ROZDZIAŁ 1

Komputer domowy ATARI jest komputerem osobistym drugiej generacji. Co najważniejsze, jest on komputerem dla użytkownika. Komputer został zatem skonstruowany, tak aby był wygodny dla użytkownika. To Ergonomia użytkowania manifestuje się na wiele sposobów. Po pierwsze, maszyna ta została uodporniona na błędy użytkownika za pomocą takich rozwiązań jak wtyki, które można podłączyć tylko w jeden poprawny sposób, wyłącznik zasilania na pokrywie zasłaniającej wewnętrzne układy elektroniczne oraz para plastikowych osłon zabezpieczających klawisz RESETU SYSTEMU. Po drugie, maszyna posiada dużą moc graficzną, a ludzie reagują mocniej na obrazy niż na teksty. Po trzecie, maszyna posiada mocne możliwości dźwiękowe. Ludzie reagują lepiej ne bezpośrednie bodźce niż na pośrednie wiadomości tekstowe. Na koniec, komputer posiada dżojstiki i wiosełka do bardziej dotykowego sterowania niż jest to możliwe za pomocą klawiatur. Nie chodzi tutaj o to, iż ten komputer posiada mnóstwo cech, lecz raczej że wszystkie te cechy są częścią filozofii spójnego projektu ukierunkowanego bezpośrednio na użytkownika. Projektant, który niedocenia tego podstawowego faktu, będzie pracował pod prąd tego systemu.

Wewnętrzny układ komputera ATARI 400/800^Tm różni się znacznie od innych systemów. Posiada on oczywiście mikroprocesor (typu 6502), pamięci RAM, ROM i PIA (układy we/wy). Jednakże posiada on również specjalizowane układy LSI, znane jako ANTIC, CTIA (w Atari XL/XE jest to układ GTIA) oraz POKEY. Układy te zostały opracowane przez inżynierów Atari głównie po to, aby zdjąć z mikroprocesora 6502 dużą część obowiązków związanych z obsługą systemu, przez co może się on skoncentrować na obliczeniach. W trakcie projektowania włożyli oni dużo mocy w te układy. Każdy z nich jest prawie tak samo złożony jak 6502, zatem ta trójka razem udostępnia niesamowitą ilość mocy. Opanowanie komputerów ATARI 400/800 jest głównie sprawą opanowania tych trzech układów.

ANTIC jest mikroprocesorem przeznaczonym do tworzenia obrazu telewizyjnego. Jest to prawdziwy mikroprocesor, posiada własny zestaw rozkazów (zwany listą wyświetlania – ang. display list) oraz dane. Lista wyświetlania oraz dane obrazu są zapisywane w pamięci RAM przez 6502. ANTIC pobiera tę informację z RAM wykorzystując bezpośredni dostęp do pamięci (ang. DMA – Direct Memory Access). Przetwarza on instrukcje wyższego poziomu na liście wyświetlania i przekształca je w strumień prostych instrukcji w czasie rzeczywistym dla CTIA (GTIA w XL/XE).

CTIA (GTIA) jest układem interfejsu telewizyjnego. ANTIC steruje bezpośrednio większością operacji wykonywanych przez CTIA, lecz można zaprogramować 6502, tak aby przejął częściową lub pełną kontrolę nad funkcjami CTIA. CTIA zamienia cyfrowe polecenia z układu ANTIC (lub z 6502) w sygnał, który idzie do telewizora. CTIA dodaje również nieco od siebie, np. wartości kolorów, grafikę player-missile oraz wykrywanie kolizji.

POKEY jest układem cyfrowych wejść/wyjść (I/O). Obsługuje on takie rozdzielne zadania jak szeregową magistralę we/wy, generację dźwięku, skanowanie klawiatury oraz generowanie liczb pseudolosowych. Zamienia również na postać cyfrową oporności wejściowe wiosełek oraz steruje żądaniami przerwań maskowanych (IRQ) z układów peryferyjnych.

Wszystkie cztery z tych układów LSI pracują jednocześnie. Dokładne rozdzielenie ich funkcji w fazie projektowania zminimalizowało konflikty pomiędzy układami. Jedyny konflikt na poziomie sprzętowym pomiędzy dwoma układami w tym systemie występuje, gdy ANTIC musi użyć magistral adresowej i danych do pobrania swojej informacji wideo. Aby to wykonać, wstrzymuje mikroprocesor 6502 i przejmuje kontrolę nad magistralami.

Jak w każdym systemie opartym o mikroprocesor 6502, przestrzeń we/wy jest odwzorowana w pamięci. Rys.1-1. prezentuje zgrubną mapę pamięci tego komputera. Rys.1-2. pokazuje konfigurację sprzętową.

Rys.1-1 Rozkład pamięci

 

Rys.1-2. Schemat blokowy komputera ATARI 400/800