĝo horloge, montre | clock | Uhr | часы | zegar.

timi craindre | fear | fürchten | бояться | obawiać się.

dormi dormir | sleep | schlafen | спать | spać.

veki réveiller, éveiller | wake, arouse | wecken | будить | budzić.

scii savoir | know | wissen | знать | wiedzieć.

leciono leçon | lesson | Lektion | урокъ | lekcya.

instrui instruire, enseigner | instruct, teach | lehren | учить | uczyć.

puni punir | punish | strafen | наказывать | karać.

surda sourd | deaf | taub | глухой | głuchy.

muta muet | dumb | stumm | нѣмой | niemy.

tuŝi toucher | touch | rühren | трогать | ruszać, dotykać.

spegulo miroir | looking-glass | Spiegel | зеркало | zwierciadło.

kara cher | dear | theuer | дорогой | drogi.

ordoni ordonner | order, command | befehlen | приказывать | rozkazywać.

babili babiller | chatter | schwatzen, plaudern | болтать | paplać.

kandelo chandelle | candle | Licht, Kerze | свѣча | świeca.

gaja gai | gay, glad | lustig | веселый | wesoły.

danci danser | dance | tanzen | танцовать | tańczyć.

morti mourir | die | sterben | умирать | umierać.

petoli faire le polisson, faire des bêtises | be mischievous | muthwillig sein | шалить | swawolić.

uj qui porte, qui contient, qui est peuplé de; ex. pomo pomme ― pomujo pommier; cigaro cigare ― cigarujo porte-cigares; Turko Turc ― Turkujo Turquie | containing, filled with; e. g. cigaro cigar ― cigarujo cigar-case; pomo apple ― pomujo apple-tree; Turko Turk ― Turkujo Turkey | Behälter, Träger (d. h. Gegenstand worin... aufbewahrt wird,... Früchte tragende Pflanze, von... bevölkertes Land); z. B. cigaro Cigarre ― cigarujo Cigarrenbüchse; pomo Apfel ― pomujo Apfelbaum; Turko Türke ― Turkujo Türkei | вмѣститель, носитель (т. е. вещь, въ которой храниться...; растеніе несущее... или страна, заселенная...); напр. cigaro сигара ― cigarujo портъ-сигаръ; pomo яблоко ― pomujo яблоня; Turko Турокъ ― Turkujo Турція | zawierający, noszący (t. j. przedmiot, w którym się coś przechowuje, roślina, która wydaje owoc, lub kraj, względem zaludniających go mieszkańców; np. cigaro cygaro ― cigarujo cygarnica; pomo jabłko ― pomujo jabłoń; Turko turek ― Turkujo Turcya).