Serwis Edukacyjny w I-LO w Tarnowie ![]() Materiały dla uczniów liceum |
Autor artykułu: mgr Jerzy Wałaszek |
©2023 mgr Jerzy Wałaszek |
SPIS TREŚCI |
|
Poniższy obrazek pokazuje, jak wygląda ZX Spectrum w środku.
Jak widzisz, wszystko jest nazwane za pomocą trzyliterowych skrótów. Czarne, prostokątne kawałki plastiku z dużą liczbą metalowych nóżek to układy scalone, które w zasadzie wykonują całą pracę. Wewnątrz każdego z nich jest malutka płytka krzemowa połączona drucikami z metalowymi nóżkami. Na tym kawałku krzemu umieszczono tysiące tranzystorów, które tworzą elektroniczne obwody będące tym komputerem.
Mózgiem kierującym działaniem komputera jest układ procesora, często oznaczany angielskim skrótem CPU (Central Processing Unit - Centralna Jednostka Przetwarzająca Dane). Ten szczególny mikroprocesor jest nazywany Z80A, co jest szybszą wersją podstawowego układu Z80 produkcji firmy ZiLOG.
Procesor steruje komputerem, wykonuje działania arytmetyczne, sprawdza, jakie naciśnięto klawisze, decyduje, co zrobić w wyniku ich naciśnięcia, a ogólnie decyduje, co komputer powinien robić. Jednakże, pomimo całego swojego sprytu, nie dałby rady robić to wszystko samemu. Na przykład, nic nie wie na temat języka BASIC ani arytmetyki liczb dziesiętnych i dlatego potrzebuje on pobierać swoje instrukcje z innego układu - pamięci ROM (Read Only Memory = Pamięć Tylko Do Odczytu). ROM zawiera długą listę instrukcji tworzących program komputera, mówiący procesorowi co powinien robić we wszystkich przewidzianych okolicznościach. Program ten nie jest napisany w języku BASIC, lecz w języku, który nazywa się kodem maszynowym Z80, i który wygląda jak długi ciąg liczb. Jest ich w sumie 16384 (16*1024), co wyjaśnia powody, dla których BASIC w ZX Spectrum jest czasami nazywany 16 Kilobajtowym BASIC'iem - 1 kilobajt = 1024 bajty.
Chociaż w innych komputerach są podobne układy, to ten szczególny ciąg instrukcji jest unikalny dla ZX Spectrum i został napisany specjalnie dla niego.
Znajdujące się obok niego osiem układów scalonych (oraz następne osiem z lewej strony płyty u dołu) tworzy pamięć. Jest to pamięć RAM (Random Access Memory = Pamięć o Dostępie Swobodnym). W pamięci RAM procesor przechowuje informację, którą chce zachować, programy w języku BASIC, zmienne, obraz dla ekranu telewizora oraz różne inne elementy, które śledzą stan komputera.
Ten duży układ scalony to ULA (Uncommitted Logic Array = Programowalna Matryca Logiczna). W rzeczywistości pełni on rolę "centrum komunikacyjnego', zapewniając, iż wszystko, czego wymaga procesor, zostanie rzeczywiście wykonane; odczytuje również pamięć, aby zobaczyć z czego składa się obraz telewizyjny i wysyła odpowiednie sygnały do interfejsu telewizyjnego.
Enkoder PAL to cała grupa składników, które zamieniają sygnał telewizyjny z układów logicznych na postać odpowiednią dla kolorowych odbiorników TV.
Stabilizator napięcia zamienia napięcie niestabilizowane z zasilacza na absolutnie stabilne napięcie 5V.
To podsumowuje Broszurkę Wprowadzającą. Jeśli czujesz, że zrozumiałeś ją dobrze, sugerujemy ci, abyś teraz spróbował przeczytać instrukcję programowania w języku BASIC.
![]() |
Zespół Przedmiotowy Chemii-Fizyki-Informatyki w I Liceum Ogólnokształcącym im. Kazimierza Brodzińskiego w Tarnowie ul. Piłsudskiego 4 ©2023 mgr Jerzy Wałaszek |
Materiały tylko do użytku dydaktycznego. Ich kopiowanie i powielanie jest dozwolone
pod warunkiem podania źródła oraz niepobierania za to pieniędzy.
Pytania proszę przesyłać na adres email: i-lo@eduinf.waw.pl
Serwis wykorzystuje pliki cookies. Jeśli nie chcesz ich otrzymywać, zablokuj je w swojej przeglądarce.
Informacje dodatkowe.