(Granda, vasta verando, apartenanta al la loĝdomo de konstruestro Solness. Parto de la domo kun elirpordo al la verando vidiĝas maldekstre. Balustrado antaŭ tiu ĉi dekstre. Tute fone, sur la malvasta flanko de la verando, ŝtuparo kondukas al la pli malalte situanta ĝardeno. Grandaj, maljunaj arboj en la ĝardeno etendas siajn branĉojn super la verando kaj al la domo. Plej dekstre, inter la arboj, ekvidiĝas la suba parto de la nova vilao kun skafaldo ĉirkaŭ la turkonstruaĵo. En la fono la ĝardeno limiĝas de malnova kradbarilo. Ekster la barilo estas strato kun malaltaj, kadukaj dometoj.)

(Vesperĉielo kun sunbriligitaj nuboj.)

(Sur la verando staras ĝardena benko laŭ la muro de la domo, kaj antaŭ la benko longa tablo. Apud la alia flanko de la tablo estas apogseĝo kaj kelkaj taburetoj. Ĉiuj mebloj estas korbfarista plektaĵo.)

(Sinjorino Solness, envolvita en blanka krepŝalo, ripozas en la apogseĝo rigardante dekstren.)

(Iom poste Hilde Wangel venas supren la ŝtuparon de la ĝardeno. Ŝi estas same vestita kiel antaŭe, kaj portas ĉapelon sur la kapo. Sur la brusto ŝi portas etan bukedon el ordinaraj floretoj.)

SINJORINO SOLNESS

(turnas la kapon iomete) Ĉu vi ĉirkaŭiris en la ĝardeno, fraŭlino Wangel!

HILDE

Jes, mi ĉirkaŭrigardis tie.

SINJORINO SOLNESS

Kaj ankaŭ trovis florojn, mi vidas.

HILDE

Ho jes! Ĉar ili abundas. Inter la arbustoj.

SINJORINO SOLNESS

Ho ĉu? Ankoraŭ? Jes, ĉar mi tien preskaŭ neniam venas.

HILDE

(pli proksime) Ĉu vere! Vi do ne kuras en la ĝardenon ĉiun tagon?

SINJORINO SOLNESS

(kun laca rideto) Mi ne plu ien “kuras”, mi. Nun ne plu.

HILDE

Nu, sed ĉu vi neniam foje iras por saluti la belaĵojn, kiuj tie troviĝas?

SINJORINO SOLNESS

Ĉio fremdiĝis por mi. Mi preskaŭ timas la revidon.

HILDE

Vian propran ĝardenon!

SINJORINO SOLNESS

Ŝajnas al mi, ke ĝi ne plu aspektas la mia.

HILDE

Ho, kial tiel —?

SINJORINO SOLNESS

Ne, ĝi ne estas. Ne estas kiel en la tempo de patro kaj patrino. Nun ili bedaŭrinde forprenis tiom multe de la ĝardeno, fraŭlino Wangel. Imagu, — ili parceligis, — kaj konstruis domojn por fremdaj homoj. Homoj, kiujn mi ne konas. Kaj ili povas sidi rigardante min tra siaj fenestroj.

HILDE

(kun hela esprimo) Sinjorino Solness?

SINJORINO SOLNESS

Jes?

HILDE

Permesu al mi iomete restadi ĉe vi?

SINJORINO SOLNESS

Jes volonte, se vi emas.

(Hilde translokigas tabureton al la apogseĝo kaj eksidas.)

HILDE

Ah, — ĉi tie oni povas sidi sunumante sin kiel kato.

SINJORINO SOLNESS

(metas la manon facile sur ŝian nukon) Ĝentile ke vi volas sidi ĉe mi. Mi kredus, ke vi enirus al mia edzo.

HILDE

Kion mi farus ĉe li?

SINJORINO SOLNESS

Helpi lin, mi pensis.

HILDE

Ne dankon. Cetere li ne estas interne. Li iras tie kun la laboristoj. Sed li aspektis tiel mordeme, ke mi ne kuraĝis paroli al li.

SINJORINO SOLNESS

Ho, funde li estas milda kaj mola en la animo.

HILDE

Li!

SINJORINO SOLNESS

Vi ankoraŭ ne vere konas lin, vi, fraŭlino Wangel.

HILDE

(rigardas ŝin varme) Ĉu vi ĝojas nun, ĉar vi transloĝiĝos en la novan domon?

SINJORINO SOLNESS

Mi devus ja ĝoji. Ĉar Halvard ja deziras —

HILDE

Ho, ne ĝuste pro tio, mi pensas.

SINJORINO SOLNESS

Jes, jes, fraŭlino Wangel. Ĉar estas ja nur mia devo, tio, subigi min al li. Sed ofte sentiĝas malfacile devigi sian animon al obeemo.

HILDE

Jes, tio certe sentiĝas malfacile.

SINJORINO SOLNESS

Jes imagu. Kiam oni ne estas pli bona homo ol mi, jen —

HILDE

Kiam oni travivis tiom da pezaĵoj, kiel vi —

SINJORINO SOLNESS

Kiel vi tion scias?

HILDE

Via edzo diris.

SINJORINO SOLNESS

Al mi li malofte tuŝas tiujn aferojn. — Jes, kredu, ke mi travivis sufiĉe multe dum mia vivo, mi, fraŭlino Wangel.

HILDE

(rigardas ŝin kompateme kaj malrapide kapsignas) Kompatinda sinjorino Solness. Unue brulis por vi —

SINJORINO SOLNESS

(kun suspiro) Jes, ĉio mia brulis.

HILDE

Kaj poste sekvis tio pli grava.

SINJORINO SOLNESS

(rigardas ŝin demande) Pli grava?

HILDE

La plej afliktiga.

SINJORINO SOLNESS

Al kio vi aludas?

HILDE

(silente) Vi ja perdis ambaŭ knabetojn.

SINJORINO SOLNESS

Ho, ili, jes. Jes, vidu, tiu estis aparta afero, tiu. Estis ja elĉiela sorto. Kaj al tiaĵo oni devas sin kurbi. Kaj aldone danki.

HILDE

Ĉu vi tion faras?

SINJORINO SOLNESS

Ne ĉiam, bedaŭrinde. Mi ja bone scias, ke estas mia devo. Sed tamen mi ne povas.

HILDE

Nu ja, estas kompreneble, mi pensas.

SINJORINO SOLNESS

Kaj ofte mi devas diri al mi mem, ke estis justa puno por mi —

HILDE

Kial?

SINJORINO SOLNESS

Ĉar mi ne estis sufiĉe persista en la malfeliĉo.

HILDE

Sed mi ne komprenas, ke —

SINJORINO SOLNESS

Ho ne, ne, fraŭlino Wangel, — ne parolu pli pri tiuj du knabetoj. Pri ili ni nur ĝoju. Ĉar ili ja estas feliĉaj, — feliĉaj nun. Estas ja la malgrandaj perdoj en la vivo, kiuj tiel akre ŝiras la koron. Perdi ĉion, kion aliaj homoj kalkulas por nenio.

HILDE

(metas la brakojn sur ŝian genuon kaj rigardas al ŝi varme) Dolĉa sinjorino Solness, — diru al mi, kio tio estas!

SINJORINO SOLNESS

Kiel mi diras. Nur etaj aĵoj. Brulis ja ĉiuj la malnovaj portretoj sur la muroj. Kaj ĉiuj la malnovaj silkaj kostumoj brulis. Tiuj kiu apartenis al la familio dum longaj tempoj. Kaj ĉiuj puntaĵoj de patrino kaj avino — ankaŭ ili brulis. Kaj imagu, — la juveloj! (peze) Kaj ĉiuj pupoj.

HILDE

Pupoj?

SINJORINO SOLNESS

(plorsufoke) Mi havis naŭ delikatajn pupojn.

HILDE

Kaj ankaŭ ili brulis?

SINJORINO SOLNESS

Ĉiuj. Ho, estis korŝire, — korŝire por mi.

HILDE

Ĉu vi do konservis ĉiujn tiujn pupojn? Ekde infaneco?

SINJORINO SOLNESS

Ne konservis. Mi kaj la pupoj, ni kunvivadis ankaŭ poste.

HILDE

Post kiam vi fariĝis plenkreska?

SINJORINO SOLNESS

Jes, longe post tiu tempo.

HILDE

Ankaŭ post kiam vi edziniĝis?

SINJORINO SOLNESS

Ho jes. Kiam li nur ne vidis, tiam — Sed ili ja forbrulis, la malfeliĉuloj. Neniu pensis savi ilin. Ho, estas triste imagi. Jes, ne ridu pri mi, fraŭlino Wangel.

HILDE

Mi tute ne ridas.

SINJORINO SOLNESS

Ĉar iel estis ja vivo en ili. Mi portis ilin sub mia koro. Kvazaŭ etajn nenaskitajn infanojn.

(Doktoro Herdal, kun la ĉapelo en la mano, elvenas tra la pordo kaj ekvidas la sinjorinon Solness kaj Hilde.)

DOKTORO HERDAL

Nu, vi do sidas ekstere kaptante malvarmumon, sinjorino?

SINJORINO SOLNESS

Mi trovas, ke estas bone kaj varme hodiaŭ.

DOKTORO HERDAL

Jes, jes. Sed ĉu io okazos en la domo? Mi ricevis letereton de vi.

SINJORINO SOLNESS

(ekstaras) Jes, estas io priparolenda kun vi.

DOKTORO HERDAL

Bone. Ni do eniru. (al Hilde) En montara uniformo ankaŭ hodiaŭ, fraŭlino?

HILDE

(gaje, ekstaras) Ho jes! Plene ekipita! Sed hodiaŭ mi ne supreniros por rompi la nukon. Ni du bone restos malsupre por rigardi, ni, doktoro.

DOKTORO HERDAL

Kion ni rigardu?

SINJORINO SOLNESS

(silente, timigite al Hilde) Tŝ, tŝ, — je Dio! Jen li venas! Provu deturni lin de tiu kaprico. Kaj ni estu amikinoj, fraŭlino Wangel. Ĉu ne?

HILDE

(impete ĵetas sin al ŝia kolo) Ho, se ni nur povus.

SINJORINO SOLNESS

(liberigas sin atente) Nu—nu—nu! Jen li venas, doktoro! Mi parolu kun vi.

DOKTORO HERDAL

Ĉu temas pri li?

SINJORINO SOLNESS

Jes, certe li. Envenu.

(Ŝi kaj la doktoro iras en la domon)

(En la posta momento konstruestro Solness venas de la ĝardeno supren laŭ la ŝtuparo. Serioza mieno kaptas la vizaĝon de Hilde)

SOLNESS

(Ekrigardas al la pordo, kiu zorge fermiĝas de interne.) Ĉu vi tion rimarkis, Hilde, ke tuj kiam mi venas, ŝi foriras?

HILDE

Mi rimarkis, ke tuj kiam vi venas, vi igas ŝin foriri.

SOLNESS

Eble tiel. Sed mi ne povas ion ŝanĝi. (rigardas ŝin atente) Ĉu vi frostas, Hilde? Vi tiel aspektas.

HILDE

Mi ĵus elvenis de tombeja kelo.

SOLNESS

Kion vi aludas per tio?

HILDE

Ke frostas en mia korpo, konstruestro.

SOLNESS

(malrapide) Mi kredas, ke mi komprenas —

HILDE

Kion vi volas ĉi tie nun?

SOLNESS

Mi ekvidis vin de tie fore.

HILDE

Sed tiam vi ja ankaŭ vidis ŝin?

SOLNESS

Mi sciis, ke ŝi volus tuj foriri, se mi venus.

HILDE

Ĉu estas aflikte por vi, ke ŝi tiel evitas vin?

SOLNESS

Iel tio ankaŭ sentiĝas kiel malpeziĝo.

HILDE

Ke vi ne havas ŝin rekte antaŭ la okuloj?

SOLNESS

Jes.

HILDE

Ke vi ne ĉiame vidas, kiel peze ŝi prenas tion ĉi pri la knabetoj?

SOLNESS

Jes. Precipe tial.

(Hilde paŝadas sur la verando kun la manoj surdorse, ekstaras ĉe la balustrado kaj rigardas eksteren sur la ĝardenon.)

SOLNESS

(post ioma paŭzo) Vi parolis longe kun ŝi, ĉu?

HILDE

(staras senmove kaj ne respondas)

SOLNESS

Ĉu longe, mi demandas.

HILDE

(silentas kiel antaŭe)

SOLNESS

Pri kio ŝi parolis, Hilde?

HILDE

(daŭre silentas)

SOLNESS

Kompatinda Aline! Certe estis pri la knabetoj.

HILDE

(skuiĝas nervoze; rapide ŝi kapsignas kelkajn fojojn.)

SOLNESS

Neniam supervenkos. Neniam en la mondo ŝi supervenkos. (proksimiĝas) Nun vi denove staras tie kiel ŝtona statuo. Tiel vi staris ankaŭ hieraŭ vespere.

HILDE

(turnas sin kaj rigardas lin per grandaj, seriozaj okuloj) Mi volas forvojaĝi.

SOLNESS

(akre) Forvojaĝi!

HILDE

Jes.

SOLNESS

Sed tion mi ne permesas.

HILDE

Kion mi nun faru ĉi tie?

SOLNESS

Nur esti ĉi tie, Hilde!

HILDE

(rigardas lin de supre malsupren) Nu, dankon. Fariĝis ja ne tiel.

SOLNESS

(senpripense) Des pli bone!

HILDE

(impete) Mi ne povas fari malbonon kontraŭ iu, kiun mi konas! Ne forpreni ion, kio apartenas al ŝi.

SOLNESS

Kiu diras, ke vi tion faru!

HILDE

(daŭre) Kontraŭ iu fremda, konsentite! Ĉar tio estas io tute alia! Kontraŭ iu kiun mi neniam vidis antaŭ miaj okuloj. Sed kontraŭ iu al kiu mi proksimiĝis —! Ho ne! Ne do! Uŝ!

SOLNESS

Jes, sed ion alian mi ja ne diris!

HILDE

Ho, konstruestro, vi certe bone scias, kiel evoluus. Kaj tial mi forvojaĝos.

SOLNESS

Kaj kio fariĝos el mi, kiam vi estos foririnta? Por kio mi tiam vivu? Poste?

HILDE

(kun la nedifinebla esprimo en la okuloj) Pri vi ne estas zorgo. Vi havas ja viajn devojn por ŝi. Vivu por tiuj devoj.

SOLNESS

Tro malfrue. Tiuj potencoj, — tiuj — tiuj —

HILDE

— la diabloj —

SOLNESS

Jes, la diabloj! Kaj ankaŭ la trolo ene en mi. Ili suĉis el ŝi la vivsangon. (ridas senespere) Pro mia feliĉo ili tion faris! Jes—jes! (peze) Kaj nun ŝi estas morta — pro mi. Kaj mi estas viva katenita al tiu mortinto. (en sovaĝa timo) Mi — mi, kiu ne povas vivi la vivon sen ĝojo!

(Hilde ĉirkaŭiras la tablon kaj eksidas sur la benkon kun la kubutoj sur la tablotabulo kaj kun la kapo apogata en la manoj.)

HILDE

(sidas momenton lin rigardante) Kion vi do konstruos venontan fojon?

SOLNESS

(skuas la kapon) Mi ne kredas, ke de nun multe pli fariĝos.

HILDE

Ne tiaj hejmecaj, feliĉaj hejmoj por patrino kaj patro? Kaj por la infanaro?

SOLNESS

Mi ŝatus scii ĉu por tio fariĝos bezono estonte.

HILDE

Kompatinda konstruestro! Kaj vi kiu pasigis ĉi tiujn dek jarojn — dediĉante la vivon — nur por tio!

SOLNESS

Nu ja, vi parolas, Hilde.

HILDE

(ekscite) Ho, aspektas al mi stulte, stulte, — ĉio!

SOLNESS

Kiu ĉio?

HILDE

Ke oni ne kuraĝas kapti sian propran feliĉon. Sian propran vivon! Nur ĉar staras io konata en la vojo!

SOLNESS

Iu preter kiu oni ne rajtas pasi.

HILDE

Mi dezirus scii, ĉu oni ne funde rajtus tion fari? Sed tamen —. Ho, esti tiu kiu povus fordormi el la tuto!

(Ŝi metas la brakojn plate sur la tablon, ripozigas la maldekstran flankon de la kapo en la manojn kaj fermas la okulojn.)

SOLNESS

(turnas la apogseĝon kaj eksidas ĉe la tablo) Ĉu vi havis hejmecan, feliĉan hejmon — norde ĉe via patro, Hilde?

HILDE

(senmove, respondas kvazaŭ duone en dormo) Nur kaĝon mi havis.

SOLNESS

Kaj tien vi tute ne volas reveni?

HILDE

(kiel antaŭe) La birdo de la arbaro ne volas reiri en la kaĝon.

SOLNESS

Prefere ĉasi en la libera aero —

HILDE

(daŭre kiel antaŭe) La rabobirdo prefere ĉasas —

SOLNESS

(tenas la rigardon kuŝanta sur ŝi) Ke oni havus vikingan spiton en la vivo —

HILDE

(kun ordinara voĉo, malfermas la okulojn, sed ne movas sin) Kaj la aliaĵo? Kio tio estus!

SOLNESS

Fortika konscienco.

(Hilde vigle rektigas sin sur la benko. Ŝiaj okuloj denove havas la ĝojan, brilan esprimon.)

HILDE

(kapsignas al li) Mi scias, kion vi konstruos venontan fojon, mi!

SOLNESS

Jen vi scias pli ol mi, Hilde.

HILDE

Jes, la konstruestroj, ili ja estas tiel stultaj, ili.

SOLNESS

Kaj kio tio do estos?

HILDE

(kapsignas denove) La kastelo.

SOLNESS

Kiu kastelo?

HILDE

Mia kastelo, kompreneble.

SOLNESS

Vi nun volas havi kastelon?

HILDE

Ĉu vi ne ŝuldas al mi reĝlandon, mi demandas?

SOLNESS

Jes, mi aŭdas vin diri tion.

HILDE

Nu. Vi do ŝuldas al mi tiun reĝlandon. Kaj al reĝlando apartenas kastelo, mi opinius!

SOLNESS

(pli kaj pli gajigita) Jes, ordinare estas ja tiel.

HILDE

Bone; do konstruu ĝin por mi! Tuj!

SOLNESS

(ridas) Tuj dum horo?

HILDE

Jes! Ĉar nun ili pasis, — la dek jaroj. Kaj mi ne plu volas atendadi. Do, — eligu la kastelon, konstruestro!

SOLNESS

Ne estas facile esti via ŝuldanto, Hilde.

HILDE

Tion vi devus pripensi pli frue. Nun estas tro malfrue. Do — (frapas la tablon) — surtabligu la kastelon! Estas mia kastelo! Mi volas ĝin tuj havi!

SOLNESS

(pli serioze, klinas sin pli proksimen, kun la brakoj sur la tablo) Kia vi imagas la kastelon, Hilde?

(Ŝia okulo vualiĝas iom post iom. Ŝi kvazaŭ rigardas en si mem.)

HILDE

(malrapide) Mia kastelo situu alte. Tre alte ĝi kuŝu. Kaj libere al ĉiuj flankoj. Por ke mi vidu vaste, — vaste eksteren.

SOLNESS

Kaj alta turo estu, ĉu?

HILDE

Terure alta turo. Kaj tute supre sur la turo estu altano. Kaj sur ĝi mi volas stari —

SOLNESS

(senvole tuŝas sian frunton) Ke vi ŝatas stari tiel vertiĝe alte —

HILDE

Ho jes! Ĝuste tie supre mi volas stari rigardante la aliulojn, — tiujn, kiuj konstruas preĝejojn. Kaj hejmojn por patrino kaj patro kaj la infanaro. Kaj tion ankaŭ vi supreniru por rigardi.

SOLNESS

(mallaŭte) La konstruestro, ĉu li rajtas suprenveni al la princino?

HILDE

Se la konstruestro volas.

SOLNESS

(pli mallaŭte) Do mi kredas, ke la konstruestro venos.

HILDE

(kapsignas) La konstruestro, — li venos.

SOLNESS

Sed neniam plu konstruos, — kompatinda konstruestro.

HILDE

(vigle) Ho jes! Ni du laboru kune. Kaj ni konstruos la plej belan, — la plej delikatan en la tuta mondo.

SOLNESS

(ekscita) Hilde, — diru al mi kio tio estas!

HILDE

(rigardas lin ridete, iomete skuas la kapon, pintigas la buŝon kaj parolas kvazaŭ al infano) La konstruestroj, — ili estas iuj tre — tre stultaj homoj.

SOLNESS

Jes, certe ili estas stultaj, jes. Sed diru do al mi, kio tio estas! La plej delikata en la mondo. Kion ni du konstruos kune?

HILDE

(silentas iomete kaj diras per nedifinebla esprimo en la okuloj) Aerkasteloj.

SOLNESS

Aerkasteloj?

HILDE

(kapjesas) Aerkasteloj, jes! Ĉu vi scias, kio tia aerkastelo estas?

SOLNESS

Estas ja la plej delikata en la mondo, vi diras.

HILDE

(ekstaras ekscite kaj frapas kvazaŭ rifuze per la mano) Nu ja, certe ja! Aerkasteloj, — ili estas konvenaj por rifuĝo. Kaj ankaŭ konvene facilaj por konstrui — (rigardas lin moke) — prefere por tiuj konstruestroj, kiuj havas kapturnigitan konsciencon.

SOLNESS

(ekstaras) Post tiu ĉi tago ni du konstruos kune, Hilde.

HILDE

(kun duone dubema rideto) Tian veran aerkastelon?

SOLNESS

Jes. Kun fundamento sube.

(Ragnar Brovik venas el la domo. Li portas grandan verdan florkronon kun floroj kaj silkaj rubandoj.)

HILDE

(ĝojkrie) La florkrono! Ho, kiel terure rava!

SOLNESS

(mire) Ĉu estas vi kiu venas kun la florkrono, Ragnar?

RAGNAR

Mi promesis al la laborestro.

SOLNESS

(malpezigita) Nu, do certe pliboniĝis pri via patro?

RAGNAR

Ne.

SOLNESS

Ĉu ne vigligis lin, kion mi skribis?

RAGNAR

Venis tro malfrue.

SOLNESS

Tro malfrue!

RAGNAR

Kiam ŝi venis kun ĝi, li ne plu konsciiĝis. Li ekhavis apopleksion.

SOLNESS

Sed iru do hejmen al li! Zorgu pri via patro.

RAGNAR

Li ne plu bezonas min.

SOLNESS

Sed vi certe bezonas esti ĉe li.

RAGNAR

Ŝi sidas ĉe lia lito.

SOLNESS

(iom necerte) Kaja?

RAGNAR

(rigardas lin sombre) Jes, — Kaja, jes.

SOLNESS

Iru hejmen, Ragnar. Kaj al li kaj al ŝi. Donu al mi la florkronon.

RAGNAR

(subpremante mokan rideton) Vi do ne mem volas —?

SOLNESS

Mi mem portos ĝin loken. (prenas de li la florkronon) Kaj iru hejmen, vi. Ni ne bezonas vin hodiaŭ.

RAGNAR

Mi scias, ke de nun vi ne bezonas min. Sed hodiaŭ mi restos.

SOLNESS

Nu, do restu se vi nepre volas.

HILDE

(ĉe la balustrado) Konstruestro, — ĉi tie mi volas stari vin rigardante.

SOLNESS

Min!

HILDE

Estos terure ekscite.

SOLNESS

(mallaŭte) Pri tio ni du parolos poste, Hilde.

(Li iras kun la florkrono malsupren laŭ la ŝtuparo kaj foren tra la ĝardeno.)

HILDE

(postrigardas lin; poste ŝi turnas sin al Ragnar.) Vi devus do almenaŭ danki lin, mi pensas.

RAGNAR

Danki lin? Ĉu mi dankus lin?

HILDE

Jes, vi ja vere devus!

RAGNAR

Estus pli ĝuste danki vin.

HILDE

Kial vi diras tiaĵon?

RAGNAR

(ne respondante al ŝi) Sed estu singarda, fraŭlino! Ĉar vi ankoraŭ ne konas lin bone.

HILDE

(fajre) Ho, estas mi, kiu konas lin plej bone!

RAGNAR

(ridas en kolero) Danki lin, kiu tenis min malsupre jaron post jaro! Lin, kiu igis mian patron dubi pri mi. Igis min mem dubi —. Kaj ĉio nur por ke —!

HILDE

(kvazaŭ ion suspektante) Por ke —? Diru tuj!

RAGNAR

Por povi teni ŝin ĉe si.

HILDE

(ekpaŝas al li) La fraŭlinon ĉe la pupitro!

RAGNAR

Jes.

HILDE

(minacante, per pugnitaj manoj) Ne estas vero! Vi mensogas pri li!

RAGNAR

Ankaŭ mi ne volis tion kredi antaŭ hodiaŭ, — kiam ŝi mem rakontis.

HILDE

(kvazaŭ ekster si mem) Kion ŝi diris! Mi volas scii! Tuj! Tuj!

RAGNAR

Ŝi diris, ke li prenis ŝian animon — tute kaj plene. Prenis ŝiajn pensojn sole por si. Ŝi diras, ke ŝi neniam povos lasi lin. Ke ŝi volas resti ĉi tie, kie li estas —

HILDE

(kun fajraj okuloj) Ŝi ne rajtas!

RAGNAR

(kvazaŭ esplore) Pro kiu ŝi ne rajtas?

HILDE

(rapide) Ankaŭ ne pro li!

RAGNAR

Ho ne, — mi ja bone komprenas ĉion nun. De nun ŝi eble nur — ĝenus.

HILDE

Nenion vi komprenas — parolante tiel! Ne, mi diru al vi, kial li retenis ŝin.

RAGNAR

Kaj kial do?

HILDE

Por reteni vin.

RAGNAR

Ĉu li diris tion al vi?

HILDE

Ne, sed estas tiel! Devas esti tiel! (sovaĝe) Mi volas, — mi volas, ke estu tiel!

RAGNAR

Kaj ĝuste kiam vi venis, — li malkaptis ŝin.

HILDE

Vin, — vin li malkaptis! Ĉu vi kredas, ke li pensas pri tiaj fremdaj fraŭlinoj, li?

RAGNAR

(pripensas) Ĉu li timadis min?

HILDE

Li timadis? Tiel orgojla vi ne estu, mi pensas.

RAGNAR

Ho, li ja antaŭ longe estus devinta kompreni, ke ankaŭ mi taŭgas al io, mi. — Cetere, — timema, — estas ĝuste tio, kio li estas, vi sciu.

HILDE

Li! Imagu al mi tion!

RAGNAR

Iel li estas timema. Li, la granda konstruestro. Rabi la vivfeliĉon de aliaj homoj, — kiel li faris pri mia patro kaj mi, — pri tio li ne timas. Sed nur tio, grimpi supren sur iu skafaldeto, — de tio li petus Dion protekti sin!

HILDE

Ho, vi devus esti vidinta lin tiel alte supre, — tiel vertiĝe alte, kiel mi lin iam vidis!

RAGNAR

Ĉu vi vidis?

HILDE

Jes, mi vere faris. Tiel libera kaj fiera kiel li staris fiksante la florkronon al la ventomontrilo!

RAGNAR

Mi scias, ke unu fojon en sia vivo li kuraĝis. Unu solan fojon. Ni junuloj ofte parolis pri tio. Sed neniu potenco en la mondo igos lin fari tion denove.

HILDE

Hodiaŭ li faros denove!

RAGNAR

(moke) Ho, vi kredu tion!

HILDE

Ni vidos!

RAGNAR

Nek vi nek mi tion vidos.

HILDE

(furioze, senbride) Mi volas vidi! Mi volas kaj mi devas vidi!

RAGNAR

Sed li ne faros. Simple ne kuraĝos. Ĉar li ja havas tiun difekton, — li, la granda konstruestro.

(Sinjorino Solness elvenas de la domo eksteren sur la verando.)

SINJORINO SOLNESS

(ĉirkaŭrigardas) Ĉu li ne ĉeestas? Kien li iris?

RAGNAR

La konstruestro estas tie ĉe la laboristoj.

HILDE

Li iris kun la florkrono.

SINJORINO SOLNESS

(en timo) Kun la florkrono! Ho Dio, — ho Dio! Brovik, — iru al li! Sendu lin ĉi tien!

RAGNAR

Ĉu mi diru, ke la sinjorino volas paroli kun li?

SINJORINO SOLNESS

Ho jes, kara, faru. — Ne, ne, — ne diru ke mi volas ion! Diru, ke estas iu. Kaj ke li devas tuj veni.

RAGNAR

Bone. Mi faros, sinjorino.

(Li iras malsupren la ŝtuparon kaj for tra la ĝardeno.)

SINJORINO SOLNESS

Ho, fraŭlino Wangel, vi ne povas imagi kian timon mi suferas pro li.

HILDE

Sed ĉu tio ĉi estas tiel timiginda?

SINJORINO SOLNESS

Ho jes, kompreneble. Imagu se li serioze faros! Se li ekpensas supreniri la skafaldon!

HILDE

(ekscitite) Ĉu vi kredas, ke li faros?

SINJORINO SOLNESS

Ho, oni neniam povas scii kion li povus ekpensi. Li povus fari kion ajn.

HILDE

Aha, ankaŭ vi opinias, ke li estas — tia —?

SINJORINO SOLNESS

Ho, mi ne plu scias, kion opinii pri li. Ĉar la doktoro ja rakontis al mi tiome. Kaj kiam mi tion kunmetas kun iaĵoj, kiujn mi aŭdis lin diri —

(Doktoro Herdal ekrigardas tra la pordo)

DOKTORO HERDAL

Ĉu li ne baldaŭ venos?

SINJORINO SOLNESS

Jes, mi pensas. Mi almenaŭ sendis por voki lin.

DOKTORO HERDAL

(pli proksime) Sed vi ja devas eniri, vi, sinjorino —

SINJORINO SOLNESS

Ne, ne. Mi restos ĉi tie por atendi Halvard.

DOKTORO HERDAL

Jes, sed venis kelkaj sinjorinoj al vi —

SINJORINO SOLNESS

Ho Dio, ankaŭ tio! Kaj ĝuste nun!

DOKTORO HERDAL

Venis iuj, kiuj diras, ke ili nepre volas rigardi la solenaĵon.

SINJORINO SOLNESS

Jes-ja, mi do tamen devas eniri al ili. Ĉar estas ja mia devo.

HILDE

Ĉu vi ne povas peti tiujn sinjorinojn foriri?

SINJORINO SOLNESS

Neeblas. Ĉar ili ja jam venis, estas mia devo akcepti ilin. Sed restu vi ĉi tie dume, — por akcepti lin, kiam li venos.

DOKTORO HERDAL

Kaj retenu lin per babilaĵo tiom longe kiel eble —

SINJORINO SOLNESS

Jes, faru, kara fraŭlino Wangel. Retenu lin tiel firme kiel vi povas.

HILDE

Ĉu ne estus pli ĝuste, ke vi mem farus?

SINJORINO SOLNESS

Jes, je Dio, — estus ja mia devo. Sed kiam oni havas devojn multflanke, tiam —

DOKTORO HERDAL

(rigardas al la ĝardeno) Jen li venas!

SINJORINO SOLNESS

Kaj imagu, — mi kiu devas eniri!

DOKTORO HERDAL

(al Hilde) Ne menciu ke mi ĉeestas.

HILDE

Ne, mi certe trovos alian paroltemon kun la konstruestro.

SINJORINO SOLNESS

Kaj nepre retenu lin. Mi opinias, ke estas vi, kiu kapablas.

(Sinjorino Solness kaj doktoro Herdal iras en la domon. Hilde restas staranta sur la verando.)

(Konstruestro Solness venas de la ĝardeno supren laŭ la ŝtuparo)

SOLNESS

Laŭdire estas iu, kiu serĉas min, mi aŭdas.

HILDE

Jes, tiu estas mi, konstruestro.

SOLNESS

Ho, ĉu estas vi, Hilde. Mi timis, ke estus Aline kaj la doktoro.

HILDE

Aspekte vi estas tre timema, vi!

SOLNESS

Ĉu vi tion kredas?

HILDE

Jes, homoj diras, ke vi timas grimpi — ekzemple la skafaldojn.

SOLNESS

Nu, tio estas ja aparta afero, tio.

HILDE

Sed timema, — vi do estas?

SOLNESS

Jes, mi estas.

HILDE

Timas ke vi falos kaj mortfrapiĝos?

SOLNESS

Ne, tiel ne.

HILDE

Kiel do?

SOLNESS

Mi timas la venĝon, Hilde.

HILDE

La venĝon? (skuas la kapon) Tion mi ne komprenas.

SOLNESS

Eksidu. Kaj mi rakontos ion al vi.

HILDE

Jes, faru! Tuj!

(Ŝi eksidas sur tabureton ĉe la balustrado kaj rigardas lin atente.)

SOLNESS

(ĵetas sian ĉapelon sur la tablon) Vi ja scias, ke la unua pri kio mi komencis, estis preĝejaj konstruaĵoj.

HILDE

(kapsignas) Mi bone scias.

SOLNESS

Ĉar mi, vidu, kiel knabo mi venis el pia hejmo en la kamparo. Kaj tial ŝajnis al mi, ke tiu preĝeja konstruado estas la plej digna, kiun mi povus elekti.

HILDE

Jes — jes.

SOLNESS

Kaj tion mi kuraĝas diri, ke mi konstruis tiujn etajn, malriĉajn preĝejojn kun tiel honesta kaj varma kaj kora animo, ke — ke —

HILDE

Ke —? Nu?

SOLNESS

Jes, ŝajnis al mi, ke li povus esti kontenta pri mi.

HILDE

Li? Kiu li?

SOLNESS

Li, kiu havus la preĝejojn, kompreneble! Li, por kiu ili servus al honoro kaj laŭdo.

HILDE

Ĉu tiel! Sed ĉu vi certas, ke — ke li ne estis — tiel — kontenta pri vi?

SOLNESS

(malestime) Li kontenta pri mi! Kiel povas vi tiel paroli, Hilde? Li, kiu permesis al la trolo en mi brui laŭ propra volo. Li, kiu ordonis al ili ĉeesti nokte kaj tage por servi min, — al ĉiuj tiuj — tiuj —

HILDE

Diabloj —

SOLNESS

Jes, ambaŭ specoj. Ho ne, mi devis senti, ke li ne estas kontenta pri mi. (mistere) Komprenu, ke tial vere li igis forbruli la malnovan domon.

HILDE

Ĉu tial?

SOLNESS

Jes, ĉu vi ne komprenas? Li volis doni al mi eblecon fariĝi majstro en mia fako — kaj konstrui ankoraŭ pli honorindajn preĝejojn por li. Unue mi ne komprenis kien li volis. Sed jen subite eklumiĝis por mi.

HILDE

Kiam tio okazis?

SOLNESS

Tio okazis kiam mi konstruis la preĝejturon norde en Lysanger.

HILDE

Tion mi suspektis.

SOLNESS

Ĉar, vidu Hilde, tie norde en la fremda loko, tie mi konstante pensadis kaj cerbumis en mi mem. Jen mi vidis kial li forprenis de mi miajn infanojn. Estis por ke nenio malhelpu min. Ne tiaĵoj kiel amo kaj feliĉo, komprenu. Mi devis nur esti konstruestro. Nenio alia. Kaj mian tutan vivon mi devis konstrui por li. (ridas) Sed el tio tamen nenio fariĝis.

HILDE

Kion vi do faris?

SOLNESS

Unue mi esploris kaj provis min mem —

HILDE

Kaj poste?

SOLNESS

Poste mi faris la neeblan. Mi kiel li.

HILDE

La neeblan?

SOLNESS

Neniam antaŭe mi eltenis grimpi alten kaj libere supren. Sed tiun tagon mi kapablis.

HILDE

(eksaltas) Jes, jes, vi kapablis!

SOLNESS

Kaj kiam mi staris tie tute supre kaj pendigis la florkronon sur la pinton, mi diris al li: Aŭskultu nun, vi potenculo! De nun mi volas esti libera konstruestro, ankaŭ mi. En mia fako. Kiel vi en la via. Neniam plu mi volas konstrui preĝejojn por vi. Nur hejmojn por homoj.

HILDE

(kun grandaj brilaj okuloj) Tio estis la kanto, kiun mi aŭdis tra la aero!

SOLNESS

Sed li elpensis ion poste.

HILDE

Kion vi aludas per tio?

SOLNESS

(rigardas ŝin malĝoje) Konstrui hejmojn por homoj, — ne valoras ŝilingon, Hilde.

HILDE

Ĉu tion vi diras nun?

SOLNESS

Jes, ĉar nun mi vidas. La homoj ne bezonas siajn hejmojn. Ne por esti feliĉaj, ne. Kaj ankaŭ mi ne bezonus tian hejmon. Se mi iun posedus. (kun silenta, amara rido) Jen la tuta aranĝo, tiel longe, tiel longe kiel mi vidas malantaŭen. Vere nenio konstruita. Eĉ nenio oferita por ion konstrui. Nenio, nenio — ĉio.

HILDE

Kaj nenion vi volas konstrui ekde nun?

SOLNESS

(vigle) Jes, ĝuste nun mi volas komenci!

HILDE

Kion do? Kion do? Diru tuj!

SOLNESS

La sola en kiu mi kredas ke kuŝas homa feliĉo, tion mi volas nun konstrui.

HILDE

(rigardas lin firme) Konstruestro, — nun vi pensas pri niaj aerkasteloj.

SOLNESS

La aerkasteloj, jes.

HILDE

Mi timas, ke vi kapturniĝus antaŭ ol ni atingus duonvoje.

SOLNESS

Ne kiam mi povas iri manon en mano kun vi, Hilde.

HILDE

(kun aspekto de subpremata kolero) Nur kun mi? Ĉu ne pluraj kuniros?

SOLNESS

Pri kiuj aliaj vi pensas?

HILDE

Ho, — ŝi, tiu Kaja ĉe la pupitro. Povrulino, — ĉu vi ne ankaŭ kunprenos ŝin?

SOLNESS

Hoho. Ĉu estis pri ŝi, ke Aline sidis ĉi tie babilante kun vi.

HILDE

Ĉu estas tiel aŭ ĉu ne?

SOLNESS

(impete) Mi ne respondas pri tiaĵo! Vi plene kaj tute kredu min!

HILDE

Dum dek jaroj mi kredis tute, tute pri vi.

SOLNESS

Vi daŭre kredu pri mi!

HILDE

Do lasu min vidi vin libera alte supre!

SOLNESS

(peze) Ho, Hilde, — tiel por ĉiutaga uzo mi ne estas.

HILDE

(pasie) Mi volas! Mi volas! (petante) Nur unu solan fojon ankoraŭ, konstruestro! Faru la neeblan denove!

SOLNESS

(staras ŝin profunde rigardante) Se mi tion provas, Hilde, mi volas stari tie supre al li parolante kiel la pasintan fojon.

HILDE

(en kreskanta intenseco) Kion vi diros al li.

SOLNESS

Mi diros al li: Aŭskultu min, potenca majstro, — juĝu pri mi laŭ via bontrovo, kiel al vi plaĉas. Sed de nun mi nur konstruos la plej delikatan en la mondo —

HILDE

(en ravo) Jes — jes — jes!

SOLNESS

— konstruos kune kun princino, kiun mi amas —

HILDE

Jes, diru tion al li! Diru tion al li!

SOLNESS

Jes. Kaj poste mi diros al li: Nun mi iros malsupren kaj ĉirkaŭbrakos ŝin kaj kisos ŝin —

HILDE

— multajn fojojn! Diru tion!

SOLNESS

— multajn, multajn fojojn mi volas diri.

HILDE

Kaj jen —?

SOLNESS

Jen mi volas svingi mian ĉapelon — kaj iri malsupren al la tero — kaj fari kiel mi al li diris.

HILDE

(kun etendata mano) Nun mi revidas vin, kiel tiun fojon kiam estis kantado en la aero!

SOLNESS

(rigardas ŝin kun klinata kapo) Kiel vi fariĝis tia, kia vi estas, Hilde?

HILDE

Kiel vi faris min tia, kia mi estas?

SOLNESS

(mallonge kaj firme) La princino havu sian kastelon.

HILDE

(ĝojkrie, manfrapas) Ho, konstruestro —! Mia delikata, delikata kastelo. Nia aerkastelo!

SOLNESS

Kun fundamento sube.

(En la strato kolektiĝis multaj homoj, kiuj nur malklare vidiĝas inter la arboj. Muziko el blovinstrumentoj aŭdiĝas de fore malantaŭ la nova domo)

(Sinjorino Solness, kun peltkolumo, doktoro Herdal, kun ŝia blanka ŝalo sur la brako, kaj kelkaj sinjorinoj venas sur la verandon. Ragnar Brovik samtempe venas de la ĝardeno.)

SINJORINO SOLNESS

(al Ragnar) Ĉu estu ankaŭ muziko?

RAGNAR

Jes. Estas la asocio de la konstrulaboristoj. (al Solness) Mi diru de la laborestro, ke li nun staras preta por supreniri kun la florkrono.

SOLNESS

(prenas sian ĉapelon) Bone. Mi mem venos.

SINJORINO SOLNESS

(time) Kion vi volas tie, Halvard?

SOLNESS

(abrupte) Mi devas esti tie sube kun la laboristoj.

SINJORINO SOLNESS

Jes, sube, jes. Nur sube.

SOLNESS

Mi ja kutimas. Tiel labortage.

(Li malsupreniras la ŝtuparon kaj for tra la ĝardeno.)

SINJORINO SOLNESS

(vokas post lin super la balustrado) Sed nepre petu la viron, ke li estu singardema, kiam li supreniros! Promesu tion, Halvard!

DOKTORO HERDAL

(al sinjorino Solness) Jen vidu ke mi pravas! Li ne plu pensas pri tiuj stultaĵoj.

SINJORINO SOLNESS

Ho, tio malpezigis! Du fojojn viroj falis por ni. Kaj ambaŭ mortis surloke. (turnas sin al Hilde) Dankon al vi, fraŭlino Wangel, ke vi retenis lin tiel firme. Mi certe ne estus povinta.

DOKTORO HERDAL

(gaje) Jes, jes, fraŭlino Wangel, vi ja kapablas reteni kiun ajn firme, se vi vere volas, vi!

(Sinjorino Solness kaj doktoro Herdal iras al la sinjorinoj, kiuj staras pli proksime al la ŝtuparo rigardante tra la ĝardeno. Hilde restas staranta ĉe la balustrado antaŭe. Ragnar iras al ŝi.)

RAGNAR

(kun subpremata rido, duone mallaŭte) Fraŭlino, — vi vidas la junajn homojn malsupre sur la strato, ĉu?

HILDE

Jes.

RAGNAR

Estas la kamaradoj, kiuj volas rigardi la majstron.

HILDE

Kial volas ili lin rigardi?

RAGNAR

Ili volas vidi, ke li ne kuraĝas suprengrimpi sur sian propran domon.

HILDE

Ĉu tion ili volas, tiuj knaboj!

RAGNAR

(kolere kaj moke) Li subpremis nin sufiĉe longe, li. Nun ni volas vidi ke ankaŭ li devas teni sin sube.

HILDE

Tion vi ne vidos. Ĉi tiun fojon ne.

RAGNAR

(ridetas) Ĉu? Kie ni do vidos lin?

HILDE

Alte, — alte supre ĉe la pinto vi vidos lin!

RAGNAR

(ridas) Lin! Kredu tion!

HILDE

Li volas al la supro. Kaj do vi lin tie vidos.

RAGNAR

Jes, li volas, jes! Tion mi volonte kredas. Sed efektive li ne povas. Kapturniĝus por li longe, longe antaŭ ol li atingus duone. Li devus reen rampi malsupren sur manoj kaj genuoj.

DOKTORO HERDAL

(montras eksteren) Vidu! La laborestro supreniras la ŝtuparegojn.

SINJORINO SOLNESS

Kaj li ja havas la florkronon por porti. Ke li nun estu singarda!

RAGNAR

(ekrigardas dubeme kaj krias) Sed estas ja —!

HILDE

(krias en ĝojego) Estas la konstruestro mem!

SINJORINO SOLNESS

(ekkrias en timo) Jes, estas Halvard! Ho, granda Dio —! Halvard! Halvard!

DOKTORO HERDAL

Tŝ! Ne kriu al li!

SINJORINO SOLNESS

(duone senrega) Mi volas al li! Prenu lin malsupren!

DOKTORO HERDAL

(retenas ŝin) Ĉiuj staru senmove! Eĉ ne sono!

HILDE

(senmova, sekvas Solness per la okuloj) Li iras supren, supren. Ĉiam pli supren. Ĉiam pli supren! Vidu! Vidu nur!

RAGNAR

(senspire) Nun li devas turni. Ne eblas io alia.

HILDE

Li grimpas supren, supren. Baldaŭ li estos tute supre.

SINJORINO SOLNESS

Ho, mi mortos pro timo. Mi ne eltenas la vidon!

DOKTORO HERDAL

Do ne rigardu lin, vi.

HILDE

Jen li staras sur la plej superaj tabuloj! Tute supre!

DOKTORO HERDAL

Neniu movu sin! Ĉu vi aŭdas!

HILDE

(ĝojas en silenta ĝuo) Fine! Fine! Nun mi denove vidas lin granda kaj libera!

RAGNAR

(kvazaŭ senvoĉa) Sed tio estas ja —

HILDE

Tia mi vidis lin dum la dek jaroj. Kiel memfide li staras! Tamen terure ekscite. Rigardu lin! Nun li pendigas la florkronon sur la turpinton!

RAGNAR

Estas kvazaŭ rigardi ion neeblan.

HILDE

Jes, estas ja la neebla, tio, kion li nun faras! (kun nedifinebla esprimo en la okuloj) Ĉu vi vidas iun alian tie supre ĉe li?

RAGNAR

Estas neniu alia.

HILDE

Jes, estas iu kun kiu li kverelas.

RAGNAR

Vi eraras.

HILDE

Ĉu vi eĉ ne aŭdas kanton en la aero?

RAGNAR

Devas esti la vento en la arbokronoj.

HILDE

Mi aŭdas kanton. Fortan kanton! (krias en sovaĝa ĝojo) Vidu, vidu! Nun li svingas la ĉapelon! Li salutas al ni sube! Ho, salutu do supren al li. Ĉar nun, nun estas finite! (tiras la blankan ŝalon for de la doktoro, svingas ĝin kaj krias supren) Vivu la konstruestro Solness!

DOKTORO HERDAL

Ne faru! Ne faru! Pro Dio —!

(La sinjorinoj sur la verando svingas poŝtukojn kaj oni huraas malsupre en la strato. Subite mutiĝas, kaj la homamaso transŝaltas al krio de teruro. Homa korpo kune kun tabuloj kaj pecoj de lignaĵo vidiĝas inter la arboj fali malsupren.)

SINJORINO SOLNESS KAJ LA SINJORINOJ

(samtempe) Li falas!

(Sinjorino Solness ŝanceliĝas, faletas senforta malantaŭen kaj kaptiĝas de la sinjorinoj sub krioj kaj konfuzo.)

(La homamaso sur la strato rompas la barilon kaj sturmas en la ĝardenon. Ankaŭ doktoro Herdal rapidas tien. Mallonga paŭzo)

HILDE

(fikse rigardas supren kaj diras kvazaŭ ŝtoniĝinta) Mia konstruestro.

RAGNAR

(apogas sin treme al la balustrado) Li certe estas frakasita. Mortigita surloke.

UNU EL LA SINJORINOJ

(dum oni portas sinjorinon Solness en la domon) Kuru al la doktoro —

RAGNAR

Mi ne povas movi piedon —

ALIA SINJORINO

Voku do iun tie sube!

RAGNAR

(provas voki) Kiel estas? Ĉu li vivas?

VOĈO

(el la ĝardeno) Konstruestro Solness estas morta!

ALIAJ VOĈOJ

(pli proksime) La tuta kapo frakasita. — Li falis rekte en la ŝtonejon.

HILDE

(turnas sin al Ragnar kaj diras silente) Nun mi ne plu vidas lin tie supre.

RAGNAR

Terure. Li tamen ne kapablis.

HILDE

(kvazaŭ en silenta, freneza triumfo) Sed tute al la supro li atingis. Kaj mi aŭdis harpoj en la aero. (Ŝi svingas la ŝalon supren kaj krias en sovaĝa ardo) Mia, — mia konstruestro!