Xerox Star

Xerox 810

obrazek obrazek obrazek
System Xerox 8010
System 8010 firmy Xerox był pierwszym, który wykorzystywał w pełni zintegrowany pulpit graficzny z pakietem aplikacji.

Początkowo termin "Star" (gwiazda) odnosił się do oprogramowania pulpitu i aplikacji. Jednakże system ten stał się powszechnie znany jako "The Xerox Star". W późniejszym okresie oprogramowanie przemianowano na "ViewPoint", a następnie jeszcze raz na "GlobalView".

Prace badawcze nad systemem Star rozpoczęto w 1977 i wykorzystano w nich rozwiązania zastosowane w Alto. Projekty oparto na nowo opracowanych maszynach o nazwie kodowej Dolphin i Dorado, które również potrafiły uruchamiać oprogramowanie z Alto. Ostatecznym wynikiem było całkowicie nowe oprogramowanie napisane w środowisku programowania Xerox MESA, a nie w BCPL, które stosowano do tworzenia programów dla Alto (w BCPL stosowany był nawet inny mikrokod). Ostateczna maszyna 8010/Dandelion nie była kompatybilna wstecznie z Alto.

Oryginalny system Xerox 8010 o nazwie kodowej Dandelion, wypuszczony na rynek komercyjny w 1981, posiadał następujące parametry:

  • Specjalizowany procesor zbudowany na bazie bitowego mikroprocesora AMD 2900 programowanego mikrokodem
  • 384 KB (rozszerzalne do 1.5MB) rzeczywistej pamięci
  • Dyski twarde o pojemnościach10, 29 lub 40 MB
  • 8" stacje dyskietek
  • 17" monitor
  • Rozdzielczość ekranu 1024 x 808 punktów monochromatycznych
  • 2 przyciskowa myszka
  • Sieć Ethernet
  • System operacyjny "Pilot"
  • Oprogramowanie pulpitu "Star"
Serwery wydruku dla tych systemów produkowano wykorzystując ten sam podstawowy sprzęt i pracowały one również pod kontrolą Pilot OS. Wykorzystywano w nich terminale TTY (wyświetlacze tekstowe) zamiast wyświetlaczy graficznych i nie wyposażano ich w sprzęt graficzny ani w oprogramowanie Star. Stacje robocze Xerox 1108 AI produkowano również z tych samych podstawowych składników, lecz instalowano w nich oprogramowanie Interlisp-D zamiast Star.
obrazek
 Projekt Star skupiał się wokół czterech ważnych zasad:
  • Widzenie i wskazywanie
  • Stopniowe odsłanianie
  • Jednolitość we wszystkich aplikacjach
  • "To co widzisz jest tym co dostaniesz"
Ekran Star naśladuje pulpit roboczy biurka. Pliki, miejsca składowania oraz inne funkcje są przedstawiane jako ikony. W owym czasie graficzne "ikony" były względnie nową koncepcją i terminem w dziedzinie informatyki.

Oto kilka innych, interesujących rzeczy: brzeg obrazu wideo jest przykryty obudową monitora, aby pulpit wyglądał nieco mniej jak obrazek. Również oryginalny pulpit Star nie posiada ikony kosza, którą dodano dużo później.

obrazek
W oryginalnym oprogramowaniu Star okna aplikacji są tak układane, iż nie nakładają się na siebie. Jednakże okna własności oraz inne okna dialogowe mogą się nakładać. Celem tego rozwiązania było optymalne wykorzystanie ograniczonej powierzchni ekranu. Również, gdy zostanie otwarte pierwsze okno, to zwykle otworzy się ono w taki sposób, aby nie zakryć ikon umieszczonych po prawej stronie ekranu.

Edytor dokumentów jest najważniejszą i najbardziej widoczną aplikacją zawartą w pakiecie Star. Edytor dokumentów obsługuje złożone układy stron z kolumnami, tabelami, wykresami oraz osadzonymi w nich obrazkami.

obrazek
Obsługa sieci jest olbrzymim składnikiem Xerox Star. Zawiera on sprzęt sieci Ethernet, który umożliwia połączenie z innymi komputerami.

Star potrafi połączyć się z serwerami plików, serwerami poczty oraz z serwerami wydruku. Zawiera również oprogramowanie emulacji w sieci terminali tekstowych TTY i 3270.

Raz udało się nawet komuś uruchomić na jednym z tych komputerów serwer WWW!

obrazek
Wszystkie aplikacje Star obsługują wiele języków. Zamiast stosowania systemu kodowania ASCII zaimplementowano w nich wczesną wersję Unicode. System zawiera czcionki dla wielu różnych języków.
obrazek
Star zawiera również czcionki i symbole dla równań i wzorów naukowych.
obrazek
Jedną z kilku głównych cech Star jest tworzenie dokumentów w trybie wizualnym. Ta fotografia pokazuje dobitnie, iż dokument na ekranie wygląda dokładnie tak samo jak na końcowym wydruku.

Inne procesory tekstu w tym czasie mogły prezentować taki dokument w formie tekstu poprzeplatanego kodami sterującymi zwykle bez żadnej grafiki.

Star zaprojektowano oczywiście do współpracy z drukarkami laserowymi Xerox. Cały system Star koncentrował się wokół drukowania, co jest do dziś istotne, lecz czemu nie poświęca się tak wiele uwagi.

obrazek
Tworzenie wykresów jest opcjonalną możliwością systemu Xerox Star. Moduł wykonujący to zadanie może pobierać dane z różnych źródeł i zamieniać je w wykresy.
obrazek
Inną opcjonalną aplikacją jest baza danych przetwarzająca małe rekordy. Można ją stosować w połączeniu z oprogramowaniem tworzącym wykresy i dokumenty.

Jedyną rzeczą, której brakowało oryginalnemu Star była aplikacja arkusza kalkulacyjnego. To okazało się główną wadą, ponieważ w tym czasie arkusze kalkulacyjne stały się bardzo popularne.

Największym błędem firmy Xerox było uczynienie Xerox Star całkowicie zamkniętym systemem. Firma nie przekazała licencji na język programowania MESA lub na środowisko programistyczne nikomu z poza Xerox. Oznaczało to, iż dla tego komputera nie mogły powstawać aplikacje tworzone przez inne firmy.

 obrazek
Powyżej widzimy zrzut graficzny ekranu z Xerox Star.

Xerox Star

Xerox 6085

obrazek obrazek
The Xerox 6085 Professional Computer System
W 1985 firma Xerox zmodernizowała Xerox Star. Powstał nowy komputer - Xerox 6085 o nazwie kodowej Daybreak zawierający szybszy procesor oraz ulepszoną wersję oprogramowania aplikacyjnego Star, teraz nazywanego ViewPoint.

6085 wyposażony był w:

  • Szybszy procesor
  • Do 80 MB przestrzeni składowania na dysku twardym
  • Do 3.7 MB pamięci RAM
  • 17" lub 19" monitor monochromatyczny
  • Dwu przyciskową mysz optyczną
  • Kartę sieciową Ethernet
  • Kartę emulatora PC zawierającą mikroprocesor Intel 80186
  • Opcjonalną, zewnętrzną stację dysków elastycznych 5 1/4 cala
  • Opcjonalną, zewnętrzną, kasetową pamięć taśmową
  • Oprogramowanie ViewPoint
Podobnie do wersji 8010 system ten występował w kilku różnych odmianach.

XPIW Xerox Publishing Illustrator's Workstation był systemem Star 6085 ze skanerem. Star 6085 sprzedawano również jako Xerox document center. Natomiast komputer Xerox 1186 Artificial Intelligence Workstation posiadał ten sam sprzęt co 6085, lecz oprogramowanie Star zastąpiono oprogramowaniem Interlisp-D.

obrazek
ViewPoint jest znacząco udoskonalony w porównaniu z oryginalnym oprogramowaniem Star. Kilka widocznych ulepszeń to pokrywające się okna aplikacji oraz mniejsze, bardziej praktyczne paski tytułowe.
obrazek
Inne zdjęcie ukazujące ViewPoint oraz sesję emulacji DOS.
obrazek
Inne zdjęcie pulpitu ViewPoint dla porównania.

Xerox Star

Fotografie komponentów

obrazek
Późniejsze komputery Xerox Star (6520, 6522 oraz 6540) były przepakowanymi stacjami roboczymi Sun pracującymi pod kontrolą systemu Solaris z zaadaptowanymi systemami ViewPoint/GlobalView.
obrazek
Karta Xerox "Dlily" lub Bounty Board była kartą ISA z umieszczonym na niej procesorem MESA (kompatybilnym ze Star 6085). Stosowano ją do uruchamiania systemów ViewPoint / GlobalPoint na komputerach IBM PC pracujących pod kontrolą systemu OS/2. Późniejsze komputery PC stosowały emulację programową.
obrazek
Trzy komputery Xerox Star 6085 połączone w sieć z dwoma serwerami plików Xerox 8090. Protokół sieciowy używany przez komputery Star jest zwany XNS.
obrazek
Od lewej do prawej kolejno Xerox Alto, Star 8010 i Star 6085.

Wnioski:

Pojęcie pulpitu wprowadzone przez Xerox Star zostało zapożyczone i rozwinięte w wielu innych systemach, jak Aple Lisa, Macintosh, GEM i Windows. Wydaje się jednakże, iż lekcja ta została zapomniana w świecie amatorskich aplikacji sieciowych, które współzawodniczą z narzędziami GUI i reklamują jedynie wodotryski.

obrazek obrazek obrazek

obrazek

Tłumaczenie na język polski dla I LO w Tarnowie zostało wykonane za pisemną zgodą Nathana Linebacka z oryginalnej witryny internetowej Graphical User Interfaces
Tłumaczenie z języka angielskiego wykonał: mgr Jerzy Wałaszek

obrazek