Sieć WWW

Widoki Ekranów

Czym jest sieć WWW?

obrazek

Sieć WWW jest systemem internetowym zaprojektowanym do umożliwienia łatwego pobierania dokumentów, obrazków oraz plików..

Aplikacja, zwana powszechnie przeglądarką WWW, żąda dokumentu od serwera w sieci, serwer zwraca ten dokument w postaci pliku tekstowego ze znacznikami, a przeglądarka interpretuje te znaczniki w celu wyświetlenia otrzymanego dokumentu.

Przynajmniej tak było w oryginalnym pomyśle. Nowoczesna przeglądarka sieci jest dużą, programowalną aplikacją typu klient/serwer, którą rozbudowano do współdziałania z licznymi innymi technologiami lub aplikacjami nie będącymi w rzeczywistości częścią "sieci". Dotyczy to Java, Flash, ActiveX oraz wtyczek takich jak odtwarzarki multimediów (Windows Media Player, Real Media Player, Apple Quicktime i inne).

Pierwotnie prosta strona sieci była po prostu tekstem sformatowanym w języku HTML (Hyper Text Markup Language - Język Znaczników Hipertekstu) plus kilka rodzajów plików graficznych. Współczesne strony sieci zawierają również CSS (Cascading Style Sheets - Kaskadowe Arkusze Stylów), JavaScript (nie mylić z Java) oraz większą różnorodność formatów graficznych. Na serwerze strony sieci są często dynamicznie generowane za pomocą języków działających po stronie serwera takich jak Perl, PHP, ASP lub Cold Fusion, które muszą być wymieszane z HTML jak również z językami zapytań baz danych.

Innymi słowy, aby współczesna witryna sieci funkcjonowała właściwie wymagane jest wiele różnych rzeczy.

Istnieje cała gama przeglądarek sieciowych dostępnych dla dużej liczby różnych systemów operacyjnych. Te bardziej popularne wymieniamy poniżej:

Mozilla	-	jest potężną, wieloplatformową, trzymającą się standardów, nowoczesną przeglądarką, której rozwojem zajmuje się Mozilla Organization.
Netscape	-	wersja Mozilli wyposażona w Java oraz inne dodatkowe wtyczki, rozprowadzana przez AOL.
Opera	-	nowoczesna, handlowa przeglądarka sieci pochodząca z firmy Opera Software, przeznaczona do pracy na wolniejszych komputerach PC oraz emulatorach sprzętowych.
Konqueror	-	szybka, nowoczesna, trzymająca się standardów przeglądarka sieci dla systemów Unix i Linux, pochodząca od twórców pulpitu KDE.
Safari	-	nowego standardu przeglądarka sieci z firmy Apple dla MacOS X, oparta o standardowy moduł wyświetlania stron WWW z przeglądarki Konqueror.
Internet Explorer	-	raczej przestarzała przeglądarka z firmy Microsoft, nie wspierana już na żadnym systemie operacyjnym poza Microsoft Windows. Jej popularność wynika tylko z dołączenia IE do każdej sprzedawanej kopii systemu Microsoft Windows (od tłum. Nathan bardzo nienawidzi Billa Gatesa i jego systemu, co temu drugiemu nie przeszkadza być najbogatszym człowiekiem na świecie).

Po stronie serwera również istnieje dużo serwerów WWW. Najpopularniejsze to Apache Web Server oraz Microsoft Internet Information Server.

Po stronie serwera mamy kilka bardzo dużych zalet:

Serwer WWW może być uruchomiony w dowolnym systemie operacyjnym, a po stronie klienta nie ma to żadnego znaczenia.
Ponieważ przeglądarka sieci działa na zasadzie połączenia z serwerem tylko w momencie pobierania plików, serwery WWW mogą obsługiwać olbrzymią liczbę użytkowników.
Istnieje wiele sposobów na buforowanie odbieranych plików, co poprawia wydajność.
Ponieważ serwery WWW zostały zaprojektowane jako bezpłatna i otwarta technologia, zatem nie występuje potrzeba posiadania licencji dla indywidualnych klientów sieci przy połączeniu z serwerem WWW.
Serwer Apache oraz duża liczba innych serwerów WWW jest bezpłatna (Microsoft IIS nie jest darmowy - płaci się za niego przy zakupie serwera Windows).

Główne wady sieci leżą w oprogramowaniu klienta oraz w sposobie tworzenia aplikacji WWW na serwerze. Każda przeglądarka posiada swoje własne możliwości oraz cechy, które należy uwzględniać. Nawet problemy na indywidualnym komputerze z tą samą przeglądarką sieci mogą zakłócać poprawne wyświetlanie stron WWW.

Dokumenty WWW

Typowy dokument HTML.

Oto przykład prostego dokumentu HTML. Normalnie wyświetlany jest on w oknie przeglądarki sieciowej, jednakże niektóre z nich pozwalają innym aplikacją na osadzanie w sobie przeglądarki dokumentów. Dokument są zwykle połączone razem ze sobą przy pomocy hiperłączy, które mogą prowadzić do dokumentów na tym samym lub na innych serwerach WWW. Hiperłącza można także stosować do uruchamiania niesieciowych usług internetowych takich jak Telnet, Gopher lub FTP.

Podobnie jak w przypadku ANSI, pokazanego w poprzednim rozdziale, HTML jest po prostu tekstem ze znacznikami. Znaczniki te są interpretowane przez przeglądarkę w celu wyświetlenia treści dokumentu. Chociaż istnieją narzędzia wizualne do produkcji prostych stron WWW, to zaawansowane własności uzyskuje się tylko przy ręcznym pisaniu kodu.

Ponieważ ludzie piszą ręcznie swój własny kod, łatwo można utworzyć złą stronę HTML lub taką, która z różnych powodów nie wyświetli się w przeglądarce.

Istnieją definicje wpływu znaczników HTML na sposób wyświetlania elementów strony, jednakże definicje te nie pokrywają każdego drobnego szczegółu lub możliwej interakcji. W takich przypadkach pozostawia się przeglądarce swobodę działania.

Aplikacje WWW

Z praktycznego punktu widzenia aplikacją WWW jest wszystko, co jest ponad statycznym (nie zmieniającym się) dokumentem. Aplikacja WWW może być tak prosta jak strona WWW z tekstem zmieniającym się po jej przeładowaniu lub może być tak skomplikowana , iż posiada swój własny system okienkowy i kontrolki.

Gdy przeglądarki sieciowe pojawiły się po raz pierwszy, niektóre firmy (Netscape, a później MS) utrzymywały, iż ich przeglądarki były czymś więcej niż tylko aplikacjami do oglądania dokumentów i mogły być stosowane jako API (Aplication Programming Interface - Interfejs Programowy Aplikacji) dla pełnokrwistych aplikacji. Nie była to do końca prawda, ale nie powstrzymało to ich od podejmowania kolejnych prób.

Wyszukiwarki są użyteczną formą aplikacji WWW. Te zrzut ekranu pokazuje Google, popularną wyszukiwarkę wyszukującą wszystkie dokumenty w sieci Internet (na wypadek gdybyś o tym jeszcze nie wiedział).

Inną popularną aplikacją WWW jest sklep internetowy, którego przykład pokazujemy na powyższym zrzucie ekranu. W typowym takim sklepie można oglądać obrazki produktów, dostać ich aktualne ceny oraz dokonywać zakupów wystawionych produktów.

Bardzo popularnymi i powszechnymi aplikacjami są różnego rodzaju fora i listy dyskusyjne. Super, w końcu mogę celowo zastosować zrzut ekranu Slashdot!

Przykładem aplikacji WWW bardziej ukierunkowanej na business jest Bugzilla, którą stosują twórcy oprogramowania do zbierania informacji o błędach, własnościach oraz zmianach w aplikacjach.

Zwróć uwagę, iż poprzednie aplikacje WWW wyglądały i działały zupełnie inaczej niż tradycyjne aplikacje graficzne pulpitu (chociaż nowsze aplikacje pulpitu są często błędnie projektowane, aby wyglądały jak aplikacje WWW). Przeglądarki WWW są bardzo ograniczone w tym co mogą zrobić, chociaż ich możliwości powoli rosną.

Nie jest wcale niemożliwe uzyskanie wyglądu aplikacji WWW przypominającego wygląd zwykłych aplikacji graficznych. Lecz pod maską są one zwykle bardziej skomplikowane niż ich odpowiedniki aplikacji pulpitu. Zwykle opierają się o własności konkretnej przeglądarki WWW, a błędy i ograniczenia tej przeglądarki są często widoczne.

Dodatkowo takie aplikacje polegają na językach skryptowych przeglądarki. Języki te nie są godne zaufania, ponieważ wiele osób wyłącza je z różnych powodów - zwykle aby obejść problemy bezpieczeństwa systemu.

Ponieważ przeglądarka jest tylko wyświetlaczem dokumentów, nie stosuje ona grafiki 3D lub akceleracji wideo. Większość gier osiągalnych poprzez sieć jest zwykle zaimplementowana w zewnętrznych programach w stosunku do przeglądarki, takich jak Java lub Flash.

Formularze do wprowadzania danych są aplikacjami WWW, na które wydaje się być duże zapotrzebowanie, jednakże przeglądarki WWW udostępniają użytkownikowi bardzo ubogie interfejsy wprowadzania danych. Spowodowane jest to oryginalnym projektem WWW i celami, dla których powstał.

Przeglądarki sieci osiadają bardzo podstawowy zestaw kontrolek wprowadzania danych z raczej ograniczonymi zdolnościami. Te kontrolki pierwotnie opracowana na potrzeby wyszukiwania danych i nie miały służyć do wprowadzania złożonych danych. Kontrolki wejścia składają się z pól tekstowych (pojedynczy wiersz), rozwijanych list (ograniczonych do jednej kolumny), obszarów tekstowych (wielowierszowych bez możliwości ograniczania liczby znaków), przycisków wyboru, przycisków wyboru rozłącznego, list oraz przycisków.

Strony HTML nie mają możliwości stosowania zaawansowanych kontrolek wprowadzania danych jak arkusze z edytowalnymi komórkami. Trzeba jednak przyznać, iż osadzone na stronach aplikacje Java lub Active X są często wykorzystywane do obejścia tego ograniczenia.

Drugim problemem jest to, iż sprawdzanie poprawności pól lub maskowanie ich zawartości podczas wprowadzania danych wymaga stosowania języka JavaScript, który może nie być uaktywniony po stronie klienta. Również mogą występować problemy z kompatybilnością JavaScript pomiędzy różnymi przeglądarkami.

I na końcu problem związany z wydajnością - poruszanie się pomiędzy polami lub odświeżenie danych zwykle wymaga przeładowania całej nowej strony.

Innym popularnym zastosowaniem sieci WWW jest raportowanie. Jeśli dane są proste, dokładne formatowanie nie jest istotne a dane mają być dostępne globalnie, to strona WWW często wystarczy.

Przy profesjonalnych raportach, które muszą być dokładnie formatowane, przeglądarka WWW nie poradzi sobie. Jest po prostu zbyt wiele ograniczeń.

Z uwagi na swoją budowę, strony WWW są ciągłymi dokumentami i nie przekładają się dobrze na wiele stron.
Przeglądarki (nawet ta sama przeglądarka) mogą wyświetlać zawartość w różny sposób w zależności od konfiguracji komputera.
Wszyscy klienci przeglądający raport muszą zainstalować odpowiednie czcionki.
Przeglądarki WWW często dodają URL, nagłówki, stopki oraz dodatkowe marginesy do wydruków i trudno jest, o ile w ogóle możliwe, automatycznie kontrolować je.
Obecnie nie można nawet ustawić stronę do automatycznego wydruku w poziomie (w standardzie w3c istnieje polecenie CSS realizujące to zadanie, lecz dotychczas żadna przeglądarka nie implementuje go prawidłowo).
Pisanie raportów w oparciu o sieć WWW może często wymagać czasochłonnego, ręcznego pisania potoku wierszy kodu napisanego w pół tuzinie różnych języków, gdzie tymczasem taki sam raport można utworzyć w aplikacji pulpitu za pomocą przeciągania i upuszczania odpowiednich elementów w edytorze wizualnym. Dla tych samych powodów obsługa techniczna takich raportów sieciowych może być bardzo trudna i czasochłonna

Dla statycznej zawartości standardową alternatywą jest wydanie dokumentu lub raportu w formacie pliku Adobe Portable Document (PDF). Wymaga to aplikacji przeglądania dokumentów Adobe PDF, która funkcjonalnie jest zewnętrzna w stosunku do przeglądarki WWW.

Istnieje również wiele innych aplikacji sieciowych, takich jak poczta oparta na stronach WWW, operacje bankowe w Internecie, itp.


	Tłumaczenie na język polski dla I LO w Tarnowie zostało wykonane za pisemną zgodą Nathana Linebacka z oryginalnej witryny internetowej Graphical User Interfaces Tłumaczenie z języka angielskiego wykonał: mgr Jerzy Wałaszek