System X-Windows RedHat Linux 5.0
z menedżerem okienek FVWM 95
|
|
Linux oraz inne systemy Unixowe nie wymagają graficznych interfejsów użytkownika i często mogą być bez problemów uruchamiane z wierszowego interfejsu użytkownika. Jednakże posiadają one system graficzny znany pod nazwą System X-Windows lub po prostu "X" . Interesującą rzeczą w X jest to, iż ponieważ Unix jest sieciowym systemem operacyjnym dla wielu użytkowników, to X opracowano, tak aby mógł on wyświetlać dane programów na pojedynczym terminalu graficznym lub na kilku zdalnych terminalach.
X dokonuje tego tworząc interfejs użytkownika na poziomie sieci. Windows, Macintosh, OS/2 i większość pozostałych systemów operacyjnych komputerów osobistych tworzy interfejs graficzny użytkownika jedynie na poziomie sprzętowym. Tworzenie interfejsu na poziomie sprzętowym oznacza, iż uruchomiony program nie musi się martwić o bezpośrednią komunikację z kartą wideo. Zamiast tego program ten wysyła polecenia do systemu operacyjnego przy rysowaniu obiektów. System operacyjny przekazuje te polecenia do sterownika wideo, który zna wszelkie szczegóły sterowania konkretnej karty wideo. Oznacza to, iż dowolny komputer pracujący pod kontrolą tych systemów operacyjnych może współpracować z dowolną kartą graficzną o ile jej producent wyposaży ją w odpowiednie oprogramowanie sterowników dla danego systemu operacyjnego.
Idąc o krok dalej i tworząc graficzny interfejs użytkownika na poziomie sieciowym programy pracujące w systemie okienkowym X nie tylko nie muszą się martwić w jaką kartę wyposażony jest komputer, ale również nie muszą się martwić o to, na jakiej maszynie w sieci ta karta się znajduje.
Program X-serwera jest odpowiedzialny za przyjmowanie poleceń rysowania od programów pracujących na komputerze lokalnym lub na maszynach w sieci, następnie odpowiada on za porozumiewanie się z kartą graficzną i zwracaniem informacji do wywołującego programu pochodzących od myszki lub klawiatury.
Dodatkowo X-serwer wymaga oddzielnego programu zwanego menedżerem okienek, który obsługuje elementy sterujące okienek takie jak pasek tytułowy, przyciski minimalizacji i maksymalizacji, rozmiaru i przesuwania okna oraz dostarcza metod do uruchamiania aplikacji.
Red Hat Linux 5.0 zawiera bezpłatny program X serwera zwanego XFree86 i standardowo używa menedżera okienek o nazwie FVWM95. Inne dystrybucje mogą posiadać inne programy serwerów X oraz wiele różnych menedżerów okienek.
Na tym ekranie Xfree86 został uruchomiony z menedżerem okienek FVWM95. Menedżer ten naśladuje interfejs użytkownika z systemu operacyjnego Microsoft Windows 95 udostępniając pasek zadań oraz przyciski maksymalizacji i minimalizacji w stylu Windows 95.
Program xterm emuluje wiersz poleceń w środowisku graficznym. Jest to niezbędne, ponieważ wiele poleceń występuje tylko w formie rozkazów wprowadzanych w wierszu poleceń.
Panel sterowania można używać, głównie jako użytkownik root, do przeglądania oraz zmiany ustawień systemu lub do edycji informacji o kontach użytkowników.
Jednym z problemów systemu X jest to, iż nie udostępnia on wystarczającej ilości wspólnych, standardowych elementów sterujących. Może to być dobre dla twórców oprogramowania, lecz stanowi potencjalne źródło problemów dla użytkowników, ponieważ elementy sterujące w programach mogą posiadać zupełnie różny wygląd i różną obsługę.
Na tym przykładzie uruchomiony jest program xfm - menedżer plików. Zwróćmy uwagę, iż pasek przewijania umieszczono po lewej stronie okienka. Aby z niego skorzystać, użytkownik musi kliknąć prawym przyciskiem myszki przy przesuwaniu w dół i lewym przy przesuwaniu w górę.
Większość aplikacji stosuje elementy sterujące nieco podobne do tych, które występują w systemach Macintosh i Microsoft Windows.
Redhat Linux 5.0 wyposażony jest w aplikację Netscape Communicator. W przeciwieństwie do innych systemów operacyjnych ta przeglądarka sieci nie jest konieczna i można ją usunąć. W rzeczywistości cały system okienkowy X jest opcjonalny.
Oto aplikacja panelu sterowania w systemie Redhat 5.0, która zarządza zainstalowanymi pakietami. Oferuje ona względnie przyjazny widok oparty na katalogach obrazujący co jest i co nie jest zainstalowane oraz umożliwia dokonywanie instalacji oraz odinstalowywania pakietów.
A to jest konfigurator użytkownika. Używa się go do łatwego tworzenia oraz modyfikowania kont użytkowników.
Dla systemu X istnieje olbrzymia ilość oprogramowania, więcej niż mogę tutaj zademonstrować. Mam nadzieję, że pokazane obrazki dały chociaż słabe wyobrażenie wyglądu typowego systemu Redhat 5.0, jednakże tą krótką prezentacją nie oddaliśmy sprawiedliwości systemowi Linux. Interfejs X jest bardzo wysoce konfigurowalny. W rzeczywistości RedHat Linux 5.0 zawiera alternatywne menedżery okienek, które zmieniają wygląd interfejsu użytkownika na przypominający NextStep lub Motif, który wygląda jak Windows 3.1, lecz bardziej trójwymiarowo.
Dodatkowo ostatnio wydany Redhat 6.0 używa GNOME jako standardowego menedżera okienek i posiada KDE jako opcję. Więc zanim zostanę obrzucony błotem za pokazywanie tylko tych mdłych ekranów, oto hiperłącza do naprawdę zaawansowanych programów menedżerów okienek:
